(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ στις 19 Αυγούστου 1933)
Εις όλα τα ευρωπαϊκά κράτη είχε παρατηρηθή κατά τα μεταπολεμικά έτη μία τεραστία ελάττωσις των γεννήσεων. Μεγάλα κράτη, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, των οποίων ο πληθυσμός άλλοτε ηύξανε κατ’ έτος κατά εκατοντάδας χιλιάδων , κατήντησαν να σημειώνουν παθητικόν, πράγμα το οποίον εδημιούργει ανυπολογίστους κινδύνους δια το μέλλον των . Το κακόν βέβαια είχε την βάσιν του εις τας καταστρεπτικάς συνεπείας του ευρωπαϊκού πολέμου, του οποίου τα εκατομμύρια θυμάτων ήσαν νέοι , σύζυγοι ή μέλλοντες σύζυγοι. Ανεξαρτήτως όμως αυτού , είναι πλέον κοινόν μυστικόν ότι αι γυναίκες των πόλεων δεν θέλουν παιδιά τα οποία θεωρούνται εμπόδιον εις την κοσμικήν ζωήν των. Εις το Παρίσι , το Λονδίνον και το Βερολίνον αι γυναίκες των μέσων τάξεων έχουν ένα, δύο ,το πολύ τρία παιδιά, αι δε γυναίκες των ανωτέρων τάξεων ένα ή κανένα [1].
Δια να προλάβουν τον κίνδυνον αυτόν της ελαττώσεως του πληθυσμού των, όλα τα κράτη σπεύδουν να λάβουν σύντονα μέτρα. Εις την Γαλλίαν τα πράγματα είναι ολίγον δυσκολότερα, διότι με τον κυριαρχούντα άκρατον κοινοβουλευτισμόν είναι δύσκολο να ληφθούν «σκληρά» μέτρα βαρείας φορολογίας αγάμων ή ατέκνων, αυστηράς καταδίκης των αποφευγόντων τας γεννήσεις και των χρησιμοποιουμένων εις τούτο ιατρών κλπ.
‘Αλλως τε, οσονδήποτε και αν ήσαν δρακόντια τα μέτρα, είναι ζήτημα αν θα επηρέαζαν τις Παριζιάνες, οι οποίες δεν εννοούν πλέον με κανένα τρόπον να «θυσιάσουν την ζωήν των στα παιδιά», όπως συνήθως λέγουν. Ελήφθησαν λοιπόν απλώς μέτρα κοινωνικής προνοίας , οικονομικής ενισχύσεως ή ελαττώσεως φόρων των πολυτέκνων , ιδρύσεως αφθόνων εντελώς δωρεάν μαιευτηρίων, νοσοκομειακής και ιατρικής περιθάλψεως των μητέρων και των μικρών παιδιών κλπ.
ΕΘΝΟΣ 19 Οκτωβρίου 1933 |
Αλλά ως αληθινόν δι όλα τα κράτη του κόσμου πρότυπον κολοσιαίας πράγματι και μεθοδικής εργασίας υπέρ της μητρότητος δύναται να χρησιμεύση η Ιταλία. Ο Μουσσολίνι καθώρισεν εις ένα τελευταίον λόγον του [4] τον ρόλον της Ιταλίδος:
“H δεν περιμένει ποτέ δια της ψήφου να ασκήση επίδρασιν επί των πεπρωμένων της ανθρωπίνης κοινωνίας. Σύζυγος στρατιώτου, μητέρα στρατιώτου, επομένως έν είδος στρατιώτου και η ιδία , δεν θα χάση απολύτως τίποτε από τας γυναικείας αξίας της εάν ακολουθήση τον δρόμον που της εχάραξεν η φύσις :να είναι η ευφυής σύντροφος του ανδρός και να φέρη εις τον κόσμον παιδιά , όσον το δυνατόν περισσότερα παιδιά.»
Κατ’ αυτόν τον τρόπον ήρχισεν η «μάχη του πληθυσμού»|, της οποίας το πρόγραμμα δύναται να συνοψισθή εις μίαν φράσιν του Ντούτσε:
"Massimo di natalità, minimo di mortalità”(το ανώτατον όριον γεννήσεων, το κατώτατον θανάτων) . [5]
Δια να αυξήσουν οι γεννήσεις έπρεπε κυρίως να ενθαρρυνθούν οι γάμοι, να εξασφαλισθή η διάρκειά των.
Ελήφθησαν αμέσως νομοθετικά μέτρα καταργούντα διάφορα εμπόδια των γάμων , όπως π.χ , το κατώτατον όριον προικός δια την σύζυγον αξιωματικού, ελευθέρα άσκησις και υπό εγγάμων επαγγελμάτων, τα οποία ήσαν ως τώρα περιωρισμένα εις αγάμους κλπ.
Εξ άλλου από συμφώνου μετά της Καθολικής εκκλησίας, αντί να διευκολυνθούν όπως αλλαχού, ετέθησαν μεγαλύτερα εμπόδια εις την έκδοσιν διαζυγίων [6]. Η αγαμία κατεδικάσθη ηθικώς και πρακτικώς. Δυνάμει του νόμου του 1926 οι άγαμοι πληρώνουν φόρον από 25 ετών, αυξανόμενον μέχρι των 40 ετών και κατόπιν κατερχόμενον μέχρι των 60 ετών [6]. Τα εισπραττόμενα χρήματα διατίθενται αποκλειστικώς υπέρ των έργων προστασίας βρεφών. Ήδη μελετάται χάριν του ιδίου ταμείου και είς ειδικός φόρος επί των εγγάμων τέκνων. Κάθε υπάλληλος , κρατικός ή ιδιωτικός, έχων επτά παιδιά και οποιοσδήποτε άλλος πολίτης έχων 10 παιδιά, είναι απηλλαγμένος παντός ανεξαιρέτως φόρου μέχρι εισοδήματος 100.000 λιρεττών (900.000 περίπου δραχμών). Εις τον αριθμόν των παιδιών περιλαμβάνονται και τα αναγνωρισθέντα εκ μη νομίμου γάμου. Ειδικοί νόμοι τιμωρούν με βαρυτάτας ποινάς φυλακίσεων και προστίμων όσους καταφεύγουν εις διάφορα μέσα προς αποφυγήν αποκτήσεως τέκνων . Οι ιατροί , αι μαίαι και εν γένει τα άτομα , εις τα οποία προσφεύγουν χάριν του σκοπού αυτού , καταδικάζονται εις καταναγκαστικά έργα. Έγινεν όμως ευθύς εξ αρχής αντιληπτόν , ότι η προπαγάνδα των γεννήσεων δεν θα ηδύνατο να καρποφορήση, αν δεν ελαμβάνοντο συχρόνως μέτρα προς προστασίαν των παιδιών και υποστήριξιν των μητέρων. Το έργον αυτό ανέλαβεν ο από επταετίας ιδρυθείς τεράστιος κοινωνικός οργανισμός «Εθνικόν ίδρυμα μητρότητος» με κέντρα εις τας μεγάλας πόλεις Ρώμην, Νεάπολιν, Μιλάνον κλπ. Και παραρτήματα μέχρι του τελευταίου χωρίου της Ιταλίας.
Μόλις μία γυναίκα αισθανθή ότι ευρίσκεται εις κατάστασιν εγκυμοσύνης παρουσιάζεται εις το πλησιέστερον ιατρείον του ιδρύματος. Δεν θα της ζητηθή κανέν δελτίον ταυτότητος ή άλλαι πληροφορίαι οικογενειακής ζωής. Από του τρίτου μηνός της εγκυμοσύνης και καθ’ όλον το διάστημα της θηλάσεως λαμβάνει από το «συσσίτιον μητρότητος» της συνοικίας της ένα γεύμα δωρεάν την ημέραν (σούπα, κρέας, χόρτα, φρούτο και ένα ποτήρι κρασί).Εις το ιατρείον πηγαίνει ελεύθερα , μια ή δυo φορές την εβδομάδα δια να παρακολουθούν την κατάστασίν της ειδικοί ιατροί. Συμφώνως προς τον νόμον, κάθε εργαζομένη γυναίκα λαμβάνει δύο μηνών άδειαν (ένα προς ένα μετά την γέννησιν) με πλήρεις αποδοχάς και επί πλέον αποζημίωσιν 160 λιρεττών. Η επιχείρησις εις την οποίαν εργάζεται είναι υποχρεωμένη να μη της επιτρέπη βαναύσους και υπερβολικά κουραστικάς εργασίας αφ’ ης στιγμής δηλωθή η εγκυμοσύνη. Η επίτοκος μένει εντελώς δωρεάν εις το Δημόσιον Μαιευτήριον 15-20 ημέρας.
Όταν ξαναρχίση την εργασίαν της, εμπιστεύεται κάθε πρωί το παιδί της εις την ειδικήν υπηρεσίαν του ιδρύματος η οποία το περιποιείται και το τρέφει κατά τας ώρας της εργασίας της μητρός. Το ίδρυμα εξακολουθεί τας φροντίδας του επί του παιδιού μέχρι ηλικίας 6 ετών, οπότε ανήκει εις τον οργανισμόν της εθνικής διαπαιδαγωγήσεως της Φασιστικής Νεολαίας, τους «Μπαλίλα», ο οποίος επαγρυπνεί δια την σωματικήν και την ηθικήν ανάπτυξιν της νέας γενεάς. Συγχρόνως, χάρις εις τας πολυπληθείς και παντού εγκατεσπαρμένας υπηρεσίας του ιδρύματος, διδάσκονται αι μητέρες, εις τα σπίτια των, εις τα εργοστάσια που εργάζονται , εις τον κινηματογράφον , παντού, πως να τρέφουν και να αναπτύσσουν καλά τα παιδιά των, χωρίς φόβους μεταδοτικών ασθενειών ή άλλων ατυχημάτων.
Χάρις εις τα δρακόντια αυτά και άλλα παρόμοια μέτρα η θνησιμότης των παιδιών , η οποία κατά το 1925 έφθανεν εις την Ιταλίαν τας 48.000, κατήλθε κατά το παρελθόν έτος εις 37.000 η δε θνησιμότης των νηπίων , η οποία ανήρχετο εις 217.000 , περιωρίσθη εις 176.000. Περιωρίσθη επίσης σημαντικώς ο αριθμός των θανάτων γυναικών κατά τον τοκετόν. Ούτω το περίσσευμα πληθυσμού από 400.000 προ πενταετίας , ανήλθεν εις 519.000. Ευρισκόμεθα δε ακόμη εις την αρχήν των μέτρων και υπολογίζεται , ότι, κατ’ έτος θα καρποφορούν ακόμη περισσότερον , ώστε ίσως μίαν ημέραν φθάση η Ιταλία να έχη κατ’ έτος περίσσευμα πληθυσμού εκ θανάτων και γεννήσεων ενός εκατομμυρίου.
Γεννάται βεβαίως το ερώτημα τι θα γίνη αν όλα τα Κράτη εφαρμόσουν το ίδιο σύστημα, αι γυναίκες πεισθούν να «παράγουν» αδειαλείπτως και όλα ξεφουρνίζουν εκατοντάδας χιλιάδων ή εκατομμύρια νέου πληθυσμού κατ’ έτος. Όλα θα ασφυκτιούν και δι’ όλα θα γεννηθή το πρόβλημα εξαπλώσεως εκτός των συνόρων των,εξ ου και αι συγκρούσεις θα είναι αναπόφευκτοι.
Μήπως θα φθάσωμεν πάλιν εις τον συλλογισμόν του Πλάτωνος , ότι οι πόλεμοι κάπου-κάπου είναι απαραίτητοι δια να μη αυξάνη υπερβολικά ο πληθυσμός; Πάντως, εάν εν τω μεταξύ δεν έχει πραγματοποιηθή το όνειρον της "Πανευρώπης» ώστε να μη υπάρχον τελωνεία και περιορισμοί εξαπλώσεως εκτός συνόρων, εντός 20-30 ετών θα προκύψει κατ΄αρχήν δια την Πολωνίαν και την Ιταλίαν, κατόπιν δια την Γερμανίαν, έν φοβερόν πρόβλημα «υπερπληθωρισμού» ανθρωπίνου υλικού , πράγμα το οποίον δεν είναι καθόλου καθησυχαστικόν δια τους γείτονάς των.
Υποσημειώσεις :
[1]Με στοιχεία του 2016 η Ελλάδα, σε σχέση με τα
γειτονικά της κράτη, κατέχει το χαμηλότερο δείκτη γεννήσεων ανά γυναίκα.
Ελλάδα 1,33
Δημοκρατία Βορείως της Μακεδονίας 1,53
Βουλγαρία 1,53
Αλβανία 1,71
Τουρκία 2,05
[2]
[3]Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ με τίτλο ΠΩΣ Ο ΧΙΤΛΕΡ ΘΑ ΚΑΘΑΡΙΣΗ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΡΑΤΣΑ ΚΑΙ ΘΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΦΕΡΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΞΙΑΝ ΤΩΝ «ΜΕΓΑΛΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ» ο καθηγητής Απ.Β.Δασκαλάκης επισημαίνει ανάμεσα στα άλλα:
…οι χιτλερικοί ενώ εις το ζήτημα της «ευγονίας» μιμούνται λιγάκι τους Σπαρτιατας, εις τον «φυλετισμόν» παίρνουν ως πρότυπον περίπου το πολίτευμα των αρχαίων Αθηνών με το σύστημα των «μετοίκων», όπως ελέγοντο οι εξ άλλων ελληνικών πόλεων ή και μη Έλληνες εγκατεστημένοι εις τας Αθήνας, οι οποίοι απελάμβανον της προστασίας των νόμων και πολλών αστικών δικαιωμάτων , αλλά εστερούντο κάθε πολιτικού δικαιώματος. Κατά μίμησιν λοιπόν των Αρχαίων Αθηνών, ιδίως από της εποχής του Περικλέους, ο οποίος εψήφισε τον σχετικόν νόμον, και το χιτλερικόν καθεστώς θα απαγορεύση εις τους Γερμανούς και τας Γερμανίδας να παντρεύονται , με ξένους ή μάλλον επειδή αυτό δεν είναι πρακτικώς δυνατόν, θα ρίπτη τα παιδιά των εις την κατάστασιν των «μετοίκων»…..(4 Ιουλίου 1933)
[4]
[5] Moreover, the Duce wanted social
policy on the cheap; in the 1930s especially, thiw resulted im improvised programs,geared
to the moment, the political payoffs for which were easily calculable.Hence he favored demographic prizes,awarded
in cash or goods,notwithstanding the timidly voiced opposition of persevering
bureaucrats and family policy advocates.”The rhythm of demographic decadence
haw accelerated dramatically,”he wired hiw prefects on January 25,1933, after
reviewing the latest census data.Denouncing once again “liberal agnosticism,”
he put in a plug for ONMI and announced a new watchword”maximum of birhs-minimum
of deaths” (“massimo di natalità-minimo di mortalità”) He also cited three
examples for emulation:Novara’s fascist Federale for granting a prize of 1,000
lire to each of the first fifty blackshirts married that year;( Victoria de Grazia:
How Fascism Ruled Women Italy .1922-1945 σελ 92)[6]
Σχετική βιβλιογραφία:
de Grazia Victoria: How Fascism Ruled Women Italy .1922-1945
Loré Filippo :La Tutela Della Donna Nella Legislazione Del Ventennio Fascista
Missiroli Mario :Cosa deve l' Italia a Mussolini.
Γάμος και οικογένεια εις την σημερινήν Γερμανίαν (Εφημερίδα "Ο ΤΥΠΟΣ" 17 Αυγούστου 1935)
Γάμος και οικογένεια εις την σημερινήν Γερμανίαν (Εφημερίδα "Ο ΤΥΠΟΣ" 17 Αυγούστου 1935)