Αι Ιταλικαί μεραρχίαι εις Αλβανίαν προυχώρουν ομοίως και είχον φθάσει εις τα Αλβανικά σύνορα, ενώ αι εκ Θεσσαλονίκης γερμανικαί δυνάμεις είχον φθάσει εις Ιωάννινα δια της άνω των 1500μ. ύψους διαβάσεως του Μετσόβου. Εκεί ο Έλλην Αρχιστράτηγος [1] επρότεινε συνθηκολόγησιν. Έλαβον από την Ανωτάτην Διοίκησιν των Ενόπλων Δυνάμεων την διαταγήν να παρακάλεσω την Ανωτάτην Ιταλικήν Διοίκησιν όπως αποστείλη ένα πληρεξούσιον δια τας διαπραγματεύσεις της συνθηκολογήσεως. Ο Μουσολίνι όμως αντετίθετο με την δικαιολογίαν ότι οι Έλληνες ώφειλον να ζητήσουν ανακωχήν από τα Ιταλικά στρατεύματα πριν ή μετάσχη ούτος εις οιασδήποτε διαπραγματεύσεις. Δεν κατόρθωσα να. τον πείσω. Διετείνετο ότι οι Ιταλοί επί μήνας και εις αγώνας πλήρεις απωλειών έφερον το κύριον βάρος του πολέμου τούτου και συνεπώς έπρεπεν εις αυτούς να προταθή η συνθηκολόγησις [[2].
Παρά την άρνησιν ταύτην, η Ανωτάτη Διοίκησις των Ενόπλων Δυνάμεων με διέταξε την επομένην 22αν Απριλίου, να ζητήσω την συγκατάθεσιν του Ντούτσε εις τους υπό της Γερμανικής Ανωτάτης Ηγεσίας καθορισθέντος όρους συνθηκολογήσεως. Όταν εξέθεσα εις τον Μουσολίνι την αξίωσιν ταύτην, ούτος ηγανάκτησε και όταν προσέτι ο Στρατηγός Γκουτσόνι ανέφερεν ότι γερμανικαί δυνάμεις της Σωματοφυλακής "Αδόλφος Χίτλερ» ηθέλησαν δια των όπλων να εμποδίσωσιν ιταλικούς σχηματισμούς όπως προχωρήσωσιν πέραν της γεφύρας "Πόντε ντι Μπεράτι» (3) ο Ντούτσε εξεμάνη ώστε εφοβήθην ότι θα απεχώρουν άπρακτος. Ο Μουσολίνι εδήλωσε κατηγορηματικώς ότι θα εξηκολούθη τον αγώνα εάν οι Έλληνες δεν ζητήσωσι την συνθηκολόγησιν από τους Ιταλούς.
Προσεπάθησα να τον καθησυχάσω με την υπόδειξιν ότι πιθανόν να είχε προταθή ανακωχή και εις το ιταλικόν μέτωπον ή να προταθή τοιαύτη εντός βραχυτάτου χρόνου, και ως εκ τούτου θα ήτο σκόπιμον να συμφωνήσωμεν από τώρα επί των όρων. Ο Μουσολίνι διεσαφήνισεν ότι δύο σημεία της γερμανικής προτάσεως ήσαν απαράδεκτα· εν πρώτοις ο όρος ότι οι ανήκοντες εις τον Ελληνικόν Στρατόν θα απεστέλλοντο αμέσως μετά τον αφοπλισμόν των εις τας εστίας των και δεύτερον ότι οι αξιωματικοί θα διετήρουν τα ξίφη των. Οι Έλληνες, διετείνετο, δεν το ήξιζον. Τω απήντησα ότι η απόλυσις όλων των αιχμαλώτων ήτο αναγκαία διότι θα ήτο αδύνατον να διατραφή ή να μεταφερθή ο όγκος αυτών. Δεν δύναται τις να αρνηθή ότι ο Ελληνικός Στρατός υπερήσπισε με γενναιότητα και αφοσίωσιν την πατρίδα του. Εάν δεν συνέβαινε τούτο, οι Ιταλοί δεν θα ήσαν ηναγκασμένοι να μάχωνται επί τόσους πολλούς μήνας εναντίον των. Και δια τα γερμανικά στρατεύματα, η διείσδυσις δια της γραμμής Μεταξά υπήρξε πολύ δυσχερής. Δια της αναγνωρίσεως ταύτης, η οποία εκφράζεται με την συγκατάθεσιν όπως οι Έλληνες αξιωματικοί φέρωσι τα ξίφη των, θα εξυψούντο μόνον τα ιδικά μας κατορθώματα.
Ο Μουσολίνι κατενόησε τούτο, ηρέμησε και εδήλωσε την συγκατάθεσίν του, επέμεινεν όμως εις το ότι οι Έλληνες ώφειλον να ζητήσωσι προηγουμένως συνθηκολόγησιν και από τους Ιταλούς[4].
Όταν οι Έλληνες απέστειλαν την ιδίαν ημέραν εις την Ανωτέραν Διοίκησιν της Ενδεκάτης Ιταλικής Στρατιάς ένα πληρεξούσιον με λευκήν σημαίαν, κατέστη δυνατή η σύναψις ανακωχής την 23ην Απριλίου εις Θεσσαλονίκην»[5].
Υποσημειώσεις:
[1]
[2]
[3]
[4] Από το προσωπικό ημερολόγιο του Γερμανού στρατηγού Χάλντερ
21 Απριλίου 1941
..............
—1800—2000. Πτήσις προς τον Όλυμπον και επάνοδος προς Θεσσαλονίκην. Εσπέρα εις το Στρατηγείον της Δωδεκάτης Στρατιάς.
Ελήφθησαν νέαι διαταγαί από το Αρχηγείον των Ενόπλων Δυνάμεων. Φαίνεται ότι καθ' ον χρόνον το Αρχηγείον των Ενόπλων Δυνάμεων έδωσε την διαταγήν του τερματισμού των διαπραγματεύσεων της ανακωχής, ο Φύρερ εσκέπτετο ότι ηδύνατο να θέση τον Μουσολίνι προ τετελεσμένου γεγονότος. Τούτο δεν συνέβη όμως. Ο Μουσολίνι ετηλεφώνησεν απ ευθείας εις τον Χίτλερ και εζήτησε συμμετοχήν της Ιταλίας. Ούτω ο Φύρερ διέταξεν όπως η συναφθείσα μετά της Δωδέκατης Στρατιάς συνθηκολόγησις μη πραγματοποιηθή προ της εγκρίσεως του.
Τούτο θα παρείχεν εις τους Ιταλούς μίαν διέξοδον όπως φανούν ως συμμέτοχοι κατά την σύναψιν της συνθηκολογήσεως. Τοιούτος ελιγμός γελοιοποιεί τον Στρατάρχην διοικητήν της Δωδέκατης Στρατιάς εις τα όμματα του Ελληνικού Στρατού και επί πλέον θέτει θεμέλια συστηματικής παραποιήσεως της Ιστορίας, προορισμένα να δημιουργήσουν τον μύθον ότι οι Ιταλοί ήσαν εκείνοι οίτινες έεξηνάγκασαν τους Έλληνας προς συνθηκολόγησιν.
Εν τη πραγματικότητι δεν υπήρχεν επαφή μετά των Ελλήνων την στιγμήν της συνθηκολογήσεως, ως σαφώς διεπιστώθη υπό του Έλληνος Στρατηγού Διοικητού. Η συνθηκολόγησις κατέστη αναγκαία μόνον δια τον λόγον ότι τα γερμανικά στρατεύματα είχον εμφανισθή δια μέσου της γραμμής υποχωρήσεως των Ελλήνων. Δια την παραποίησιν ταύτην της Ιστορίας, από της στιγμής ακόμη καθ' ήν ελάμβανον χώραν τα γεγονότα, διεμαρτυρήθη ζωηρώς ο διοικητής της Δωδεκάτης Στρατιάς, όστις επέμενεν όπως το ανακοινωθέν του γερμανικού Αρχηγείου των Ενόπλων Δυνάμεων παράσχη ακριβή απολογισμόν τής πραγματικής καταστάσεως προς τον σκοπόν όπως τα γερμανικά στρατεύματα λάβουν τον οφειλόμενον εις αυτά φόρον τιμής δια τα κατωρθώματά των.
Συζητώ μετά του Λίστ τας ανακριβείας των εκθέσεων του Φον Ριχτόφεν, αι οποίαι τείνουν εις την μείωσιν των κατωρθωμάτων του Στρατού ξηράς.
[5]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου