Στις 15 Απριλίου 1939 ο Αμερικανός Πρόεδρος Ρούσβελτ έστειλε ταυτόχρονα σε Ρώμη και Βερολίνο ένα τηλεγράφημα με το οποίο έθετε στους ηγέτες των δύο χωρών ένα συγκεκριμένο ερώτημα :
"Είσαστε πρόθυμοι να διαβεβαιώσετε ότι οι ένοπλες δυνάμεις σας δεν θα επιτεθούν και δεν θα εισβάλουν στα εδάφη των παρακάτω ανεξάρτητων Κρατών;
Ο κατάλογος που ακολουθούσε περιελάμβανε 31 χώρες ανάμεσα στις οποίες τη Γαλλία , τη Μ. Βρετανία , τα Βαλτικά κράτη και αυτή ακόμα τη Σοβιετική Ένωση [1]. Ο Φύρερ της Γερμανίας αποφάσισε να απαντήσει δημόσια στο μήνυμα του Αμερικανού προέδρου και ο μηχανισμός προπαγάνδας έδωσε κάθε δυνατή δημοσιότητα στο γεγονός αυτό. Χαρακτηριστικά τα όσα μετέδωσε από το Βερολίνο ο ανταποκριτής της ελληνικής εφημερίδας Έθνος :
"Συμφώνως προς τας οδηγίας τας δοθείσας από τον Δρα Γκαίμπελς εις την σχετικήν του προκήρυξιν , την 11ην πρωϊνήν ακριβώς εσταμάτησαν αι εργασίαι εις όλας τας επιχειρήσεις και εργοστάσια,. τα καταστήματα έκλεισαν, τα σχολεία διέκοψαν τα μαθήματα και ολόκληρος η γερμανική πρωτεύουσα ήρχισε συγκεντρουμένη προ των ραδιοφώνων , τα οποία εγκατεστάθησαν ειδικώς εις διάφορα σημεία της πόλεως. Ολόκληρος η προ της Όπερας Κρολ, όπου θα συνέλθη το Ράιχσταγ , πλατεία έχει κατακλυσθή από πρωίας από χιλιάδας λαού , αναμένοντος την άφιξιν του Φύρερ και την εκφώνησιν του ιστορικού του λόγου. Από της 11.30 ήρχισαν καταφθάνοντα τα μέλη του Ράιχσταγ υπό τας επευφημίας του λαού. Ιδιαιτέρως ενθουσιωδώς εχειροκροτήθησαν οι αντιπρόσωποι των Σουδητών και του Μέμελ.
Tην 11ην π.μ γερμανικήν ώραν, ελληνική ώρα 12η μεσημβρινή) ο Φύρερ ήρχισε εκφωνών τον λόγον του. Αφού ανεκοίνωσεν εις το Ράιχσταγ ότι έλαβεν έκκλησιν του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών κ. Ρούσβελτ [3] . εξηκολούθησεν ως ακολούθως , συμφώνως προς το κείμενον το μεταδοθέν υπό του ημιεπισήμου Γερμανικού Πρακτορείου [4].
...................... Επειδή διαπίστωσα , ότι επρόκειτο περί εγγράφου εντέχνως συντεταγμένου , δια του οποίου επεδιώκετο να επιρρηφθή η ευθύνη των πολεμικών μέτρων των πλουτοκρατικών κρατών εις τας χώρας , αι οποίαι διοικούνται υπό του λαού, απεφάσισα να συγκαλέσω το Γερμανικόν Ράιχ και δια να γνωστοποιήσω την απάντησίν μου , πρώτον , εις σας, τους εκλεκτούς του Γερμανικού Έθνους και να ζητήσω την έγκρισιν ή την απόρριψιν της.
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑΝ ΟΔΟΝ ΜΕ ΤΟΝ κ. ΡΟΥΣΒΕΛΤ.
Πέραν αυτού όμως εθεώρησα σκόπιμον να ακολουθήσω την οδόν , την οποίαν ενεκαινίασεν ο Πρόεδρος Ρούσβελτ και να γνωστοποιήσω εις τον κόσμον , δια των μέσων τα οποία διαθέτομεν , την απάντησίν μου. Θέλω εν τούτοις να επωφεληθώ της ευκαιρίας δια να εκφράσω τα αισθήματα, τα οποία με κατέχουν εξ αφορμής των σημαντικών ιστορικών γεγονότων του Μαρτίου του τρέχοντος έτους.
Τα βαθύτατά μου αισθήματα ευχαριστίας απευθύνονται προς την Θείαν Πρόνοιαν , η οποία με εξέλεξε και επέτρεψεν εις εμέ , τον άγνωστον στρατιώτην του πολέμου να εξελιχθώ εις αρχηγόν του αγαπητού μου γερμανικού λαού . Μου υπέδειξε τον τρόπον να εύρω την οδόν , δια της οποίας απήλλαξα το Έθνος μας από την εσχάτην αθλιότητα, άνευ ουδεμίας αιματοχυσίας και το οδήγησα και πάλιν προς τα άνω. Μου επέτρεψε να εκπληρώσω τον μόνον σκοπόν της ζωής μου , να εξυψώσω τον Γερμανικόν λαόν μου από την ήτταν του και να τον απαλλάξω από τα δεσμά της πλέον επαισχύντου βίας , την οποίαν έχει να αναφέρη η ιστορία όλων των εποχών.
Αυτός ήτο ο μόνος σκοπός των ενεργειών μου .Εκείνο , το οποίον κατέστρεψαν οι άλλοι δια της βίας , ηθέλησα εγώ να το επανορθώσω . Αυτός, επαναλαμβάνω , ήτο ο μόνος σκοπός των ενεργειών μου . Ηθέλησα να επανορθώσω όσα η σατανική κακία και η έλλειψις ανθρωπίνης λογικής κατέστρεψαν.Δια τον λόγον αυτόν δεν προέβην εις κανέν διάβημα , το οποίον δεν ήτο δυνατόν να θίξη ξένα συμφέροντα αλλ΄ ηρκέσθην εις την επανόρθωσιν του δικαίου, το οποίον επλήγη προ είκοσιν ετών. Εντός των ορίων του μεγάλου σημερινού Ράιχ δεν υπάρχει καμμία περιφέρεια , η οποία να μην ανήκεν εις αυτό, από παλαιοτάτων χρόνων ,να μην συνεδέετο με ημάς , ή να μην ανεγνώριζε την κυριαρχίαν μας.Πολύ πριν ανακαλυφθή η Αμερική από τους λευκούς και κατοικηθή από αυτούς υφίστατο το Ράιχ και δεν υφίστατο μόνον εις την σημερινήν του έκτασιν , αλλά περιελάμβανε και πολλάς άλλας περιοχάς και επαρχίας, αι οποίαι απωλέσθησαν εν τω μεταξύ.
ΜΕΤΑ ΤΟ 1918
Όταν προ 21 ετών έληξεν ο μακρός πόλεμος , εγεννήθη εις εκατομμύρια ανθρωπίνων εγκεφάλων η ελπίς , ότι οι λαοί τους οποίους εταλαιπώρησεν η μάστιξ του πολέμου , θα ελάμβανον ως αμοιβήν μίαν ειρήνην υπαγορευομένην από την λογικήν και το δίκαιον.
Λέγω "αμοιβήν" διότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν έφερον κσαμμίαν ευθύνην εις αυτά τα τρομακτικά γεγονότα , ασχέτως αν οι ιστορικοί θα διατυπώσουν άλλας απόψεις.
Και αν υπάρχουν ακόμη σήμερον εις διαφόρους χώρας πολιτικοί άνδρες , οι οποίοι θα ηδύναντο να χαρακτηρισθούν τότε ως υπεύθυνοι της φρικωδεστέρας ανθρωποσφαγής όλων των αιώνων , το πλήθος των αγωνιζομένων στρατιωτών δεν ήτο εν τούτοις άξιον να του καταλογισθή ευθύνη, αλλά το πολύ-πολύ ήτο άξιον συμπαθείας.
Όλα αυτά τα πλήθη είχον δικαίωμα να αξιώσουν μίαν ειρήνην βασιζομένην εις την λογικήν και εις την Δικαιοσύνην. Αλλά επί του σημείου αυτού εξηπατήθησαν τα εκατομμύρια των λαών. Ακόμη και δι' αυτούς τους νικητάς ήσαν αι συνέπειαι των συμφωνιών της ειρήνης καταστρεπτικαί .Τότε ανεφάνη δια πρώτην φοράν το άτοπον ότι η πολιτική διηυθύνετο από ανθρώπους, οι οποίοι δεν είχον μετάσχη του μεγάλου πολέμου. Διότι οι στρατιώται δεν εγνώριζον μίσος .Αλλά το εγνώριζον αυτοί οι παλαιοί πολιτικοί , οι οποίοι είχον προστατεύση επιμελώς από τας φρικαλεότητας του πολέμου την πολύτιμον ζωήν των και επέπιπτον ήδη ως παραφρονήσασαι Εριννύες εναντίον της Ανθρωπότητος.
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΒΕΡΣΑΛΛΙΩΝ
Μίσος , κακία και έλλειψις λογικής ήσαν οι πνευματικοί πατέρες της συνθήκης των Βερσαλλιών . Περί τα 115 εκατομμύρια ανθρώπων είδον το δικαίωμα της αυτοδιαθέσεως των παραβιαζόμενον όχι από τους στρατιώτας , αλλά από τους παράφρονας πολιτικούς. Απεσπάσθησαν αυθαιρέτως από τα κράτη εις τα οποία ανήκον και ηνώθησαν εις άλλα χωρίς να ληφθούν καθόλου υπ' 'οψιν οι δεσμοί του αίματος, η καταγωγή των, η λογική και οι οικονομικοί όροι της ζωής. Τα αποτελέσματα υπήρξαν φρικτά. Μία ομάς ηλιθίων αγνοούντων τα πράγματα , κατέστρεψαν την τάξιν, ήτις είχε καθιερωθή κατόπιν δισχιλιετούς ιστορικής εξελίξεως εις περιφερείας αι οποίαι κατοικούνται από 140 κατοίκους ανά τετραγωνικόν χιλιόμετρον . Όταν εν τούτοις αργότερον απεδείχθη ότι αι συνέπειαι της υπαγορευθείσης ειρήνης ήσαν καταστρεπτικαί τότε οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί δικτάτορες της ειρήνης ήσαν τόσο δειλοί ώστε να μη τολμά κανείς τους να αναλάβη την ευθύνην των γενομένων.Το γερμανικόν Έθνος περιήλθεν εις την πλέον σκοτεινήν περίοδον της εθνικής του εξελίξεως. Ας σημειωθή εν τούτοις ότι δεν ήτο το εθνικοσοσιαλιστικόν έθνος, αλλά η γερμανική Δημοκρατία υπήρξε δια μίαν στιγμήν τόσον αδύνατος, ώστε να πιστεύση εις τας υποσχέσεις δημοκρατικών πολιτικών ανδρών."
Ακολούθως ο Φύρερ ανέφερε τας συνεπείας τας οποίας είχεν η υπαγορευθείσα ειρήνη της αθλιότητος, όχι μόνον δι εκείνους , οι οποίοι κατεδικάσθησαν εις τας Βερσαλλίας, αλλά και δια την υπόλοιπον ανθρωπότητα.
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΑΞΕΩΣ
"Ουσιαστικώς- συνέχισεν ο Φύρερ- οι παραφρονες αυτοί δικτάτορες της ειρήνης διετάραξαν ριζικώς την παγκόσμιον οικονομίαν δια της παραφροσύνης των Βερσαλλιών: Ο άφρων διαμελισμός λαών και Κρατών ωδήγησεν εις την καταστροφήν της παγκοσμίου τάξεως της παραγωγής , ήτις είχεν εξελιχθή εις το διάστημα των αιώνων και εις την αναγκαίαν προσπάθειαν της αυταρκείας, ήτις πάλιν ωδήγησεν εις την εξαφάνισιν γενικών παγκοσμίων οικονομικών συνθηκών . Κατά πόσον κατώρθωσα τώρα, μέσα εις διάστημα πέντε ετών , να αποκαταστήσω νέαν τάξιν ύστερα από την χαώδη κατάπτωσιν του Γερμανικού λαού, αυτό ανήκει πλέον εις την γερμανικήν ιστορίαν.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΑΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ
Εκείνο, επί του οποίου θέλω προ πάντων να σας διαφωτίσω, σήμερον είνε αι εξωτερικαί πολιτικαί μου επιδιώξεις και η πραγματοποίησίς των . Διατηρώ πάντοτε την αμφιβολίαν, του εάν είνε δυνατόν να εξευρεθή μία συμφωνία εν Ευρώπη, η οποία να ικανοποιήση όλας τας επιθυμίας όσον αφορά τα κρατικά και εθνολογικά σύνορα. Η ελπίς ότι θα εξευρίσκετο ένας συμβιβασμός μεταξύ του σεβασμού της εθνικής αυθυπαρξίας των λαών της Ευρώπης και της αναγνωρίσεως των υπαρχόντων κρατικών συγκροτημάτων , εξέλιπε κατόπιν του πολέμου. (Ο Φύρερ εννοεί την ύπαρξιν των εθνικών μειονοτήτων εντός συγκεκριμένων Κρατών).
Η συνθήκη των Βερσαλλιών δεν έλαβεν υπ΄όψιν της ούτε την αυτοδιάθεσιν των λαών , ούτε τας οικονομικάς συνθήκας των Κρατών.Παρά ταύτα δεν άφησα ουδεμίαν αμφιβολίαν περί του ότι - ως επανειλημμένως ετόνισα- η αναθεώρησις της συνθήκης των Βερσαλλιών θα έφθανε κάποτε εις το τέλος της. Το διεκήρυξα πάντοτε και ελεύθερα, και δη όχι δια λόγους πολιτικής τακτικής, αλλά λόγω βαθείας πεποιθήσεως. Δεν άφησα καμμίαν αμφιβολίαν περί του ότι θα εθέτομεν εις δευτέραν μοίραν τα εθνικά μας συμφέροντα παντού όπου τούτο θα επεβάλλετο από τα ανώτερα συμφέροντα της συμβιώσεως των ευρωπαικών Κρατών. Δεν άφησα ουδεμίαν αμφιβολίαν ότι επίστευσα απολύτως δια την άποψίν μου αυτήν .
ΑΝΕΚΚΛΗΤΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Δια τον λόγον αυτόν έλαβα ανεκκλήτους αποφάσεις δια μεγάλον αριθμόν επιμάχων εδαφών και εξήγγειλα τας αποφάσεις μου αυτάς τόσον προς τον έξω όσον και προς τον γερμανικόν κόσμον. Αι αποφάσεις μου αυταί ούτε αναθεωρήθησαν , ούτε θα αναθεωρηθούν. Η επιστροφή της περιφερείας του Σάαρ εις την Γερμανίαν έθεσε τέρμα εις όλας τας εδαφικάς διαφοράς μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, όσον αφορά την Ευρώπην .Παρετήρησα πάντως μετά λύπης μου ότι οι πολιτικοί άνδρες της Γαλλίας εθεώρησαν την στάσιν μου αυτήν ως την μόνην δυνατήν (αυτονόητον)
Τα πράγματα όμως δεν έχουν ούτω.Εάν επτήρησα την στάσιν αυτήν , δεν το έπραξα επειδή φοβούμαι την Γαλλίαν.
Ετήρησα την στάσιν αυτήν δια να εκδηλώσω την άποψίν μου ότι επιβάλλεται να φθάσωμεν κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπον εις την αποκατάστασιν της ευρωπαϊκής ειρήνης και να μη διαιωνίζωμεν διαρκώς αξιώσεις αναθεωρήσεων, αι οποίαι συνεπιφέρουν την έλλειψιν ασφαλείας ή και αυτήν ακόμη την έντασιν της καταστάσεως.
Εάν παρά ταύτα εδημιουργήθη η έντασις αυτή , η ευθύνη δεν πρέπει αν επιρριφθή εις την Γερμανίαν. Υπεύθυνα δια την δημιουργηθείσαν κατάστασιν είνε τα διεθνή εκείνα στοιχεία τα οποία υποθάλπουν συστηματικώς την ανωμαλίαν, δια να εξυπηρετήσουν τα κεφαλαιοκρατικά των συμφέροντα".
Προέβην εις κατηγορηματικάς δηλώσεις προς πολλά κράτη. Χαίρω διότι ευρωπαικά τινα κράτη εδέχθησαν τας δηλώσεις αυτάς της γερμανικής κυβερνήσεως , και ετόνισαν την επιθυμίαν των προς τήρησιν απολύτου ουδετερότητος. Τούτο αφορά την Ολλανδίαν, το Βέλγιον , την Ελβετίαν, την Δανίαν κλπ.
Ήδη ανέφερα την Γαλλίαν. Είνε περιττόν να αναφέρω την Ιταλίαν, με την Ιταλίαν, με την οποίαν είμεθα ηνωμένοι με βαθυτάτην και στενήν φιλίαν, την Ουγγαρίαν και την Γιουγκοσλαυίαν, με τας οποίας. ως γείτονες ευρισκόμεθα εις πολύ φιλικάς σχέσεις.Εξ άλλου δεν αφήκα καμμίαν αμφιβολίαν από της πρώτης στιγμής της πολιτικής μου δράσεως , ότι υπήρχον περιπτώσεις , αίτινες παρουσίαζον τόσον χονδροειδή παραβίασιν του δικαίου της αυτοδιαθέσεως του λαού μας, ώστε ουδέποτε θα τας εδεχόμεθα ή θα τας υπεστηρίζαμεν.
Η ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ
Απεφάσισα δια τούτο να προβώ σήμερον εις σχετικήν ανακοίνωσιν προς την αγγλικήν κυβέρνησιν. Τούτο δεν είναι δι' ημάς "υλική υπόθεσις". διότι ελπίζω πάντοτε ότι θα κατορθώσωμεν να αποφύγωμεν τον ανταγωνισμόν των εξοπλισμών έναντι της Αγγλίας. Είναι περισσότερον "υπόθεσις ηθική", υπόθεσις δηλαδή αξιοπρεπείας.
Αν η βρεττανική κυβέρνησις απέδιδε σημασίαν εις την επανάλειψιν των διαπραγματεύσεων μετά της Γερμανίας, ουδείς θα ήτο ευτυχέστερος από εμέ.
Επιθυμούμεν να φθάσωμεν εις μίαν σαφή και θετική συνεννόησιν και δεν ζητούμεν τίποτε, το οποίον να μην ήτο κάποτε ιδικό μας. Κανενός κράτους η ιδιοκτησία δεν πρόκειται να "ληστευθή" από ημάς. Οιοσδήποτε όμως φαντασθή ποτέ ότι είναι εις θέσιν να επιτεθή εναντίον της Γερμανίας , θα συναντήση μίαν δύναμιν και μίαν αντίστασιν απέναντι των οποίων αι του 1914 ήσαν ασήμαντοι.
Δια το ζήτημα του γερμανικού Μέμελ ετόνιζα πάντοτε ότι αν δεν ελύετο δια μιας γενναίας αποφάσεως αυτής ταύτης της Λιθουανίας θα ηνάγκαζε κάποτε τους Γερμανούς να μεταβούν επί τόπου.
Ούτε και εδώ ηξίωσα έστω και έν τετραγωνικόν χιλιόμετρον από ό,τι κατείχομεν πριν και από ό,τι μας είχε αφαιρεθή. Η δοθείσα λύσις θα είναι ευνοϊκή δια τας σχέσεις της Λιθουανίας μετά της Γερμανίας διότι η Γερμανία δεν έχει εφεξής άλλο συμφέρον παρά να ζήση ειρηνικώς και φιλικώς και μετά της χώρας αυτής (της Λιθουανίας).
ΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑΙ ΑΓΟΡΑΙ
Εις το σημείον αυτό επιθυμώ να τονίσω ότι η σημασία των οικονομικών συμφωνιών μετά της Γερμανίας δεν έγκειται μόνον εις το ότι αύτη είναι εις θέσιν, ως εξαγωγεύς , να ικανοποιήση όλας τας εις βιομηχανικά είδη ανάγκας των μετ' αυτής συμβαλλομένων αλλά και ως καταναλωτής μεγίστης ολκής είναι αγοραστής πλείστων όσων προϊόντων , τα οποία είναι τα μόνα χάρις εις τα οποία ημπορούν τα κράτη που τα παράγουν να συμμετέχουν εις το παγκόσμιον εμπόριον. Ενδιαφερόμεθα όμως όχι μόνον να συγκρατήσωμεν τας αγοράς αυτάς αλλά και να τας αναπτύξωμεν ακόμη περισσότερον.
Οι αποκαλούμενοι δημοκρατικοί πολιτικοί άνδρες διαβλέπουν μίαν σπουδαίαν πολιτικήν επιτυχίαν οσάκις κατορθώνουν να αποκλείσουν την τοποθέτησιν των προϊόντων ενός λαού από τας ξένας αγοράς δια του συστήματος του "μπουκοτάζ" , δια να τον κάμουν με τον τρόπον αυτόν να πεινάση. Δεν είναι ανάγκη να σας διαβεβαιώσω ότι οι λαοί δεν λιμοκτονούν από την αιτίαν αυτήν.
Όσον αφορά την Γερμανίαν είναι πάντοτε αποφασισμένη να μην αφήση να της αφαιρέσουν δια τρομοκρατικών μεθόδων ζωτικάς δι' αυτήν αγοράς του εξωτερικού. Και αυτό δεν ανταποκρίνεται μόνον προς τα ειδικά μας συμφέροντα , αλλά και προς τα συμφέροντα των μαθ΄ ημών συμβεβλημένων. Πόσας φοράς δεν διαβάζομεν ότι επειδή η Γερμανία διατηρεί στενάς οικονομικάς σχέσεις με μίαν χώραν , της αφαιρεί δήθεν την ανεξαρτησία της. Εβραϊκή ανοησία. Η Γερμανία είναι εις από τους κυριωτέρους "πελάτας" τους εμπορικώς συμβεβλημένους μετά των Βαλτικών χωρών. Δια τον λόγον αυτόν ενδιαφερόμεθα να διατηρούν αι χώραι αυταί την ανεξρτησίαν των και την καλώς ρυθμισμένην εθνικήν των υπόστασιν. Δια τούτο είμαι ευτυχής ότι κατορθώσαμεν να εξαλείψωμεν τας διαφοράς , αίτινες υφίσταντο μεταξύ ημών και της Λιθουανίας.
ΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΩΝΙΑΣ
Τα δημοκρατικά όμως κράτη ενδιεφέροντο να διαταράξουν δια μίαν ακόμη φοράν την ευρωπαϊκήν ατμόσφαιραν. Ούτω ήρχισαν να ομιλούν πάλιν περί στρατιωτικών μέτρων της Γερμανίας . Η επιστράτευσίς μας εστρέφετο αυτήν την φοράν εναντίον δήθεν της Πολωνίας. Δια τας γερμανοπολωνικάς σχέσεις δεν θα είχε κανείς να είπη πολλά. Η συνθήκη των Βερσαλλιών επεδίωξε - σκοπίμως φυσικά - να παρεμποδίση δια παντός πάσαν συνεννόησιν μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας , εφεύρε δε προς τον σκοπόν αυτόν τον ιδιόρρυθμον πολωνικόν διάδρομον όστις αποτελεί την πλέον οδυνηράν πληγήν δια την Γερμανίαν. Ήμην πάντοτε της γνώμης ότι δεν είναι δυνατόν να παρορασθή η ανάγκη της προς θάλασσαν εξόδου της Πολωνίας και ότι γενικώτερον οι γειτονικοί λαοί δεν πρέπει να δηλητηριάζουν τας σχέσεις των δια τεχνιτών μέσων. Ο αποθανών στρατάρχης Πιλσούδσκι όστις είχε την ιδίαν αντίληψιν ήτο πρόθυμος να εξετάση την "αποδηλητηρίασιν " των γερμανοπολωνικών σχέσεων και να συνάψη το γερμανοπολωνικόν σύμφωνον δυνάμει του οποίου αι δύο χώραΙ θα διεκανόνιζαν τας μεταξύ των σχέσεις , εις τρόπον ώστε ν΄αποκλεισθή οριστικώς ο πόλεμος από τας σχέσεις αυτάς. Η συμφωνία μεταξύ Πολωνίας και Γερμανίας θα συνέτεινεν άλλως τε εις ένα γενικώτερον κατευνασμόν εν Ευρώπη.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΔΑΝΤΣΙΧ
Όσον αφορά ειδικώτερον το ζήτημα του Δάντσιγκ, το οποίον συνεζητήθη επανειλημμένως και προ τινών μηνών , υπέβαλα προς την πολωνικήν κυβέρνησιν συγκεκριμένας προτάσεις, τας οποίας σας καθιστώ ήδη γνωστάς, δια να σχηματίσετε και μόνοι σας γνώμην περί του αν απετέλουν τεραστίαν πράγματι συμβολήν δια την διατήρησιν της ευρωπαικής ειρήνης. Εθεώρησα απαραίτητον να εξηγήσω εις την κυβέρνησιν της Βαρσοβίας ότι κατά τον ίδιον τρόπον καθ' ον αύτη επιθυμεί να έχη μίαν διέξοδον προς την θάλασσαν , επιθυμεί και η Γερμανία να έχη μίαν δίοδον προς την ανατολικήν της επαρχίαν . Η διέξοδος της Πολωνίας προς την θάλασσαν δια μέσου του δαδρόμου, όπως αντιστρόφως μία οδός της Γερμανίας δια μέσου του ιδίου διαδρόμου , δεν έχουν καμμίαν απολύτως στρατιωτικήν σημασίαν. Η σημασία των έγκειται αποκλειστικώς εις ψυχολογικούς και οικονομικούς λόγους. Υπέβαλα εις την πολωνικήν κυβέρνησιν την ακόλουθον πρότασιν:
α)Να επανέλθη το Δάντσιγκ ως ελευθέρα πόλις εντός των ορίων του γερμανικού Ράιχ.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑΣ
Οι δημοκρατικοί ειρηνοποιοί των Βερσαλλιών - συνέχισεν ο Καγκελλάριος Χίτλερ - κατώρθωσαν να επιβαλλουν εις την Τσεχοσλοβακίαν τον ρόλον ενός δορυφόρου των στρεφομένου κατά της Γερμανίας. Ο ρόλος όμως ούτος δεν είχεν άλλον σκοπόν παρά να παρεμποδίση την ενοποίησιν της Κεντρικής Ευρώπης. Μετέβαλαν την Τσεχοσλοβακίαν εις γέφυραν δια τας επιθέσεις του μπολσεβικισμού εναντίον της Ευρώπης και προ πάντων εις μισθοφόρον των ευρωπαϊκών δημοκρατιών εναντίον της Γερμανίας.
Αρχικώς η Γερμανία είχε μόνον ένα σκοπόν να ελευθερώση τους Γερμανούς κατοίκους της χώρας ταύτης, οι οποίοι ανέρχονται εις 4 εκατομμύρια περίπου , από την αφόρητον δουλείαν των και να επαναφέρη τούτους εις την μητέραν πατρίδα. Ήτο αυτονόητον ότι η λύσις του προβλήματος τούτου θα έφερε επί τάπητος ολόκληρον το πρόβλημα των εθνικοτήτων. Επίσης ήτο αυτονόητον ότι η απόσπασις όλων των εθνικοτήτων από της Τσεχοσλοβακίας θα εστέρει το υπόλοιπον Κράτος της δυνατότητος της περαιτέρω αυθυπαρξίας αυτού. Το γεγονός τούτο ήταν εις γνώσιν των ιδρυτών των διαφόρων κρατών, τα οποία κατεσκεύασεν η συνθήκη των Βερσαλλιών. Καίτοι εγνώριζον τούτο οι εν λόγω συντάκται της συνθήκης των Βερσαλλιών , απεφάσισαν εν τούτοις να παραβιάσουν το δίκαιον των άλλων μειονοτήτων και περιέλαβαν ταύτας δια της βίας εις το ερασιτεχνικόν τούτο κατασκεύασμα Κράτους. Ουδεμία αφήκα ποτέ αμφιβολίαν διά την αντίληψιν μου ταύτην. Μόνον έν πολιτικόν νήπιον θα ήτο δυνατόν να πιστεύση ότι το γερμανικόν έθνος θα παρέμενεν αιωνίως εις την κατάστασιν του 1919.
Η λύσις του προβλήματος τούτου επεβάλλετο από της εποχής της νίκης του εθνικοσοσιαλισμού , ήτο δε μόνον ζήτημα χρόνου η λύσις αύτη.Και το ζήτημα τούτο αφεώρα μόνον τας εν λόγω εθνικότητας, ουχί όμως και τας Δυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης ενδιεφέρθησαν δια το κατασκευασθέν προς το συμφέρον των τεχνητόν κράτος ήτο ευνόητον. Ήτο όμως παραλογισμός να πιστευθή , έστω και προς στιγμήν , ότι αι πέριξ του κράτους τούτου (της Τσεχοσλοβακίας) διαβιαούσαι εθνικότητες θα εθεώρουν ως έχοντα σημασίαν δι΄αυτάς τα συμφέροντα των Δυτικών Δυνάμεων. Οι σκοποί δια τους οποίους ιδρύθη το εν λόγω Κράτος καθωδηγούντο από μίαν μόνον κυρίαν σκέψιν : να δημιουργηθή ένα Κράτος όσον το δυνατόν αρτιώτερον εξωπλισμένον στρατιωτικώς, προς τον σκοπόν όπως αποτελή προκεχωρημένον φρούριον εισχωρούν εντός των ορίων του Ράιχ, το οποίον θα είχε μεγίστην αξίαν ως βάσις στρατιωτικής εξωρμήσεως , εν συνδυασμώ με εσιβολήν εκ Δυσμών εντός του Ράιχ ή απλώς ως αεροπορική βάσις.
Εκείνο το οποίον επερίμεναν από το κράτος αυτό , συνάγεται ευκρινέστερον από μίαν βεβαίωσιν του Γάλλου υπουργού της Αεροπορίας κ. Πιέρ Κοτ , ο οποίος εδήλωσεν απροκαλύπτως ότι ο προορισμός του κράτους τούτου ήτο να χρησιμοποιηθή εν περιπτώσει συρράξεως, ως βάσις εξορμήσεως και αφετηρίας βομβαρδιστικών αεροπλάνων , τα οποία θα ήτο δυνατόν εντός ελαχίστων ωρών να καταστρέψουν τας κυριωτέρας βιομηχανικάς περιοχάς της Γερμανίας . Κατόπιν τουτου τυγχάνει ευνόητον ότι η Γερμανική Κυβέρνησις ήτο δικαιολογημένη να εξουδετερώση την βάσιν ταύτην των εν λόγω βομβαρδιστικών αεροπλάνων.Εις την απόφασιν ταύτην το Ράιχ δεν προέβη εκ μίσους προς το Τσεχικόν έθνος. Εγώ ο ίδιος κατά τα έτη ταύτα του αγώνος μου , υπήρξα ουχί μόνον φύλαξ μονομερώς των συμφερόντων του Ράιχ απέναντι του λαού τούτου, αλλά και ως άνθρωπος σεβόμενος αυτόν τούτον τον Τσεχικόν λαόν.
Εν πράγμα εν τούτοις είνε βέβαιον : εάν θα κατώρθωναν οι κατασκευασταί του Κράτους τούτου να επιτύχουν των τελικών των σκοπών , ωρισμένως το Γερμανικόν Κράτος δεν θα ήτο εκείνο το οποίον θα κατέρρεεν εκ τούτου αν και θα ήτο δυνατόν να υποστώμεν και ημείς βαρυτάτας απωλείας. Το Τσεχικόν Έθνος όμως θα υφίστατο εκ τούτου - είμαι βέβαιος- πολύ τρομερωτέρας και μάλλον καταστρεπτικάς συνεπείας. Θεωρώ τον εαυτό μου ευτυχή διότι κατορθώθη , έστω και εις πείσμα των ενδιαφερομένων δημοκρατιών , να προληφθή η καταστροφή αύτη , χαρις εις την ιδικήν μας μετριοπάθειαν και εις την υγιά αντίληψιν των Τσέχων. Η επελθούσα διευθέτησις δεν θ' αποβή προς όφελος μόνον της Γερμανίας αλλά και προς όφελος του Τσεχικού λαού. Εγώ επεδίωξα να συνεννοηθώ με την Τσεχοσλοβακίαν. Όταν διεπίστωσα όμως ότι ο κ. Μπένες ο οποίος εξυπηρέτει τα συμφέροντα των δημοκρατικών κεφαλαιοκρατών, έδιδεν εις το ζήτημα στρατιωτικήν χροιάν και εξαπέλυε κύμα καταπιέσεως εναντίον των Γερμανών, όταν αντελήφθην ότι δια της γνωστής επιστρατεύσεως της Τσεχοσλοβακίας επεδιώκετο η διεθνής ήττα της Γερμανίας και η βλάβη των αρχών της , τότε επείσθην ότι ήτο αδύνατος η λύσις του τσεχοσλοβακικού προβλήματος δια της συνεννοήσεως. Δεν είνε ανάγκη να το επαναλάβω ότι κατά τον Μάιον του παρελθόντος έτους η Γερμανία δεν είχεν επιστρατεύσει ούτε ένα στρατιώτην. Είχομεν τότε όλοι την αντίληψιν , ότι η τύχη του κ. Σούσνιγκ θα είχε γίνει μάθημα δια τους άλλους , ώστε να εννοήσουν ότι ήτο ενδεδειγμένη μία δικαιοτέρα μετααχείρισις των εθνικών μειονοτήτων. Εσκόπευον να αναμείνω με υπομονήν , ίσως επί μακράν σειράν ετών, μίαν ειρηνικήν εξέλιξιν. Αυτή όμως η ειρηνική λύσις ακριβώς απετέλει άκανθαν εις τους οφθαλμούς των δημοκρατικών κρατών , οι πολιτικοί των οποίων υποθάλπουν τον πόλεμον. Μισούν ημάς τους Γερμανούς και θα επεθύμουν να μας εξαφανίσουν.
Τί ήσαν όμως δι' αυτούς οι Τσέχοι; Τίποτε άλλο παρα ένα μέσον προς επιτυχίαν των σκοπών των.Τι τους ενδιέφερεν αυτούς η τύχη ενός μικρού αλλ' ηρωικού λαού; Τι τους ενδιαφέρει η ζωή εκατοντάδων χιλιάδων γενναίων στρατιωτών , οι οποίοι θα έπιπτον θύματα της πολιτικής των; Κατά την γνώμην των δεν απέμενον δια την Γερμανίαν παρά δύο μόνον λύσεις: ή θα υπεχώρει προ της τσεχοσλοβακικής επιστρατεύσεως υφισταμένη μίαν επαίσχυντον ήτταν , ή θα ήρχιζεν ένα αιματηρόν πόλεμον εναντίον της Τσεχοσλοβακίας , ο οποίος θα παρείχε την δυνατότητα να επιστρατευθούν και τα ενδιαφερόμενα κράτη της Δυτικής Ευρώπης και να εμπλακή η ανθρωπότης εις μίαν νέαν καταστροφήν κατά την οποίαν οι μετέχοντες το συναίσθημα της τιμής θα έχαναν την ζωήν των , οι δ' άλλοι θα απήλαυον όλων των αγαθών της ευημερίας χάρι εις τα πολεμικά κέρδη.
ΠΟΤΕ ΠΛΕΟΝ ΤΟ ΜΟΝΑΧΟΝ
Ο Φύρερ υπενθύμισε σχετικώς την απόφασίν του να δοθή λύσις εις το ζήτημα αυτό μέχρι το βραδύτερον , της 2ας Οκτωβρίου 1938.Περαιτέρω ανέφερεν ότι διέταξε την ενίσχυσιν των οχυρωματικών έργων των δυτικών συνόρων, τα οποία ήδη την 23ην Σεπτεμβρίου 1938 ήσαν κατά τριάκοντα ή τεσσαράκοντα φοράς ανώτερα της παλαιάς γραμμής Ζιγκφριντ.Τα εν λόγω έργα είνε ήδη έτοιμα εςι τας κυριωτέρας των γραμμάς και συμπληρούνται δια των προσθέτων γραμμών προ του Άχεν (Αιξ -λα-Σαπέλ) και του Σαρμπρύκεν. Ήδη και αι γραμμαί αυταί είνε σχεδόν εντελώς ωχυρωμέναι και το συγκρότημα αυτό , το ισχυρότερον των αιώνων, δίδει εις τον Γερμανκόν λαόν την λίαν εύγλωττον και καθησυχαστικήν βεβαίωσιν ότι καμμία δύναμις δεν θα κατορθώση ποτέ να διασπάση αυτό το μέτωπον.
Εάν σήμερον -εξηκολούθησε ο καγκελλάριος -ακούεται εις όλον τον κόσμον η κραυγή :"Ποτέ πλέον το Μόναχον". τούτο επιβεβαιοί την άποψιν η ειρηνική λύσις του προβλήματος ήτο δια τους υποθάλποντας τον πόλεμον η πλέον καταστρεπτική λύσις ήτις ηδύνατο να δοθή. Λυπούνται οι άνθρωποι αυτοί διότι δεν εχύθη αίμα, όχι το ιδικόν των φυσικά .Διότι αυτοί οι κύριοι δεν ίστανται εκεί όπου πίπτουν πυροβολισμοί , αλλ' ευρίσκονται εκεί όπου πραγματοποιούνται κέρδη. Το αίμα το οποίον θα εχύνετο θα ήταν το αίμα αναριθμήτων αγνώστων στρατιωτών.
Αλλά και του Μονάχου η σύσκεψις δεν ήταν ανάγκη να γίνη. Εάν έγινε , τούτο συνέβη διότι οι υποθάλποντες τον πόλεμον, οι οποίοι συνίστων να προβληθή αντίστασις, ήθελον να εξασφαλίσουν μίαν εύσχημον υποχώρησιν όταν το πρόβλημα θα έφθανεν εις το σημείον εις το οποίον θα επεβάλλετο οπωσδήποτε η λύσις του. Άνευ της αναμίξεως των Δυτικών Δυνάμεων το όλον ζήτημα και αν ακόμη έφθανες εις την οξύτητα εις την οποίαν έφθασε , θα ήτο δυνατόν να λυθή με εξαιρετικήν ευχέρειαν.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ
Ο Φύρερ ανέφερε κατόπιν συνοπτικώς τα αποτελέσματα των αποφάσεων του Μονάχου μεθ' ό εξηκολούθησεν:
-Έμεινεν ακόμη προς διευθέτησιν το ζήτημα της εγγυήσεως. Η εγγύησις αύτη όμως εξηρτήθη, όσον αφορά την Γερμανίαν και την Ιταλίαν, εκ μέρους δηλαδή των δύο αυτών Δυνάμεων, από την συγκατάθεσιν όλων των Κρατών των συνορευόντων προς την Τσεχοσλοβακίαν δια την έμπρακτον λύσιν των ζητημάτων τα οποία ενδιέφερον τα όμορα αυτά Κράτη.
Τα ζητήματα τα οποία έπρεπε να επιλυθούν ήσαν τα ακόλουθα:
1ον)Επιστροφή των μαγυαρικών περιφερειών εις την Ουγγαρίαν .
2ον)Επιστροφή των πολωνικών περιφερειών εις την Πολωνίαν.
3ον) Διευθέτησις του σλοβακικού ζητήματος και
4ον) λύσις του ουκρανικού προβλήματος.
Το γεγονός ότι οι ενδιαφερόμενοι επεδίωξαν την διαιτησίαν της Γερμανίας και της Ιταλίας δια τον καθορισμόν των νέων συνόρων μεταξύ Σλοβακίας , Καρπαθο-Ουκρανίας και Ουγγαρίας , αποδεικνύει ότι οι εν λόγω ενδιαφερόμενοι όχι μόνον δεν ηθέλησαν να κάμουν χρήσιν της δυνατότητος ην είχον να απευθυνθούν προς τας τέσσαρας Δυνάμεις του Μονάχου , αλλά και απεποιήθησαν, απέρριψαν, την δυνατότητα αυτήν.
Ούτε η Αγγλία ούτε η Γαλλία διετύπωσαν ένστασιν τινα- ούτε και ηδύναντο άλλωστε να διατυπώσουν - δια την τοιαύτην απομάκρυνσιν από τα συμφωνηθέντα.
Η διαιτησία της Γερμανίας και της Ιταλίας δεν ικανοποίησε πλήρως- ως συμβαίνει πάντοτε εις τοιαύτας περιπτώσεις -κανένα από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Δύο Κράτη διετύπωσαν εντόνους αντιρρήσεις . Η Ουγγαρία ηξίου δια γενικώτερα και δια ειδικά συμφέροντα , την Καρπαθο-Ουκρανίαν. Η Πολωνία ηξίου κοινά σύνορα μετά της Ουγγαρίας . Ήτο πασιφανές ότι υπό τας συνθήκας αυτάς ήτο προωρισμένον να αποθάνη και το υπόλοιπον τμήμα του Κράτους αυτού (της Τσεχοσλοβακίας) το οποίον είχε γεννηθή εις τας Βερσαλλίας.
Η ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Είναι γεγονός -εξηκολούθησεν ο κ. Χίτλερ - ότι έν μόνον ίσως Κράτος, η Ρουμανία , ενδιεφέρετο δια την διατήρησιν της έως τότε υφισταμένης καταστάσεως. Η Ρουμανία με επληροφόρησε - και η πληροφορία μου εδόθη από το πλέον αρμόδιον στόμα πόσον επιθυμητή θα ήτο η δια μέσου της Ουκρανίας και της Σλοβακίας απόκτησις ενός απ΄ευθείας συνδέσμου μετά της Γερμανίας. Αυτό το αναφέρω (είπεν ειρωνικώς ο Φύρερ ) διότι θέλω να δώσω μίαν ζωηράν εικόνα του αισθήματος της απειλής από μέρους της Γερμανίας υπό του οποίου δήθεν κατείχετο η Ρουμανία κατά την αντίληψιν μερικών νοομαντών .
Ήλθε τότε η στιγμή κατά την οποίαν απεφάσισα να δηλώσω , εξ ονόματος της Κυβερνήσεως του Ράιχ , ότι δεν ήτο δυνατόν να αφήσωμεν να μας βαρυνη περισσότερον η κατηγορία ότι, δια να κρατώμεν ελευθέραν την στρατιωτικήν οδόν προς την Ρουμανίαν, αντιτιθέμεθα εις τα κοινά σύνορα μεταξύ Ουγγαρίας και Πολωνίας.
ΠΩΣ ΔΙΕΛΥΘΗ Η ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ
Δεδομένου ότι, πλην τούτου, η Τσεχική Κυβέρνησις επανήρχετο εις τας παλαιάς αυτής μεθόδους και εξ άλλου η Σλοβακική Κυβέρνησις εξεδήλωνε την περί ανεξαρτησίας επιθυμίαν της , δεν ηδύνατο πλέον να γίνη λόγος περί περαιτέρω διατηρήσεως της Τσεχοσλοβακίας. Το κατασκεύασμα αυτό των Βερσαλλιών κατέρρευσεν αφ΄εαυτού , τούτο δε, όχι διότι η Γερμανία το ηθέλησε, αλλά διότι δεν ημπορεί κανείς να δημιουργή Κράτη επί της Τραπέζης των συνεδρίων και να τα διατηρή τεχνητώς εις την ζωήν. Δια τον λόγον αυτόν η Γερμανία απέκρουσεν , ολίγας ημέρας προ της διαλύσεως της Τσεχοσλοβακίας , το παρά της Αγγλίας και της Γαλλίας τεθέν ερώτημα περί εγγυήσεων. Ότε δε τέλος η Γερμανική Κυβέρνησις , αφού ολόκληρον το συγκρότημα είχεν ήδη ουσιασυτικώς διαλυθή, απεφάσισε να επέμβη τούτο έγινε μόνον προς εκπλήρωσιν αυτονοουμένου καθήκοντος.
α.Η συνομιλία Χίτλερ -Σβαλκοβσκι.
Εγώ ο ίδιος εξηγήθην σαφώς επί του προκειμέμου προς τον Τσέχον υπουργόν των Εξωτερικών Σβαλκόβσκι, όταν το πρώτον με επεσκεφθη και ομιλήσαμεν επ' αυτού του ζητήματος.Του είπα καθαρά. ότι οι αν οι Τσέχοι ήθελον προβή εις οιαδήποτε διαβήματα σύμφωνα με το πνεύμα των διαθέσεων του αποχωρήσαντος κ. Μπενες , η Γερμανία δεν θα εδέχετο να εξελιχθούν τα πράγματα προς την κατεύθυνσιν αυτήν , αλλά θα έπνιγε το κακόν εν τη γενέσει του . Η ιεροκρυφίως εν τούτοις διενεργουμένη προπαγάνδα και η επάνοδος της αρθρογραφίας του τσεχικού Τύπου εις τας παλαιάς μεθόδους , κατέστησαν σαφές , ότι εντός ολίγου τα πράγματα θα επανήρχοντο εις την προγενεστέραν κατάστασιν, Αι εις το τσεχικόν κράτος συγκεντρωθείσαι τεράστιαι ποσότητες πολεμικού υλικού, παρείχον το ενδόσιμον να πιστευθή , ότι το υλικόν αυτό ήτο δυνατόν να χρησιμοποιηθή από μερικούς παράφρονας, εις τρόπον , ώστε να υφίσταται κίνδυνος εκρήξεως πυρκαϊας τεραστίας εκτάσεως. Οι αριθμοί του τεραστίου αποθέματος του τσεχικού πολεμικού, είναι γιγαντιαίοι.
β.Το πολεμικόν υλικόν των Τσέχων.
Από της εποχής καθ΄ην επραγματοποιήθη η κατοχή των τσεχικών εδαφών κατεσχέθη , κατεγράφη και "εξησφαλίσθη" το κάτωθι πολεμικόν υλικόν: 1.582 αεροπλάνα, 501 αντιαεροπορικά πυροβόλα, 2.575 πυροβόλα , 785 βομβοβόλα , 469 τανκς, 43.876 πολυβόλα 114.100 περίστροφα, 1.090.000 τυφέκια και εκτός αυτών: εν και πλέον εκατομμύρια οβίδες πυροβολικού , άφθονον υλικόν γεφυροποιίας , ακουστικά μηχανήματα , προβολείς, όργανα μετρήσεως, ειδικά αυτοκίνητα κλπ εις μεγάλας ποσότητας.
Φρονώ, ότι είναι ευτύχημα δι' εκατομμύρια ανθρώπων , ότι ευρέθη μία λύσις του προβλήματος τούτου και ότι εξηφανίσθη εκ της Μεσευρώπης μία εστία κινδύνου. Από όλα αυτά καταφαίνεται ότι η επελθούσα λύσις δεν αντιστρατεύεται ποσώς προς τας συμφωνίας του Μονάχου, εφόσον αύται απέβλεπον εις την διατήρησιν της ειρήνης. Το εθνογραφικόν πρόβλημα είχεν ήδη από μακρού τεθή κατά μέρος αλλά η Γερμανία ώφειλε πάντως να υπερασπίση τα από χιλιετηρίδος συμφέροντά της , τόσον τα πολιτικής , όσον και τα οικονομικής φύσεως. Είνε πραφανές , είναι ευνόητον , είναι βέβαιον , ότι η λύσις η οποία επήλθε δεν υπόκειται εις αγγλικόν έλεγχον , ή εις αγγλικήν κριτικήν . Η Βοημία και η Μοραβία , ως τελευταίο υπόλειμα της πρώην Τσεχοσλοβακίας , δεν έχουν τίποτε το κοινόν με το σύμφωνον του Μονάχου. Οιαδήποτε μέτρα και αν λάβη η Αγγλία εις την Βόρειον Ιρλανδίαν λ.χ και ασχέτως προς το αν είναι ορθά ή εσφαλμένα , τα μέτρα αυτά δεν υπόκεινται εις τον έλεγχον ή την κριτικήν της Γερμανικής κυβερνήσεως. Κατά παρόμοιον λοιπόν τρόπον δεν ημπορούν να υπαχθούν εις τον αγγλικόν έλεγχον και την αγγλικήν κριτικήν τα μέτρα τα αφορώντα τα παλαιά γερμανικά Δουκάτα. Ομολογώ ότι μου είναι ακατανόητον πως είναι δυνατόν να συσχετίζονται τα μέτρα τα αφορώντα τας περιφερείας αυτάς με τας συνομιλίας, που είχα με τον κ. Τσάμπερλαιν εις το Μόναχον. Η συμφωνία του Μονάχου αφεώρα ζητήματα αναφερόμενα αποκλειστικώς εις την συμβίωσιν Αγγλίας και Γερμανίας . Αν η συμφωνία αυτή έπρεπε ν' αφορά και κάθε μελλοντικήν πολιτικήν ενέργειαν της Γερμανίας τότε, δεν έπρεπεν ούτε η Αγγλία να προβαίνη εις οιανδήποτε ενέργειαν εις την Παλαιστίνην λ.χ ή αλλαχού , χωρίς να συμβουλευθή προηγουμένως την Γερμανίαν. Τέτοιο πράγμα όμως ημείς δια λογαριασμόν μας δεν το αναμέναμεν. Δια τούτο αποκρούομεν άλλον τόσον οιανδήποτε παρομοίαν απαίτησιν των άλλων. Εάν τώρα, ο κ.Τσαμπερλαιν φτάνη εις το συμπέρασμα , ότι η συμφωνία του Μονάχου έπαυσεν ισχύουσα , επειδή δήθεν την παραβιάσαμεν ημείς, τότε, λαμβάνω την άποψιν του υπό σημείωσιν και εξάγω , με την σειράν μου , εξ αυτής τα συμπεράσματά μου.
ΑΙ ΑΓΓΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ
Καθ΄όλην την διάρκειαν της πολιτικής μου σταδιοδρομίας ήμην της γνώμης , ότι επιβάλλεται μία στενή γερμανο-αγγλική φιλία και συνεργασία. Η επιθυμία μου αύτη δεν συμπίπτει μόνον με τα αισθήματά μου , τα οποία πηγάζουν από την καταγωγήν των δύο λαών, αλλά και από την αντίληψίν μου περί της σημασίας , την οποίαν έχει δι ολόκληρον την Ανθρωπότητα η υπόστασις της Βρεττανικής Αυτοκρατορίας. Κατά οιονδήποτε τρόπον και αν απέκτησεν η Μ. Βρεττανία τα αποικιακά της εδάφη -γνωρίζω ότι τούτο έγινε δια της βίας και πολλάκις και δια της βαρβαρότητος - δύναται τούτο να λεχθή και έχω σαφή αντίληψιν , ότι καμμία άλλη δύναμις δεν απέκτησε τα αποικιακά της εδάφη δια διαφορετικής οδού. Ανεξαρτήτως αυτού , η παγκόσμιος Ιστορία αποδίδει ολιγωτέραν σημασίαν εις την μέθοδον και περισσότερον εις το αποτέλεσμα και δη κατόπιν συγκρίσεως προς την ωφέλειαν , ήτις προκύπτει εκ της χρησιμοποιήσεως της μιας ή της άλλης μεθόδου.
Η ανυπολόγιστος αποικιακή εργασία του αγγλοσαξωνικού λαού αποτελεί αντικείμενον του ειλικρινούς θαυμασμού μου. Η εκτίμησις όμως αυτή δεν σημαίνει , ότι θα παραιτηθώ από την εξασφάλισιν της ζωής του ιδικού μου έθνους. Θεωρώ αδύνατον την αποκατάστασιν μιας συνεχούς φιλίας μεταξύ του γερμανικού και του αγγλοσαξωνικού λαού , αν δεν υπάρξη και από την άλλην πλευράν η αντίληψις , ότι δεν υπάρχουν μόνο βρεττανικά, αλλά και γερμανικά συμφέροντα. Μία πραγματική , συνεχής φιλία μεταξύ των δύο αυτών Κρατών είνναι νοητή μόνον υπό την προϋπόθεσιν του αμοιβαίου σεβασμού. Πρέπει να κατανοήσουν όλοι οι Άγγλοι, ότι δεν κατεχόμεθα ουδ' επ' ελάχιστον από το αίσθημα της κατωτερότητος έναντι των Βρεττανών. Το ιστορικόν μας παρελθόν είναι κολοσσιαίον και δεν επιτρέπει κάτι παρόμοιον. Εάν δεν το κατανοήση αυτό η Αγγλία και αποβλέψη προς την Γερμανίαν, ως προς υποτελές Κράτος. τότε. φυσικά , θα είναι ματαία η προσφορά της φιλίας και της αγάπης μας προς αυτήν. Δεν θα απελπισθώμεν όμως, ούτε και θα αποθαρρυνθώμεν δια τον λόγον αυτόν. Θα εύρωμεν μόνοι μας , στηριζόμενοι εις την συναίσθησιν της δυνάμεώς μας και της δυνάμεως των φίλων μας . την οδόν, η οποία θα εξασφαλίση την ανεξαρτησίαν μας και θα συντελέση, ώστε να μη θιγή ποσώς η αξιοπρέπειά μας.
ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ
Ήκουσα την δήλωσιν του Βρεττανού Πρωθυπουργού, ο οποίος φρονεί , ότι δεν ημπορεί κανείς να έχη εμπιστοσύνην εις τας υποσχέσεις της Γερμανίας.Υπό τας συνθήκας αυτάς είναι αυτονόητον , ότι δεν πρέπει να αναμείνωμεν ούτε από τον κ. Τσαμπερλαιν, ούτε από τον αγγλικόν λαόν την κατάστασιν εκείνην , η οποία είναι νοητή μόνον εφόσον υπάρχει εμπιστοσύνη. Συνεπής εις την απαρέγκλιτον πολιτικήν μου της φιλίας προς την Αγγλίαν , επρότεινα εξ ιδίας ελευθέρας πρωτοβουλίας τον περιορισμόν των ναυτικών εξοπλισμών της Γερμανίας. Η πρότασις μου αυτή προϋπέθετε την θέλησιν και την πεποίθησιν , ότι μεταξύ Αγγλίας και Γερμανίας δεν θα ήτο ποτέ πλέον δυνατός ο πόλεμος . Την θέλησιν και την πεποίθησιν αυτήν τας διατηρώ δια λογαριασμόν μου ακόμη και σήμερον . Οφείλω όμως να κάμω την διαπίστωσιν , ότι οι εν Λονδίνω δεν συμμερίζονται πλέον την πεποίθησιν αυτήν, αλλ' έχουν αντιθέτως , την γνώμην , ότι εις οιονδήποτε πόλεμον και αν εμπλακή κάποτε η Γερμανία, η Μ.Βρεττανία πρέπει να ταχθή αντίπαλός της. Θεωρούν δηλαδή εκεί - εις το Λονδίνον - τον πόλεμον εναντίον της Γερμανίας ως κάτι αυτονόητον.
ΖΗΤΕΙ ΜΟΝΟΝ ΤΑΣ ΑΠΟΙΚΙΑΣ
Λυπούμαι πολύ δι' αυτό διότι η μόνη αξίωσις, την οποίαν διετύπωσα απέναντι της Αγγλίας και την οποίαν διατυπώνω και τώρα και θα διατυπώνω και πάντοτε έως ότου μας δοθή ικανοποίησις είναι η της αποδόσεως των αποικιών μας. Δεν άφησα εν τούτοις την παραμικράν αβεβαιότητα περί του ότι τούτο δεν θα αποτελέση ποτέ αφορμήν πολεμικής συρράξεως. Επίστευα πάντοτε ότι η Αγγλία θα εξετίμα την γερμανικήν φιλίαν περισσότερον από όσον εκτιμά αντικείμενα, τα οποία δεν αποφέρουν εις αυτήν (την Αγγλίαν) καμμίαν πρακτικήν ωφέλειαν, ενώ τουναντίον δια την Γερμανίαν δύνανται να έχουν ζωτικήν σημασίαν.
Ασχέτως προς τούτο όμως , ουδέποτε διετύπωσα οιανδήποτε αξίωσιν ήτις θα ηδύνατο ν΄αποβή επικίνδυνος δια την Βρεττανικήν Αυτοκρατορίαν.
Εφόσον σήμερον η Αγγλία ακολουθεί πολιτικήν κυκλώσεως της Γερμανίας , εκλείπει πλέον η προϋπόθεσις υπό την οποίαν είχε συναφθή το ναυτικόν Σύμφωνον.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ
Ο Φύρερ ανέφερε κατόπιν συνοπτικώς τα αποτελέσματα των αποφάσεων του Μονάχου μεθ' ό εξηκολούθησεν:
-Έμεινεν ακόμη προς διευθέτησιν το ζήτημα της εγγυήσεως. Η εγγύησις αύτη όμως εξηρτήθη, όσον αφορά την Γερμανίαν και την Ιταλίαν, εκ μέρους δηλαδή των δύο αυτών Δυνάμεων, από την συγκατάθεσιν όλων των Κρατών των συνορευόντων προς την Τσεχοσλοβακίαν δια την έμπρακτον λύσιν των ζητημάτων τα οποία ενδιέφερον τα όμορα αυτά Κράτη.
Τα ζητήματα τα οποία έπρεπε να επιλυθούν ήσαν τα ακόλουθα:
1ον)Επιστροφή των μαγυαρικών περιφερειών εις την Ουγγαρίαν .
2ον)Επιστροφή των πολωνικών περιφερειών εις την Πολωνίαν.
3ον) Διευθέτησις του σλοβακικού ζητήματος και
4ον) λύσις του ουκρανικού προβλήματος.
Το γεγονός ότι οι ενδιαφερόμενοι επεδίωξαν την διαιτησίαν της Γερμανίας και της Ιταλίας δια τον καθορισμόν των νέων συνόρων μεταξύ Σλοβακίας , Καρπαθο-Ουκρανίας και Ουγγαρίας , αποδεικνύει ότι οι εν λόγω ενδιαφερόμενοι όχι μόνον δεν ηθέλησαν να κάμουν χρήσιν της δυνατότητος ην είχον να απευθυνθούν προς τας τέσσαρας Δυνάμεις του Μονάχου , αλλά και απεποιήθησαν, απέρριψαν, την δυνατότητα αυτήν.
Ούτε η Αγγλία ούτε η Γαλλία διετύπωσαν ένστασιν τινα- ούτε και ηδύναντο άλλωστε να διατυπώσουν - δια την τοιαύτην απομάκρυνσιν από τα συμφωνηθέντα.
Η διαιτησία της Γερμανίας και της Ιταλίας δεν ικανοποίησε πλήρως- ως συμβαίνει πάντοτε εις τοιαύτας περιπτώσεις -κανένα από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Δύο Κράτη διετύπωσαν εντόνους αντιρρήσεις . Η Ουγγαρία ηξίου δια γενικώτερα και δια ειδικά συμφέροντα , την Καρπαθο-Ουκρανίαν. Η Πολωνία ηξίου κοινά σύνορα μετά της Ουγγαρίας . Ήτο πασιφανές ότι υπό τας συνθήκας αυτάς ήτο προωρισμένον να αποθάνη και το υπόλοιπον τμήμα του Κράτους αυτού (της Τσεχοσλοβακίας) το οποίον είχε γεννηθή εις τας Βερσαλλίας.
Η ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Είναι γεγονός -εξηκολούθησεν ο κ. Χίτλερ - ότι έν μόνον ίσως Κράτος, η Ρουμανία , ενδιεφέρετο δια την διατήρησιν της έως τότε υφισταμένης καταστάσεως. Η Ρουμανία με επληροφόρησε - και η πληροφορία μου εδόθη από το πλέον αρμόδιον στόμα πόσον επιθυμητή θα ήτο η δια μέσου της Ουκρανίας και της Σλοβακίας απόκτησις ενός απ΄ευθείας συνδέσμου μετά της Γερμανίας. Αυτό το αναφέρω (είπεν ειρωνικώς ο Φύρερ ) διότι θέλω να δώσω μίαν ζωηράν εικόνα του αισθήματος της απειλής από μέρους της Γερμανίας υπό του οποίου δήθεν κατείχετο η Ρουμανία κατά την αντίληψιν μερικών νοομαντών .
Ήλθε τότε η στιγμή κατά την οποίαν απεφάσισα να δηλώσω , εξ ονόματος της Κυβερνήσεως του Ράιχ , ότι δεν ήτο δυνατόν να αφήσωμεν να μας βαρυνη περισσότερον η κατηγορία ότι, δια να κρατώμεν ελευθέραν την στρατιωτικήν οδόν προς την Ρουμανίαν, αντιτιθέμεθα εις τα κοινά σύνορα μεταξύ Ουγγαρίας και Πολωνίας.
ΠΩΣ ΔΙΕΛΥΘΗ Η ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ
Δεδομένου ότι, πλην τούτου, η Τσεχική Κυβέρνησις επανήρχετο εις τας παλαιάς αυτής μεθόδους και εξ άλλου η Σλοβακική Κυβέρνησις εξεδήλωνε την περί ανεξαρτησίας επιθυμίαν της , δεν ηδύνατο πλέον να γίνη λόγος περί περαιτέρω διατηρήσεως της Τσεχοσλοβακίας. Το κατασκεύασμα αυτό των Βερσαλλιών κατέρρευσεν αφ΄εαυτού , τούτο δε, όχι διότι η Γερμανία το ηθέλησε, αλλά διότι δεν ημπορεί κανείς να δημιουργή Κράτη επί της Τραπέζης των συνεδρίων και να τα διατηρή τεχνητώς εις την ζωήν. Δια τον λόγον αυτόν η Γερμανία απέκρουσεν , ολίγας ημέρας προ της διαλύσεως της Τσεχοσλοβακίας , το παρά της Αγγλίας και της Γαλλίας τεθέν ερώτημα περί εγγυήσεων. Ότε δε τέλος η Γερμανική Κυβέρνησις , αφού ολόκληρον το συγκρότημα είχεν ήδη ουσιασυτικώς διαλυθή, απεφάσισε να επέμβη τούτο έγινε μόνον προς εκπλήρωσιν αυτονοουμένου καθήκοντος.
α.Η συνομιλία Χίτλερ -Σβαλκοβσκι.
Εγώ ο ίδιος εξηγήθην σαφώς επί του προκειμέμου προς τον Τσέχον υπουργόν των Εξωτερικών Σβαλκόβσκι, όταν το πρώτον με επεσκεφθη και ομιλήσαμεν επ' αυτού του ζητήματος.Του είπα καθαρά. ότι οι αν οι Τσέχοι ήθελον προβή εις οιαδήποτε διαβήματα σύμφωνα με το πνεύμα των διαθέσεων του αποχωρήσαντος κ. Μπενες , η Γερμανία δεν θα εδέχετο να εξελιχθούν τα πράγματα προς την κατεύθυνσιν αυτήν , αλλά θα έπνιγε το κακόν εν τη γενέσει του . Η ιεροκρυφίως εν τούτοις διενεργουμένη προπαγάνδα και η επάνοδος της αρθρογραφίας του τσεχικού Τύπου εις τας παλαιάς μεθόδους , κατέστησαν σαφές , ότι εντός ολίγου τα πράγματα θα επανήρχοντο εις την προγενεστέραν κατάστασιν, Αι εις το τσεχικόν κράτος συγκεντρωθείσαι τεράστιαι ποσότητες πολεμικού υλικού, παρείχον το ενδόσιμον να πιστευθή , ότι το υλικόν αυτό ήτο δυνατόν να χρησιμοποιηθή από μερικούς παράφρονας, εις τρόπον , ώστε να υφίσταται κίνδυνος εκρήξεως πυρκαϊας τεραστίας εκτάσεως. Οι αριθμοί του τεραστίου αποθέματος του τσεχικού πολεμικού, είναι γιγαντιαίοι.
β.Το πολεμικόν υλικόν των Τσέχων.
Από της εποχής καθ΄ην επραγματοποιήθη η κατοχή των τσεχικών εδαφών κατεσχέθη , κατεγράφη και "εξησφαλίσθη" το κάτωθι πολεμικόν υλικόν: 1.582 αεροπλάνα, 501 αντιαεροπορικά πυροβόλα, 2.575 πυροβόλα , 785 βομβοβόλα , 469 τανκς, 43.876 πολυβόλα 114.100 περίστροφα, 1.090.000 τυφέκια και εκτός αυτών: εν και πλέον εκατομμύρια οβίδες πυροβολικού , άφθονον υλικόν γεφυροποιίας , ακουστικά μηχανήματα , προβολείς, όργανα μετρήσεως, ειδικά αυτοκίνητα κλπ εις μεγάλας ποσότητας.
Φρονώ, ότι είναι ευτύχημα δι' εκατομμύρια ανθρώπων , ότι ευρέθη μία λύσις του προβλήματος τούτου και ότι εξηφανίσθη εκ της Μεσευρώπης μία εστία κινδύνου. Από όλα αυτά καταφαίνεται ότι η επελθούσα λύσις δεν αντιστρατεύεται ποσώς προς τας συμφωνίας του Μονάχου, εφόσον αύται απέβλεπον εις την διατήρησιν της ειρήνης. Το εθνογραφικόν πρόβλημα είχεν ήδη από μακρού τεθή κατά μέρος αλλά η Γερμανία ώφειλε πάντως να υπερασπίση τα από χιλιετηρίδος συμφέροντά της , τόσον τα πολιτικής , όσον και τα οικονομικής φύσεως. Είνε πραφανές , είναι ευνόητον , είναι βέβαιον , ότι η λύσις η οποία επήλθε δεν υπόκειται εις αγγλικόν έλεγχον , ή εις αγγλικήν κριτικήν . Η Βοημία και η Μοραβία , ως τελευταίο υπόλειμα της πρώην Τσεχοσλοβακίας , δεν έχουν τίποτε το κοινόν με το σύμφωνον του Μονάχου. Οιαδήποτε μέτρα και αν λάβη η Αγγλία εις την Βόρειον Ιρλανδίαν λ.χ και ασχέτως προς το αν είναι ορθά ή εσφαλμένα , τα μέτρα αυτά δεν υπόκεινται εις τον έλεγχον ή την κριτικήν της Γερμανικής κυβερνήσεως. Κατά παρόμοιον λοιπόν τρόπον δεν ημπορούν να υπαχθούν εις τον αγγλικόν έλεγχον και την αγγλικήν κριτικήν τα μέτρα τα αφορώντα τα παλαιά γερμανικά Δουκάτα. Ομολογώ ότι μου είναι ακατανόητον πως είναι δυνατόν να συσχετίζονται τα μέτρα τα αφορώντα τας περιφερείας αυτάς με τας συνομιλίας, που είχα με τον κ. Τσάμπερλαιν εις το Μόναχον. Η συμφωνία του Μονάχου αφεώρα ζητήματα αναφερόμενα αποκλειστικώς εις την συμβίωσιν Αγγλίας και Γερμανίας . Αν η συμφωνία αυτή έπρεπε ν' αφορά και κάθε μελλοντικήν πολιτικήν ενέργειαν της Γερμανίας τότε, δεν έπρεπεν ούτε η Αγγλία να προβαίνη εις οιανδήποτε ενέργειαν εις την Παλαιστίνην λ.χ ή αλλαχού , χωρίς να συμβουλευθή προηγουμένως την Γερμανίαν. Τέτοιο πράγμα όμως ημείς δια λογαριασμόν μας δεν το αναμέναμεν. Δια τούτο αποκρούομεν άλλον τόσον οιανδήποτε παρομοίαν απαίτησιν των άλλων. Εάν τώρα, ο κ.Τσαμπερλαιν φτάνη εις το συμπέρασμα , ότι η συμφωνία του Μονάχου έπαυσεν ισχύουσα , επειδή δήθεν την παραβιάσαμεν ημείς, τότε, λαμβάνω την άποψιν του υπό σημείωσιν και εξάγω , με την σειράν μου , εξ αυτής τα συμπεράσματά μου.
ΑΙ ΑΓΓΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ
Καθ΄όλην την διάρκειαν της πολιτικής μου σταδιοδρομίας ήμην της γνώμης , ότι επιβάλλεται μία στενή γερμανο-αγγλική φιλία και συνεργασία. Η επιθυμία μου αύτη δεν συμπίπτει μόνον με τα αισθήματά μου , τα οποία πηγάζουν από την καταγωγήν των δύο λαών, αλλά και από την αντίληψίν μου περί της σημασίας , την οποίαν έχει δι ολόκληρον την Ανθρωπότητα η υπόστασις της Βρεττανικής Αυτοκρατορίας. Κατά οιονδήποτε τρόπον και αν απέκτησεν η Μ. Βρεττανία τα αποικιακά της εδάφη -γνωρίζω ότι τούτο έγινε δια της βίας και πολλάκις και δια της βαρβαρότητος - δύναται τούτο να λεχθή και έχω σαφή αντίληψιν , ότι καμμία άλλη δύναμις δεν απέκτησε τα αποικιακά της εδάφη δια διαφορετικής οδού. Ανεξαρτήτως αυτού , η παγκόσμιος Ιστορία αποδίδει ολιγωτέραν σημασίαν εις την μέθοδον και περισσότερον εις το αποτέλεσμα και δη κατόπιν συγκρίσεως προς την ωφέλειαν , ήτις προκύπτει εκ της χρησιμοποιήσεως της μιας ή της άλλης μεθόδου.
Η ανυπολόγιστος αποικιακή εργασία του αγγλοσαξωνικού λαού αποτελεί αντικείμενον του ειλικρινούς θαυμασμού μου. Η εκτίμησις όμως αυτή δεν σημαίνει , ότι θα παραιτηθώ από την εξασφάλισιν της ζωής του ιδικού μου έθνους. Θεωρώ αδύνατον την αποκατάστασιν μιας συνεχούς φιλίας μεταξύ του γερμανικού και του αγγλοσαξωνικού λαού , αν δεν υπάρξη και από την άλλην πλευράν η αντίληψις , ότι δεν υπάρχουν μόνο βρεττανικά, αλλά και γερμανικά συμφέροντα. Μία πραγματική , συνεχής φιλία μεταξύ των δύο αυτών Κρατών είνναι νοητή μόνον υπό την προϋπόθεσιν του αμοιβαίου σεβασμού. Πρέπει να κατανοήσουν όλοι οι Άγγλοι, ότι δεν κατεχόμεθα ουδ' επ' ελάχιστον από το αίσθημα της κατωτερότητος έναντι των Βρεττανών. Το ιστορικόν μας παρελθόν είναι κολοσσιαίον και δεν επιτρέπει κάτι παρόμοιον. Εάν δεν το κατανοήση αυτό η Αγγλία και αποβλέψη προς την Γερμανίαν, ως προς υποτελές Κράτος. τότε. φυσικά , θα είναι ματαία η προσφορά της φιλίας και της αγάπης μας προς αυτήν. Δεν θα απελπισθώμεν όμως, ούτε και θα αποθαρρυνθώμεν δια τον λόγον αυτόν. Θα εύρωμεν μόνοι μας , στηριζόμενοι εις την συναίσθησιν της δυνάμεώς μας και της δυνάμεως των φίλων μας . την οδόν, η οποία θα εξασφαλίση την ανεξαρτησίαν μας και θα συντελέση, ώστε να μη θιγή ποσώς η αξιοπρέπειά μας.
ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ
Ήκουσα την δήλωσιν του Βρεττανού Πρωθυπουργού, ο οποίος φρονεί , ότι δεν ημπορεί κανείς να έχη εμπιστοσύνην εις τας υποσχέσεις της Γερμανίας.Υπό τας συνθήκας αυτάς είναι αυτονόητον , ότι δεν πρέπει να αναμείνωμεν ούτε από τον κ. Τσαμπερλαιν, ούτε από τον αγγλικόν λαόν την κατάστασιν εκείνην , η οποία είναι νοητή μόνον εφόσον υπάρχει εμπιστοσύνη. Συνεπής εις την απαρέγκλιτον πολιτικήν μου της φιλίας προς την Αγγλίαν , επρότεινα εξ ιδίας ελευθέρας πρωτοβουλίας τον περιορισμόν των ναυτικών εξοπλισμών της Γερμανίας. Η πρότασις μου αυτή προϋπέθετε την θέλησιν και την πεποίθησιν , ότι μεταξύ Αγγλίας και Γερμανίας δεν θα ήτο ποτέ πλέον δυνατός ο πόλεμος . Την θέλησιν και την πεποίθησιν αυτήν τας διατηρώ δια λογαριασμόν μου ακόμη και σήμερον . Οφείλω όμως να κάμω την διαπίστωσιν , ότι οι εν Λονδίνω δεν συμμερίζονται πλέον την πεποίθησιν αυτήν, αλλ' έχουν αντιθέτως , την γνώμην , ότι εις οιονδήποτε πόλεμον και αν εμπλακή κάποτε η Γερμανία, η Μ.Βρεττανία πρέπει να ταχθή αντίπαλός της. Θεωρούν δηλαδή εκεί - εις το Λονδίνον - τον πόλεμον εναντίον της Γερμανίας ως κάτι αυτονόητον.
ΖΗΤΕΙ ΜΟΝΟΝ ΤΑΣ ΑΠΟΙΚΙΑΣ
Λυπούμαι πολύ δι' αυτό διότι η μόνη αξίωσις, την οποίαν διετύπωσα απέναντι της Αγγλίας και την οποίαν διατυπώνω και τώρα και θα διατυπώνω και πάντοτε έως ότου μας δοθή ικανοποίησις είναι η της αποδόσεως των αποικιών μας. Δεν άφησα εν τούτοις την παραμικράν αβεβαιότητα περί του ότι τούτο δεν θα αποτελέση ποτέ αφορμήν πολεμικής συρράξεως. Επίστευα πάντοτε ότι η Αγγλία θα εξετίμα την γερμανικήν φιλίαν περισσότερον από όσον εκτιμά αντικείμενα, τα οποία δεν αποφέρουν εις αυτήν (την Αγγλίαν) καμμίαν πρακτικήν ωφέλειαν, ενώ τουναντίον δια την Γερμανίαν δύνανται να έχουν ζωτικήν σημασίαν.
Ασχέτως προς τούτο όμως , ουδέποτε διετύπωσα οιανδήποτε αξίωσιν ήτις θα ηδύνατο ν΄αποβή επικίνδυνος δια την Βρεττανικήν Αυτοκρατορίαν.
Εφόσον σήμερον η Αγγλία ακολουθεί πολιτικήν κυκλώσεως της Γερμανίας , εκλείπει πλέον η προϋπόθεσις υπό την οποίαν είχε συναφθή το ναυτικόν Σύμφωνον.
Η ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ
Απεφάσισα δια τούτο να προβώ σήμερον εις σχετικήν ανακοίνωσιν προς την αγγλικήν κυβέρνησιν. Τούτο δεν είναι δι' ημάς "υλική υπόθεσις". διότι ελπίζω πάντοτε ότι θα κατορθώσωμεν να αποφύγωμεν τον ανταγωνισμόν των εξοπλισμών έναντι της Αγγλίας. Είναι περισσότερον "υπόθεσις ηθική", υπόθεσις δηλαδή αξιοπρεπείας.
Αν η βρεττανική κυβέρνησις απέδιδε σημασίαν εις την επανάλειψιν των διαπραγματεύσεων μετά της Γερμανίας, ουδείς θα ήτο ευτυχέστερος από εμέ.
Επιθυμούμεν να φθάσωμεν εις μίαν σαφή και θετική συνεννόησιν και δεν ζητούμεν τίποτε, το οποίον να μην ήτο κάποτε ιδικό μας. Κανενός κράτους η ιδιοκτησία δεν πρόκειται να "ληστευθή" από ημάς. Οιοσδήποτε όμως φαντασθή ποτέ ότι είναι εις θέσιν να επιτεθή εναντίον της Γερμανίας , θα συναντήση μίαν δύναμιν και μίαν αντίστασιν απέναντι των οποίων αι του 1914 ήσαν ασήμαντοι.
Δια το ζήτημα του γερμανικού Μέμελ ετόνιζα πάντοτε ότι αν δεν ελύετο δια μιας γενναίας αποφάσεως αυτής ταύτης της Λιθουανίας θα ηνάγκαζε κάποτε τους Γερμανούς να μεταβούν επί τόπου.
Ούτε και εδώ ηξίωσα έστω και έν τετραγωνικόν χιλιόμετρον από ό,τι κατείχομεν πριν και από ό,τι μας είχε αφαιρεθή. Η δοθείσα λύσις θα είναι ευνοϊκή δια τας σχέσεις της Λιθουανίας μετά της Γερμανίας διότι η Γερμανία δεν έχει εφεξής άλλο συμφέρον παρά να ζήση ειρηνικώς και φιλικώς και μετά της χώρας αυτής (της Λιθουανίας).
ΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑΙ ΑΓΟΡΑΙ
Εις το σημείον αυτό επιθυμώ να τονίσω ότι η σημασία των οικονομικών συμφωνιών μετά της Γερμανίας δεν έγκειται μόνον εις το ότι αύτη είναι εις θέσιν, ως εξαγωγεύς , να ικανοποιήση όλας τας εις βιομηχανικά είδη ανάγκας των μετ' αυτής συμβαλλομένων αλλά και ως καταναλωτής μεγίστης ολκής είναι αγοραστής πλείστων όσων προϊόντων , τα οποία είναι τα μόνα χάρις εις τα οποία ημπορούν τα κράτη που τα παράγουν να συμμετέχουν εις το παγκόσμιον εμπόριον. Ενδιαφερόμεθα όμως όχι μόνον να συγκρατήσωμεν τας αγοράς αυτάς αλλά και να τας αναπτύξωμεν ακόμη περισσότερον.
Οι αποκαλούμενοι δημοκρατικοί πολιτικοί άνδρες διαβλέπουν μίαν σπουδαίαν πολιτικήν επιτυχίαν οσάκις κατορθώνουν να αποκλείσουν την τοποθέτησιν των προϊόντων ενός λαού από τας ξένας αγοράς δια του συστήματος του "μπουκοτάζ" , δια να τον κάμουν με τον τρόπον αυτόν να πεινάση. Δεν είναι ανάγκη να σας διαβεβαιώσω ότι οι λαοί δεν λιμοκτονούν από την αιτίαν αυτήν.
Όσον αφορά την Γερμανίαν είναι πάντοτε αποφασισμένη να μην αφήση να της αφαιρέσουν δια τρομοκρατικών μεθόδων ζωτικάς δι' αυτήν αγοράς του εξωτερικού. Και αυτό δεν ανταποκρίνεται μόνον προς τα ειδικά μας συμφέροντα , αλλά και προς τα συμφέροντα των μαθ΄ ημών συμβεβλημένων. Πόσας φοράς δεν διαβάζομεν ότι επειδή η Γερμανία διατηρεί στενάς οικονομικάς σχέσεις με μίαν χώραν , της αφαιρεί δήθεν την ανεξαρτησία της. Εβραϊκή ανοησία. Η Γερμανία είναι εις από τους κυριωτέρους "πελάτας" τους εμπορικώς συμβεβλημένους μετά των Βαλτικών χωρών. Δια τον λόγον αυτόν ενδιαφερόμεθα να διατηρούν αι χώραι αυταί την ανεξρτησίαν των και την καλώς ρυθμισμένην εθνικήν των υπόστασιν. Δια τούτο είμαι ευτυχής ότι κατορθώσαμεν να εξαλείψωμεν τας διαφοράς , αίτινες υφίσταντο μεταξύ ημών και της Λιθουανίας.
ΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΩΝΙΑΣ
Τα δημοκρατικά όμως κράτη ενδιεφέροντο να διαταράξουν δια μίαν ακόμη φοράν την ευρωπαϊκήν ατμόσφαιραν. Ούτω ήρχισαν να ομιλούν πάλιν περί στρατιωτικών μέτρων της Γερμανίας . Η επιστράτευσίς μας εστρέφετο αυτήν την φοράν εναντίον δήθεν της Πολωνίας. Δια τας γερμανοπολωνικάς σχέσεις δεν θα είχε κανείς να είπη πολλά. Η συνθήκη των Βερσαλλιών επεδίωξε - σκοπίμως φυσικά - να παρεμποδίση δια παντός πάσαν συνεννόησιν μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας , εφεύρε δε προς τον σκοπόν αυτόν τον ιδιόρρυθμον πολωνικόν διάδρομον όστις αποτελεί την πλέον οδυνηράν πληγήν δια την Γερμανίαν. Ήμην πάντοτε της γνώμης ότι δεν είναι δυνατόν να παρορασθή η ανάγκη της προς θάλασσαν εξόδου της Πολωνίας και ότι γενικώτερον οι γειτονικοί λαοί δεν πρέπει να δηλητηριάζουν τας σχέσεις των δια τεχνιτών μέσων. Ο αποθανών στρατάρχης Πιλσούδσκι όστις είχε την ιδίαν αντίληψιν ήτο πρόθυμος να εξετάση την "αποδηλητηρίασιν " των γερμανοπολωνικών σχέσεων και να συνάψη το γερμανοπολωνικόν σύμφωνον δυνάμει του οποίου αι δύο χώραΙ θα διεκανόνιζαν τας μεταξύ των σχέσεις , εις τρόπον ώστε ν΄αποκλεισθή οριστικώς ο πόλεμος από τας σχέσεις αυτάς. Η συμφωνία μεταξύ Πολωνίας και Γερμανίας θα συνέτεινεν άλλως τε εις ένα γενικώτερον κατευνασμόν εν Ευρώπη.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΔΑΝΤΣΙΧ
Όσον αφορά ειδικώτερον το ζήτημα του Δάντσιγκ, το οποίον συνεζητήθη επανειλημμένως και προ τινών μηνών , υπέβαλα προς την πολωνικήν κυβέρνησιν συγκεκριμένας προτάσεις, τας οποίας σας καθιστώ ήδη γνωστάς, δια να σχηματίσετε και μόνοι σας γνώμην περί του αν απετέλουν τεραστίαν πράγματι συμβολήν δια την διατήρησιν της ευρωπαικής ειρήνης. Εθεώρησα απαραίτητον να εξηγήσω εις την κυβέρνησιν της Βαρσοβίας ότι κατά τον ίδιον τρόπον καθ' ον αύτη επιθυμεί να έχη μίαν διέξοδον προς την θάλασσαν , επιθυμεί και η Γερμανία να έχη μίαν δίοδον προς την ανατολικήν της επαρχίαν . Η διέξοδος της Πολωνίας προς την θάλασσαν δια μέσου του δαδρόμου, όπως αντιστρόφως μία οδός της Γερμανίας δια μέσου του ιδίου διαδρόμου , δεν έχουν καμμίαν απολύτως στρατιωτικήν σημασίαν. Η σημασία των έγκειται αποκλειστικώς εις ψυχολογικούς και οικονομικούς λόγους. Υπέβαλα εις την πολωνικήν κυβέρνησιν την ακόλουθον πρότασιν:
α)Να επανέλθη το Δάντσιγκ ως ελευθέρα πόλις εντός των ορίων του γερμανικού Ράιχ.
β) Να αποκτήση η Γερμανία μίαν οδόν δια μέσου του διαδρόμου καθώς και μίαν σιδηροδρομικήν γραμμήν προς αποκλειστικήν της χρήσιν , υπό τους ιδίους περιορισμούς δια την Γερμανίαν με τους ισχύοντας και δια την Πολωνίαν ως προς τον διάδρομον.
Η Γερμανία θα επροθυμοποιείτο κατόπιν τούτου:
α) Να αναγνωρίση όλα τα οικονομικής φύσεως δικαιώματα της Πολωνίας εις το Δάντσιγκ.
β) Να παραχωρήση εις την Πολωνίαν ελευθέραν λιμενικήν ζώνην οιασδήποτε εκτάσεως και με απολύτως ελευθέραν δίοδον προς αυτήν.
Η Γερμανία θα επροθυμοποιείτο κατόπιν τούτου:
α) Να αναγνωρίση όλα τα οικονομικής φύσεως δικαιώματα της Πολωνίας εις το Δάντσιγκ.
β) Να παραχωρήση εις την Πολωνίαν ελευθέραν λιμενικήν ζώνην οιασδήποτε εκτάσεως και με απολύτως ελευθέραν δίοδον προς αυτήν.
γ) Να θεωρήση ως οριστικώς διακανονιζόμενα δια του τρόπου αυτού τα μεταξύ Πολωνίας και Γερμανίας σύνορα και να τα αποδεχθή.
δ) Να συνάψη μετά της Πολωνίας σύμφωνον μη επιθέσεως εικοσιπενταετούς διαρκείας , ένα σύμφωνον δηλαδή το οποίον θα υπερέβαινε κατά πολύ την ιδικήν μου ζωήν και
ε) Να εγγυηθή από κοινού μετά της Πολωνίας και της Ουγγαρίας , την ανεξαρτησίαν της Σλοβακίας, πράγμα το οποίον θα εσήμαινεν ουσιαστικώς την παραίτησιν της Γερμανίας από της προνομιούχου θέσεώς εις την περιοχήν αυτήν.
Η πολωνική κυβέρνησις απέρριψε τας προτάσεις μου αυτάς, δηλώσασα ότι είναι πρόθυμος να συζητήση μόνον :
Η πολωνική κυβέρνησις απέρριψε τας προτάσεις μου αυτάς, δηλώσασα ότι είναι πρόθυμος να συζητήση μόνον :
α) επί της αντικαταστάσεως του υπό της ΚΤΕ διορισθέντος Αρμοστού του Δάντσιγκ και β) να εξετάση το ζήτημα της παραχωρήσεως συγκοινωνιακών διευκολύνσεων προς την Γερμανίαν δια μέσου του πολωνικού διαδρόμου.
Ελυπήθην ειλικρινώς δια την ακατανόητον εις εμέ τοιαύτην στάσιν της Πολωνίας. Αυτό δεν είχεν εν τούτοις αποφασιστικήν σημασίαν. Το χειρότερον είναι ότι ενόμισε και η Πολωνία όπως ενόμισε πρό έτους η Τσεχοσλοβακία , ότι ήτο υποχρεωμένη να καλέση στρατόν υπό τα όπλα, υπείκουσα εις μίαν ψευδή παγκόσμιον δημοκοπίαν, τούτο δε, μολονότι η Γερμανία δεν εκάλεσεν υπό τα όπλα ούτε ένα στρατιώτην , ούτε εσκεύθη να δράση οπωσδήποτε εναντίον της Πολωνίας.
Η ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑΝ
Αι μέλλουσαι γενεαί θα αποφανθούν κάποτε περί του αν ήτο πράγματι συνετόν να απορριφθούν αι προτάσεις, τας οποίας υπέβαλα. Κατά την ιδικήν μου αντίληψιν , η Πολωνία δεν εκαλείτο να δώση τίποτε εις την προκειμένην περίπτωσιν , αλλ΄εκαλείτο μάλλον να λάβη. Διότι δεν επιτρέπεται η παραμικρά αμφιβολία περί του ότι το Δάντσιγκ δεν θα γίνει ποτέ πολωνικόν. Η υπό του παγκοσμίου τύπου αποδοθείσα εις την Γερμανίαν πρόθεσις να επιτεθή εναντίον της Πολωνίας είχεν ως αποτέλεσμα την λεγομένην "Δήλωσιν εγγυήεως" και την υπό της πολωνικής κυβερνήσεως ανάληψιν της υποχρεώσεως παροχής αμοιβαίας βοηθείας ήτις ενδέχεται υπό ωρισμένας συνθήκας , να την αναγκάση να ευρεθή αντιμέτωπος της Γερμανίας εν περιπτώσει συρράξεως της τελευταίας αυτής προς άλλην χώραν. Η υποχρέωσις αυτή ευρίσκεται εις αντίφασιν προς την συμφωνίαν , την οποίαν είχε συνάψει μετά του στρατηγού Πιλσούδσκι διότι κατά την σύναψιν της εν λόγω συμφωνίας είχον ληφθή υπ' όψιν αι τότε υφιστάμεναι υποχρεώσεις της Πολωνίας έναντι τρίτων. Το ότι η Πολωνία επεκτείνει , εκ των υστέρων , τας υποχρεώσεις της αυτάς, αντιτίθεται τελείως προς το πνεύμα της γερμανοπολωνικής συμφωνίας περί μη επιθέσεως.
Υπό τας συνθήκας αυτάς δεν θα υπέγραφα τότε το σύμφωνον αυτό. Διότι ποίαν έννοιαν δύνανται να έχουν τα σύμφωνα μη επιθέσεως όταν ο είς εκ των συμβαλλομένων αφήνει ανοικτάς πλείστας όσας ειδικάς περιπτώσεις;
Υπάρχουν δύο ειδών σύμφωνα ασφαλείας: τα ομαδικά- τα οποία ουσιαστικώς είναι σύμφωνα μη ασφαλείας και σημαίνουν διαρκή απειλήν πολέμου- και τα σαφή σύμφωνα, τα οποία όμως πρέπει ν' αποκλείουν ριζικώς οιανδήποτε χρήσιν των όπλων μεταξύ των συμβαλλομένων . Θεωρώ ως εκ τούτου το σύμφωνον , το οποίον υπέγραψα μετά του στρατάρχου Πιλσούδσκι ως παραβιασθέν υπό της Πολωνίας και ως μη υφιστάμενον πλέον .Επληροφόρησα περί αυτού την πολωνικήν κυβέρνησιν , αλλ' επαναλαμβάνω ότι τούτο δεν σημαίνει ότι επήλθεν οιαδήποτε μεταβολή εις τας βασικάς μου αρχάς εν σχέσει προς τα προεκταθέντα προβλήματα. Αν η πολωνική κυβέρνησις απέδιδε σημασίαν εις νέον τινά συμβατικόν διακανονισμόν των σχέσεων με την Γερμανίαν , το πράγμα θα μου επροξένει ειλικρινή χαράν , πάντως όμως με την προϋπόθεσιν ότι τοιούτος διακανονισμός θα εστηρίζετο καθ' ολοκληρίαν επί σαφών υποχρεώσεων, αίτινες θα εξεπληρούντο εξ ίσου υπ' αμφοτέρων των συμβαλλομένων. Η Γερμανία είναι εν πάση περιπτώσει πρόθυμος να αναλάβη τοιαύτας υποχρεώσεις και να τας εκπληρώση.
Ελυπήθην ειλικρινώς δια την ακατανόητον εις εμέ τοιαύτην στάσιν της Πολωνίας. Αυτό δεν είχεν εν τούτοις αποφασιστικήν σημασίαν. Το χειρότερον είναι ότι ενόμισε και η Πολωνία όπως ενόμισε πρό έτους η Τσεχοσλοβακία , ότι ήτο υποχρεωμένη να καλέση στρατόν υπό τα όπλα, υπείκουσα εις μίαν ψευδή παγκόσμιον δημοκοπίαν, τούτο δε, μολονότι η Γερμανία δεν εκάλεσεν υπό τα όπλα ούτε ένα στρατιώτην , ούτε εσκεύθη να δράση οπωσδήποτε εναντίον της Πολωνίας.
Η ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑΝ
Αι μέλλουσαι γενεαί θα αποφανθούν κάποτε περί του αν ήτο πράγματι συνετόν να απορριφθούν αι προτάσεις, τας οποίας υπέβαλα. Κατά την ιδικήν μου αντίληψιν , η Πολωνία δεν εκαλείτο να δώση τίποτε εις την προκειμένην περίπτωσιν , αλλ΄εκαλείτο μάλλον να λάβη. Διότι δεν επιτρέπεται η παραμικρά αμφιβολία περί του ότι το Δάντσιγκ δεν θα γίνει ποτέ πολωνικόν. Η υπό του παγκοσμίου τύπου αποδοθείσα εις την Γερμανίαν πρόθεσις να επιτεθή εναντίον της Πολωνίας είχεν ως αποτέλεσμα την λεγομένην "Δήλωσιν εγγυήεως" και την υπό της πολωνικής κυβερνήσεως ανάληψιν της υποχρεώσεως παροχής αμοιβαίας βοηθείας ήτις ενδέχεται υπό ωρισμένας συνθήκας , να την αναγκάση να ευρεθή αντιμέτωπος της Γερμανίας εν περιπτώσει συρράξεως της τελευταίας αυτής προς άλλην χώραν. Η υποχρέωσις αυτή ευρίσκεται εις αντίφασιν προς την συμφωνίαν , την οποίαν είχε συνάψει μετά του στρατηγού Πιλσούδσκι διότι κατά την σύναψιν της εν λόγω συμφωνίας είχον ληφθή υπ' όψιν αι τότε υφιστάμεναι υποχρεώσεις της Πολωνίας έναντι τρίτων. Το ότι η Πολωνία επεκτείνει , εκ των υστέρων , τας υποχρεώσεις της αυτάς, αντιτίθεται τελείως προς το πνεύμα της γερμανοπολωνικής συμφωνίας περί μη επιθέσεως.
Υπό τας συνθήκας αυτάς δεν θα υπέγραφα τότε το σύμφωνον αυτό. Διότι ποίαν έννοιαν δύνανται να έχουν τα σύμφωνα μη επιθέσεως όταν ο είς εκ των συμβαλλομένων αφήνει ανοικτάς πλείστας όσας ειδικάς περιπτώσεις;
Υπάρχουν δύο ειδών σύμφωνα ασφαλείας: τα ομαδικά- τα οποία ουσιαστικώς είναι σύμφωνα μη ασφαλείας και σημαίνουν διαρκή απειλήν πολέμου- και τα σαφή σύμφωνα, τα οποία όμως πρέπει ν' αποκλείουν ριζικώς οιανδήποτε χρήσιν των όπλων μεταξύ των συμβαλλομένων . Θεωρώ ως εκ τούτου το σύμφωνον , το οποίον υπέγραψα μετά του στρατάρχου Πιλσούδσκι ως παραβιασθέν υπό της Πολωνίας και ως μη υφιστάμενον πλέον .Επληροφόρησα περί αυτού την πολωνικήν κυβέρνησιν , αλλ' επαναλαμβάνω ότι τούτο δεν σημαίνει ότι επήλθεν οιαδήποτε μεταβολή εις τας βασικάς μου αρχάς εν σχέσει προς τα προεκταθέντα προβλήματα. Αν η πολωνική κυβέρνησις απέδιδε σημασίαν εις νέον τινά συμβατικόν διακανονισμόν των σχέσεων με την Γερμανίαν , το πράγμα θα μου επροξένει ειλικρινή χαράν , πάντως όμως με την προϋπόθεσιν ότι τοιούτος διακανονισμός θα εστηρίζετο καθ' ολοκληρίαν επί σαφών υποχρεώσεων, αίτινες θα εξεπληρούντο εξ ίσου υπ' αμφοτέρων των συμβαλλομένων. Η Γερμανία είναι εν πάση περιπτώσει πρόθυμος να αναλάβη τοιαύτας υποχρεώσεις και να τας εκπληρώση.
Υποσημειώσεις:
[1] Ολόκληρο το κείμενο του τηλεγραφήματος που ο Ρούσβελτ έστειλε στο Χίτλερ έχει ως εξής: THE WHITE HOUSE, April 14, 1939.
You realize I am sure that throughout the world hundreds of millions of human beings are living today in constant fear of a new war or even a series of wars.
The existence of this fear-and the possibility of such a conflict-is of definite concern to the people of the United States for whom I speak, as it must also be to the peoples of the other nations of the entire Western Hemisphere. All of them know that any major war, even if it were to be confined to other continents, must bear heavily on them during its continuance and also for generations to come.
Because of the fact that after the acute tension in which the world has been living during the past few weeks there would seem to be at least a momentary relaxation-because no troops are at this moment on the march-this may be an opportune moment for me to send you this message.
On a previous occasion I have addressed you in behalf of the settlement of political, economic, and social problems by peaceful methods and without resort to arms.
But the tide of events seems to have reverted to the threat of arms. If such threats continue, it seems inevitable that much of the world must become involved in common ruin. All the world, victor nations, vanquished nations, and neutral nations will suffer. I refuse to believe that the world is, of necessity, such a prisoner of destiny. On the contrary, it is clear that the leaders of great nations have it in their power to liberate their peoples from the disaster that impends.
It is equally clear that in their own minds and in their own hearts the peoples themselves desire that their fears be ended.
It is, however, unfortunately necessary to take cognizance of recent facts.
Three nations in Europe and one in Africa have seen their independent existence terminated. A vast territory in another independent nation of the Far East has been occupied by a neighboring state. Reports, which we trust are not true, insist that further acts of aggression are contemplated against still other independent nations. Plainly the world is moving toward the moment when this situation must end in catastrophe unless a more rational way of guiding events is found.
You have repeatedly asserted that you and the German people have no desire for war. If this is true there need be no war.
Nothing can persuade the peoples of the earth that any governing power has any right or need to inflict the consequences of war on its own or any other people save in the cause of self-evident home defense.
In making this statement we as Americans speak not through selfishness or fear or weakness. If we speak now it is with the voice of strength and with friendship for mankind. It is still clear to me that international problems can be solved at the council table.
It is therefore no answer to the plea for peaceful discussion for one side to plead that unless they receive assurances beforehand that the verdict will be theirs, they will not lay aside their arms. In conference rooms, as in courts, it is necessary that both sides enter upon the discussion in good faith, assuming that substantial justice will accrue to both; and it is customary and necessary that they leave their arms outside the room where they confer.
I am convinced that the cause of world peace would be greatly advanced if the nations of the world were to obtain a frank statement relating to the present and future policy of governments.
Because the United States, as one of the nations of the Western Hemisphere, is not involved in the immediate controversies which have arisen in Europe, I trust that you may be willing to make such a statement of policy to me as the head of a nation far removed from Europe in order that I, acting only with the responsibility and obligation of a friendly intermediary, may communicate such declaration to other nations now apprehensive as to the course which the policy of your Government may take.
Are you willing to give assurance that your armed forces will not attack or invade the territory or possessions of the following independent nations: Finland, Estonia, Latvia, Lithuania, Sweden, Norway, Denmark, The Netherlands, Belgium, Great Britain and Ireland, France, Portugal, Spain, Switzerland, Liechtenstein, Luxemburg, Poland, Hungary, Rumania, Yugoslavia, Russia, Bulgaria, Greece, Turkey, Iraq, the Arabias, Syria, Palestine, Egypt and Iran.
Such an assurance clearly must apply not only to the present day but also to a future sufficiently long to give every opportunity to work by peaceful methods for a more permanent peace. I therefore suggest that you construe the word "future" to apply to a minimum period of assured non-aggression-ten years at the least-a quarter of a century, if we dare look that far ahead.
If such assurance is given by your Government, I will immediately transmit it to the governments of the nations I have named and I will simultaneously inquire whether, as I am reasonably sure, each of the nations enumerated above will in turn give like assurance for transmission to you.
Reciprocal assurances such as I have outlined will bring to the world an immediate measure of relief.
I propose that if it is given, two essential problems shall promptly be discussed in the resulting peaceful surroundings, and in those discussions the Government of the United States will gladly take part.
The discussions which I have in mind relate to the most effective and immediate manner through which the peoples of the world can obtain progressive relief from the crushing burden of armament which is each day bringing them more closely to the brink of economic disaster. Simultaneously the Government of the United States would be prepared to take part in discussions looking towards the most practical manner of opening up avenues of international trade to the end that every nation of the earth may be enabled to buy and sell on equal terms in the world market as well as to possess assurance of obtaining the materials and products of peaceful economic life.
At the same time, those governments other than the United States which are directly interested could undertake such political discussions as they may consider necessary or desirable.
We recognize complex world problems which affect all humanity but we know that study and discussion of them must be held in an atmosphere of peace. Such an atmosphere of peace cannot exist if negotiations are overshadowed by the threat of force or by the fear of war.
I think you will not misunderstand the spirit of frankness in which I send you this message. Heads of great governments in this hour are literally responsible for the fate of humanity in the coming years. They cannot fail to hear the prayers of their peoples to be protected from the foreseeable chaos of war. History will hold them accountable for the lives and the happiness of all-even unto the least.
I hope that your answer will make it possible for humanity to lose fear and regain security for many years to come.
A similar message is being addressed to the Chief of the Italian Government.
FRANKLIN D. ROOSEVELT
O ελληνικός ημερήσιος τύπος παρουσίασε ευρύτατα αποσπάσματα του τηλεγραφήματος και από την εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ της Κυριακής 16 Απριλίου 1939 αντιγράφω:
Απηυθύνθην και προγενεστέρως προς υμάς επί του ζητήματος του διακανονισμού των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων δι' ειρηνικού τρόπου και άνευ προσφυγής εις τα όπλα , αλλά η εξέλιξις των γεγονότων φαίνεται ότι επανέφερε την ένοπλον απειλήν.
[3] Abgeordnete, Männer des Reichstages!
Der Präsident der nordamerikanischen Union hat an mich ein Telegramm gerichtet, dessen eigenartiger Inhalt Ihnen bekannt ist. Da, ehe ich als Empfänger dieses Dokument zu sehen bekam, die andere Welt durch Rundfunk und Presse davon bereits Kenntnis erhalten hatte, und wir außerdem aus zahllosen Kommentaren demokratischer Weltorgane die freundliche Aufklärung erhalten hatten, dass es sich bei diesem Telegramm um ein geschicktes taktisches Papier handele, das bestimmt sei, den volksregierten Staaten die Verantwortung für die kriegerischen Maßnahmen der Plutokratien aufzubürden, habe ich mich entschlossen, den Deutschen Reichstag einberufen zu lassen, um damit Ihnen, meine Abgeordneten des Reichstages, die Möglichkeit zu geben, meine Antwort als die gewählten Vertreter der deutschen Nation zu allererst kennen zu lernen und sie entweder zu bestätigen oder abzulehnen.
You realize I am sure that throughout the world hundreds of millions of human beings are living today in constant fear of a new war or even a series of wars.
The existence of this fear-and the possibility of such a conflict-is of definite concern to the people of the United States for whom I speak, as it must also be to the peoples of the other nations of the entire Western Hemisphere. All of them know that any major war, even if it were to be confined to other continents, must bear heavily on them during its continuance and also for generations to come.
Because of the fact that after the acute tension in which the world has been living during the past few weeks there would seem to be at least a momentary relaxation-because no troops are at this moment on the march-this may be an opportune moment for me to send you this message.
On a previous occasion I have addressed you in behalf of the settlement of political, economic, and social problems by peaceful methods and without resort to arms.
But the tide of events seems to have reverted to the threat of arms. If such threats continue, it seems inevitable that much of the world must become involved in common ruin. All the world, victor nations, vanquished nations, and neutral nations will suffer. I refuse to believe that the world is, of necessity, such a prisoner of destiny. On the contrary, it is clear that the leaders of great nations have it in their power to liberate their peoples from the disaster that impends.
It is equally clear that in their own minds and in their own hearts the peoples themselves desire that their fears be ended.
It is, however, unfortunately necessary to take cognizance of recent facts.
Three nations in Europe and one in Africa have seen their independent existence terminated. A vast territory in another independent nation of the Far East has been occupied by a neighboring state. Reports, which we trust are not true, insist that further acts of aggression are contemplated against still other independent nations. Plainly the world is moving toward the moment when this situation must end in catastrophe unless a more rational way of guiding events is found.
You have repeatedly asserted that you and the German people have no desire for war. If this is true there need be no war.
Nothing can persuade the peoples of the earth that any governing power has any right or need to inflict the consequences of war on its own or any other people save in the cause of self-evident home defense.
In making this statement we as Americans speak not through selfishness or fear or weakness. If we speak now it is with the voice of strength and with friendship for mankind. It is still clear to me that international problems can be solved at the council table.
It is therefore no answer to the plea for peaceful discussion for one side to plead that unless they receive assurances beforehand that the verdict will be theirs, they will not lay aside their arms. In conference rooms, as in courts, it is necessary that both sides enter upon the discussion in good faith, assuming that substantial justice will accrue to both; and it is customary and necessary that they leave their arms outside the room where they confer.
I am convinced that the cause of world peace would be greatly advanced if the nations of the world were to obtain a frank statement relating to the present and future policy of governments.
Because the United States, as one of the nations of the Western Hemisphere, is not involved in the immediate controversies which have arisen in Europe, I trust that you may be willing to make such a statement of policy to me as the head of a nation far removed from Europe in order that I, acting only with the responsibility and obligation of a friendly intermediary, may communicate such declaration to other nations now apprehensive as to the course which the policy of your Government may take.
Are you willing to give assurance that your armed forces will not attack or invade the territory or possessions of the following independent nations: Finland, Estonia, Latvia, Lithuania, Sweden, Norway, Denmark, The Netherlands, Belgium, Great Britain and Ireland, France, Portugal, Spain, Switzerland, Liechtenstein, Luxemburg, Poland, Hungary, Rumania, Yugoslavia, Russia, Bulgaria, Greece, Turkey, Iraq, the Arabias, Syria, Palestine, Egypt and Iran.
Such an assurance clearly must apply not only to the present day but also to a future sufficiently long to give every opportunity to work by peaceful methods for a more permanent peace. I therefore suggest that you construe the word "future" to apply to a minimum period of assured non-aggression-ten years at the least-a quarter of a century, if we dare look that far ahead.
If such assurance is given by your Government, I will immediately transmit it to the governments of the nations I have named and I will simultaneously inquire whether, as I am reasonably sure, each of the nations enumerated above will in turn give like assurance for transmission to you.
Reciprocal assurances such as I have outlined will bring to the world an immediate measure of relief.
I propose that if it is given, two essential problems shall promptly be discussed in the resulting peaceful surroundings, and in those discussions the Government of the United States will gladly take part.
The discussions which I have in mind relate to the most effective and immediate manner through which the peoples of the world can obtain progressive relief from the crushing burden of armament which is each day bringing them more closely to the brink of economic disaster. Simultaneously the Government of the United States would be prepared to take part in discussions looking towards the most practical manner of opening up avenues of international trade to the end that every nation of the earth may be enabled to buy and sell on equal terms in the world market as well as to possess assurance of obtaining the materials and products of peaceful economic life.
At the same time, those governments other than the United States which are directly interested could undertake such political discussions as they may consider necessary or desirable.
We recognize complex world problems which affect all humanity but we know that study and discussion of them must be held in an atmosphere of peace. Such an atmosphere of peace cannot exist if negotiations are overshadowed by the threat of force or by the fear of war.
I think you will not misunderstand the spirit of frankness in which I send you this message. Heads of great governments in this hour are literally responsible for the fate of humanity in the coming years. They cannot fail to hear the prayers of their peoples to be protected from the foreseeable chaos of war. History will hold them accountable for the lives and the happiness of all-even unto the least.
I hope that your answer will make it possible for humanity to lose fear and regain security for many years to come.
A similar message is being addressed to the Chief of the Italian Government.
FRANKLIN D. ROOSEVELT
O ελληνικός ημερήσιος τύπος παρουσίασε ευρύτατα αποσπάσματα του τηλεγραφήματος και από την εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ της Κυριακής 16 Απριλίου 1939 αντιγράφω:
Απηυθύνθην και προγενεστέρως προς υμάς επί του ζητήματος του διακανονισμού των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων δι' ειρηνικού τρόπου και άνευ προσφυγής εις τα όπλα , αλλά η εξέλιξις των γεγονότων φαίνεται ότι επανέφερε την ένοπλον απειλήν.
Εάν η απειλή αυτή συνεχισθή φαίνεται αναπόφευκτον ότι μέγα του κόσμου ήθελε κρημνισθή εις γενικήν καταστροφήν. Ολόκληρος ο κόσμος -νικηφόρα έθνη, ηττημένα έθνη και ουδέτερα έθνη-ήθελον υποφέρει.
Αρνούμαι να πιστεύσω ότι ο κόσμος είνε κατ' ανάγκην προωρισμένος δια τοιαύτην μοίραν. Τουναντίον είνε φανερόν , ότι οι ηγέται των μεγάλων εθνών έχουν τη δύναμιν δια να απαλλάξουν τους λαούς των από την επικειμένην καταστροφήν. Είνε εξ ίσου φανερόν ότι εις το πνεύμα των και εις τας καρδίας των οι λαοί αυτοί επιθυμούν να τερματισθούν οι φόβοι των.
Είνε όμως αναγκαίον , ατυχώς, να λάβη τις υπ' όψιν τα πρόσφατα γεγονότα.Τρία έθνη εν Ευρώπη και ένα εις την Αφρικήν είδον να θνήσκη η ανεξαρτησία των. Εκτεταμένα εδάφη εις ένα άλλο ανεξάρτητον έθμος, εις την Άπω Ανατολήν , κατελήφθησαν υπό γειτονικού κράτους. Συμφώνως προς επιμόνους φήμας αι οποίαι ελπίζομεν , θα αποδειχθούν αβάσιμοι, άλλαι πράξεις επιθετικαί αναφέρεται ότι σχεδιάζονται κατά ανεξαρτήτων Εθνών. Δια να ομιλήσω απροκαλύπτως , προσεγγίζει η στιγμή , κατά την οποίαν η κατάστασις αυτή πρέπει να καταλήξη εις καταστροφήν, εκτός εάν ήθελεν ευρεθή λογικωτέρα μέθοδος αντιμετωπίσεως των γεγονότων"...........
Είσθε διατεθειμένοι να παράσχετε την εγγύησιν ότι αι ένοπλοι δυνάμεις σας δεν θέλουν ενεργήσει επίθεσιν ή δεν θέλουν εισβάλει εις το έδαφος ή τας κτήσεις κανενός εκ των κατωτέρω ανεξαρτήτων εθνών :
Φινλανδίας, Εσθονίας, Λεττονίας, Λιθουανίας, Σουηδίας, Νορβηγίας, Δανίας, Ολλανδίας, Βελγίου , Μ.Βρεττανίας και ιρλανδίας, Γαλλίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας, Ελβετίας, Δουκάτου του Λιχτενστάϊν , Μ.Δουκάτου του Λουξεμβούργου, Πολωνίας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας, Γιουγκοσλαυίας, Ρωσσίας, Βουλγαρίας, Ελλάδος, Τoυρκίας , Ιρακ, των αραβικών κρατών , Συρίας, Παλαιστίνης, Αιγύπτου και Ιράν;
Τοιαύτη διαβεβαίωσις είνε προφανές ότι θα πρέπει να εφαρμοσθή όχι μόνον δια την σήμερον, αλλά και δι ένα μέλλον επαρκώς ευρύ, ώστε να παράσχη πάσσαν ευκαιρίαν να εργασθώμεν δι ειρηνικών μεθόδων δια μονιμωτέραν ειρήνην. Προτείνω ως εκ τούτου όπως συμφωνήσητε ίνα η λέξις μέλλον εφαρμοσθή δι' έν τουλάχιστον όριον χρονικής περιόδου εξασφαλίσεως κατά των επιθέσεων , δέκα τουλάχιστον ετών, ή ενός τετάρτου αιώνος, εάν τολμήσωμεν να αποβλέψωμεν τόσον μακράν.
Εάν τοιαύτη διαβεβαίωσις παρασχεθή, θέλω την μεταβιβάσει αμέσως προς τας κυβερνήσεις των προαναφερθέντων εθνών και θέλω ταυτοχρόνως διεξαγάγει έρευναν επί του εαν , ως έχω λόγους να είμαι βέβαιος , έκαστον εκ των απαριθμηθέντων ανωτέρω εθνών θέλει παράσχει και αυτό παρομοίαν διαβεβαίωσιν όπως την διαβιβάσω προς υμάς.
[2][3] Abgeordnete, Männer des Reichstages!
Der Präsident der nordamerikanischen Union hat an mich ein Telegramm gerichtet, dessen eigenartiger Inhalt Ihnen bekannt ist. Da, ehe ich als Empfänger dieses Dokument zu sehen bekam, die andere Welt durch Rundfunk und Presse davon bereits Kenntnis erhalten hatte, und wir außerdem aus zahllosen Kommentaren demokratischer Weltorgane die freundliche Aufklärung erhalten hatten, dass es sich bei diesem Telegramm um ein geschicktes taktisches Papier handele, das bestimmt sei, den volksregierten Staaten die Verantwortung für die kriegerischen Maßnahmen der Plutokratien aufzubürden, habe ich mich entschlossen, den Deutschen Reichstag einberufen zu lassen, um damit Ihnen, meine Abgeordneten des Reichstages, die Möglichkeit zu geben, meine Antwort als die gewählten Vertreter der deutschen Nation zu allererst kennen zu lernen und sie entweder zu bestätigen oder abzulehnen.
[4] Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ Παρασκευή 28 Απριλίου 1939
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου