Μ.ΒΙΤΙΝ: ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΔΙΚΗ

15 Νοέμβρη 1951. Τελευταία μέρα της Δίκης.

Η αίθουσα του Δικαστηρίου παραγέμισε. Κι' όπως πάντα, οι περισσότεροι ακροατές ήσαν αστυνομικοί με πολιτικές στολές.

Παρόντες και δημοσιογράφοι της πρωτεύουσας και διεθνείς πράκτορες ειδήσεων.

Στην αίθουσα του Δικαστηρίου βρίσκονται και συγγενείς των κατηγορούμενων. Είναι ελάχιστοι, όμως, και στέκονται ορθοί, γιατί δεν «φτάσαν» oι θέσεις.

Κι' η Βασιλική Μπελογιάννη είναι δω. Έχει πολύ καιρό να δει το γιο της. Απ' το καιρό πουφυγε στα βουνά με το Δημοκρατικό Στρατό. Είχαν περάσει μερικά χρόνια. Κάθε χρόνος που πέρναγε της φαίνοταν βαρύς κι' ατέλειωτος.

Μόνο τώρα έτυχε να τον συναντήσει από τότε. Η Βασιλική παρακολούθησε την απολογία του μέχρι και τη τελευταία του λέξη. Η μάννα ήταν περήφανη για το γιό της. Κι' εδώ, ο γιός της, στην αίθουοα του Δικαστήριου, μαχόταν για την ειρήνη και το Λαό.

Στις 7 το βράδυ, το Δικαστήριο αποσύρεται για συνεδρίαση. Οι δημοσιογράφοι ρωτούν τον Πρόεδρο, πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να βγει η απόφαση. Ο Σταυρόπουλος σκέφτηκε για λίγο. «Υπολογίζω πως μέχρι τις 10 το βράδυ θάμαστε έτοιμοι».

Περνούν oι ώρες... 10..., 11..., 12... Oι Δικαστές συνέχιζαν να συνεδριάζουν. Περνούν άλλες δυό ώρες κουραστικής αναμονής. Στους συγγενείς των κατηγορούμενων σχηματί-ζεται μια ελπίδα πως μπορεί η απόφασή του Δικαστήριου να μην είναι και τόσο αυστηρή. Οι δημοσιογράφοι ήσαν ακόμα πιό αισιόδοξοι.

Ο Μπελογιάννης περίμενε την απόφαση, απόλυτα ήσυχος, όπως πάντα.

Διάβαζε τον Σαίξπηρ. Κάπου - κάπου σταμάταγε για να ρίξει μια ματιά στη λίγο φωτισμένη" αίθουσα, όπου στη τελευταία σειρά καθόταν η μάννα του κι' οι φίλοι του. Τους έκανε κάτι νεύματα.

Στις τρεις το πρωί χτύπησε το κουδούνι.

Τέσσερες χωροφύλακες σηκώθηκαν και πήραν θέση προσοχής. Στο διάδρομο ακούστηκαν βαρειά βήματα. Δόθηκε διαταγή: «Σηκωθείτε, έρχονται oι Δικαστές». Όλοι σηκώνονται.

Ο συνταγματάρχης Σταυρόπουλος, με την απόφαση στα χέρια πλησιάζει την έδρα.

«Εν ονόματι της Αυτού Μεγαλειότητος Βασιλέως των Ελλήνων Παύλου Α', το Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών καταδικάζει εις θάνατον...».

Ο Πρόεδρος του Δικαστήριου κάνει μια διακοπή.

Oι δημοσιογράφοι σαν νάτανε ουνεννοημένοι, στράφηκαν (92) προς το μέρος του Μπελογιάννη. Οπωσδήποτε η θανατική ποινή προοριζόταν για τον Μπελογιάννη.

Ο Μπελογιάννης στέκοταν ήρεμος, με ελαφρό ειρωνικό χαμόγελο.

«... Η απόφασις της ποινής του θανάτου: Μπελογιάννης Νικόλαος, Ιωαννίδου Έλλη, Γραμμένος Στάθης, Καψωφωληάς Δημήτριος, Γεωργιάδης Θεόδωρος, Μανιάτου Αφροδίτη, Κανελλόπουλος Αθανάσιος, Κανελλόπουλος Δημήτριος, Παπανικολάου Πέτρος, Δρομάζος Ευστάθιος, Παπαδοπούλου Καλλιόπη και Κόττη Λίζα...».

Στην αίθουσα κάποιος φώναξε, ηλικιωμένη μαυροφόρα πέφτει καταγής. Μερικά άτομα σηκώνονται απ' τη θέση τους, τη βοηθούν να τη συνεφέρουν, να τη σηκώσουν.

— Ποιος είναι; Ρωτάει ο Πρόεδρος κάνοντας διακοπή. Μάννα;

— Ναι.., ναι μάννα, του απαντούν oι χωροφύλακες. Και η ανάγνωση της απόφασης συνεχίζεται...

Σσ ισόβια δεσμά το Στρατοδικείο καταδικάζει δυό άτομα. Τέσερα άτομα σε 20 χρόνια και δυο σε 15 χρόνια φυλάκιση. Επτά άλλα άτομα σε διάφορα άλλα λιγότερα χρόνια.

Αθωώθηκαν 47 άτομα. 29 άτομα εντελώς αθώα.

Έτσι τέλειωσε η Δίκη για την αλήθεια, η Δίκη των 93 Δημοκρατών, η μεγαλύτερη μεταπολεμική δικαστική υπόθεση.

Ο Μπελογιάννης κι' oι σύντροφοί του νίκησαν στη μάχη. Η Ελληνική Δεξιά κι' oι Αμερικάνοι συμπαραστάτες, οργανωτές της δίκης, νικήθηκαν. Τα σχέδιά τους να δυσφημίσουν το ΚΚΕ στα μάτια του Λαού κατέρρεψε. Η δίκη απόδειξε πόσο πιο ψηλά μπορούν ν' ανέβουν oι άνθρωποι που υποστηρίζουν την αλήθεια, και σε ποια βαθειά πτώχεψη πέφτουν οι ψευτομάρτυρες, επίορκοι, προβοκάτορες, προδίδοντας τα συμφέροντα του Λαού.

Ελληνική και παγκόσμια κοινωνία, με διαδηλώσεις συμπαραστάθηκαν στον Ο.Η.Ε. και τηλεγραφήματα με διαμαρτυρίες προς την Ελληνική Κυβέρνηση, ζητούσαν να σταματήσουν το πάνω απ' τα κεφάλια του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του, σηκωμένο χέρι του δήμιου.

Η Ελληνική Κυβέρνηση ανησύχησε απ' τη παγκόσμια ταραχή.

Ο Πρωθυπουργός Πλαστήρας ήταν αναγκασμένος να ζητήσει  χάρη, αυτοπροσώπως, χάρη στη ποινή θανάτου του Μπελογιάννη και των συντρόφων του, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στα Ενωμένα Έθνη.

ΝΕΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

Μετά την απόφαση του Δικαστήριου, τον Μπελογιάννη τον εκτοπίζουν στο νησί Κέρκυρα.

Οι αρκετοί μήνες που ο Μπελογιάννης παρέμενε στα κελλιά της Ασφάλειας, παρ' όλες τις πολύωρες νυχτερινές ανακρίσεις και βασανιστήρια, και τον ένα μήνα περίπου ταλαιπωριών απ' το Έκτακτο Στρατοδικείο, δεν μπόρεσαν να λυγίσουν την αντρεία του Μπελογιάννη.

Στη φυλακή, πέτυχε ένα φύλακα που ασχολιόταν πολύ με το διάβασμα. Ο Μπελογιάννης, εκμεταλλευόμενος αυτό, ζήτησε απ' το φύλακα να του αγοράζει βιβλία, που μετά το διάβασμα του τα χάριζε.

Ο φύλακας, από υποχρέωση στο Νίκο για τα βιβλία που του χάριζε, φρόντιζε να του δίνει τα χαρτιά απ' τα κουτιά των τσιγάρων, όπου ο Νίκος έγραφε κι' ο φύλακας τα φύλαγε.

Έτσι, στις φυλακές της Κέρκυρας γράφτηκε η μονογραφία «Οι ρίζες της Νεοελληνικής Λιτερατούρας». Ο Μπελογιάννης ερευνούσε για την επίδραση της Βυζαντινής λογοτεχνίας στη νεοελληνική.

Αυτό το δύσκολο έργο, εκδόθηκε στην Αθήνα μετά από μερικά χρόνια της δολοφονίας του δημιουργού του έργου, και κυκλοφόρησε με ψευδώνυμο.

Στις φυλακές της Κέρκυρας, όπου μπόρεσε να δουλέψει ο Μπελογιάννης παράμεινε λιγότερο από δυό μήνες.(94)

Στις αρχές τοΰ Γενάρη 1952, μεταφέρθηκε πάλι στην Αθήνα και κλείστηκε στην απομόνωση της Ασφάλειας.

Άρχισαν ανακρίσεις για νέα υπόθεση. Αυτή τη φορά για «Κατασκοπεία».

Οι μεταφορές φυλακισμένων από φυλακές σε κελλιά της αστυνομίας απαγορεύονταν απ' το Νόμο κι' ο βουλευτής της ΕΔΑ Ευφραιμίδης διαμαρτυρήθηκε στον Υπουργό Δικαιοσύνης. Όμως η διαμαρτυρία δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα.

Τον Μπελογιάννη και μερικούς άλλους συλληφθέντες τους προετοίμαζαν πάλι γιά νέα υπόθεση. Συνεχίζονταν ανακρίσεις και δοκιμασίες στην Ασφάλεια.

Η Κυβέρνηση Πλαστήρα, πουγινε με τη συμπαράσταση των Δημοκρατικών, το Σεπτέμβρη 1952, δέν είχε κάνει καθόλου δημοκρατικές πράξεις.

Περισσότερο προσπάθαγε να υπερασπίζει αμερικάνικα συμφέροντα που επέμεναν στη Κυβέρνηση ν' αυξήσει τη πίεση ενάντια των Δημοκρατών.

Οι Αμερικάνοι, εργάζονταν πάνω σ' ένα σχέδιο, που σκοπό είχε την εξουδετέρωση των βουλευτών της ΕΔΑ, στην απαγόρεψη κυκλοφορίας δημοκρατικών εφημερίδων και συλλήψεις βασικών στελεχών δημοκρατικών κομμάτων. Η βάση του  σχεδίου αυτού ήταν η ένταση του αγώνα για τον «Κομμουνιστικό κίνδυνο», οργάνωση δεύτερης δικαστικής υπόθεσης Μπελογιάννη και, φυσικά, η καταστροφή του.

Η Κυβέρνηση Πλαστήρα δεν άργησε από την πίεση των Αμερικάνων να πραγματοποιήσει τα σχέδια αυτά.

Κήρυξε νοθευμένες τις Βουλευτικές εκλογές και τους εκλεγμένους Βουλευτές της ΕΔΑ και προπαντός σαν νοθευμένη εκλογή στη Βουλή του εθνικού ήρωα της Ελλάδας Μανώλη Γλέζου.

19 Γενάρη 1952, η Κυβέρνηση απαγόρεψε την έκδοση των εφημερίδων «Δημοκρατική», «Φρουρά της Ειρήνης». Οι εφημερίδες αυτές υποστήριζαν την ειρήνη, τη δημοκρατία και τη γενική αμνηστία.(95)

Την άλλη μέρα η εφημερίδα «Το Βήμα» έγραφε: «Είναι δίκαιο να συμφωνήσουμε πως οι Αμερικάνοι απόλυτα εγκρίνουν την απαγόρεψη της εφημερίδας «Δημοκρατική», την οποία θεωρούν σαν απόδειξη της επίμονης της Κυβέρνησης ν' αγωνιστεί επίμονα ενάντια στο κίντυνο του Κομμουνισμού. Γενικά, για  την υπόθεση κατασκοπείας και εφαρμογή του Νόμου 375».

Στη δίκη για κατηγορία κατασκοπείας κατηγορήθηκαν 29 άτομα. Απ' τους 29 αυτούς οι 6 είχαν κιόλας καταδικαστεί απ' το προηγούμενο Δικαστήριο στη «Δίκη των 93», με ποινή το θάνατο.

Για τη κίνηση της υπόθεσης, συστηματικά πληροφορούσαν την Αμερικάνικη Πρεσβεία, που παρακολουθούσε την υπόθεση με μεγάλη ικανοποίηση, όπως έγραφε ο Ελληνικός Τύπος.

Η κατηγορία του Μπελογιάννη για Κατασκοπεία με συμφέροντα ξενοκίνητης δύναμης ήταν το παραβάν μόνο, πίσω άπ' το οποίο κρυβόταν ο πραγματικός στόχος της υπόθεσης. Δηλαδή, πρώτο ν' απαλλαγούν απ' το Μπελογιάννη, δεύτερο ν' απομονωθεί η επιρροή της ιδεολογίας του ΚΚΕ. Παρουσιάζοντας το ΚΚΕ σαν κατασκοπευτική οργάνωση και αντεθνική, που κινείται με εντολές κάποιας ξενοκίνητης δύναμης και τρίτο να διαλυθή το Κόμμα της ΕΔΑ και να ρίξουν ευθύνες στους αρχηγούς της.

Με τους κατηγορούμενους, κι' αυτή τη φορά, δεν είχαν πολλές λεπτομέρειες. Τους είχαν απομονώσει στα κελλιά και με κάθε τρόπο προσπάθαγαν να τους κάνουν να ψευτο-μαρτυρήσουν ενάντια στους συγκατηγορούμενούς τους στην υπόθεση «Κατασκοπείας».

Χρησιμοποιούσαν κάθε είδους βασανιστήρια και δοκιμασίες. Το αποτέλεσμα ήταν τέτοιο, ώστε οι κατηγορούμενοι μέχρι να φτάσει η δίκη, να βρίσκωνται και να παρουσιάζωνται σ' αυτή σ' αφύσικη κατάσταση.

Στους κατηγορούμενους δεν δώσανε καιρό γιά προετοιμασία της υπεράσπισης τους και σε συγκέντρωση για τ' απαραίτητα.

Η ανάκριση γίνοταν με γρήγορο ρυθμό. .........