ΠΡΩΤΟ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΜΕΤΑΞΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ

Το πρωί της  4ης Αυγούστου, η Βουλή που είχε προκύψει από τις εκλογές της  26ης Ιανουαρίου 1936 διαλύθηκε και  μαζί μ΄αυτή κατέρρευσε το κοινοβουλευτικό πολίτευμα  της χώρας.   Η Κυβέρνηση Μεταξά (η οποία πριν από λίγους μήνες είχε λάβει  καθολική σχεδόν ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή ) εξέδωσε  βαρυσήμαντο διάγγελμα προς τον Ελληνικό Λαό μέσα από το οποίο  επιχείρησε  να εξηγήσει τους βασικούς λόγους που την οδήγησαν στην ανάληψη παρόμοιας πρωτοβουλίας.

Ενώ η Βουλή η εκλεγείσα μετά τας εσωτερικάς περι­πετείας του Έθνους τον Ιαναυάριον του 1936, όπως αποκαταστήση την εσωτερικήν γαλήνην και τάξιν, απεδείχθη ευθύς εξ αρχής ανίκανος και εις τούτο και εις το να δώση Κυβέρνησην εις την χώραν και η ανικανότης αύτη απεδείχθη και κατόπιν και  τελευταίως ακόμη ένεκα των αθεραπεύτων κομματικών αντιθέσεων και προσωπικών ερίδων, αίτινες ελάχιστα ενδιέφερον την μεγίστην μάζαν του ερ­γαζομένου  λαού, ο κομμουνισμός, επωφελούμενος και της περιστάσεως ταύτης και της προς αυτόν δοθείσης υποστη­ρίξεως διαφόρων πολιτικών μερίδων, ήγειρε θρασυτάτην την κεφαλήν του, απειλών σοβαρώτατα το κοινωνικόν καθεστώς της Ελλάδος. Από μακρού χρόνου, αλλά ιδίως κατά τους τελευταί­ους μήνας εντατικώτατα πλέον, ο κομμουνισμός παρεσκεύαζε την κοινωνικήν επανάστασιν και τελευταίως επίστευσεν ότι ευρίσκεται εις τα πρόθυρα αυτής. Αι σκηναί της Θεσσαλονίκης κατά τον παρελθόντα Μάιον υπήρξαν το προοίμιον.
Και προ αυτών και έκτοτε μετά μεγαλύτερας εντατικότητος κατεπλημμύριζε τους στρατώνας δια πρακτόρων και εντύπων προκηρύξεων, καλών τους στρατιώτας εις την κοινω­νικήν επανάστασιν.
Εκ παραλλήλου εισεχώρει από καιρού εις την εκπαίδευσιν, διαφθείρων μέγα μέρος του Εκπαιδευτικού Σώματος, από  του Πανεπιστημίου μέχρι των διδασκάλων της στοιχειώ­δους εκπαιδεύσεως, επιδρών ούτω ολεθριώτατα επί της Νεο­λαίας του Έθνους, την οποίαν επιζητεί να παρασύρη εις αντιπατριωτικήν λήθην των ωραίων ελληνικών παραδόσεων, υ­ποσκάπτων ούτω και αυτήν την ελπίδα καλυτέρου μέλλοντος της ελληνικής φυλής.
Εισεχώρησεν επίσης εις τον υπαλληλικόν εν γένει κόσμον, επιζητών να καλλιεργή μεταξύ των υπαλλήλων το αίσθημα ότι το Κράτος είναι ο κοινός εχθρός, του οποίου και αυτοί πρέπει να υποσκάψουν τά θεμέλια, όπως ούτω κατά την στιγμήν της ενάρξεως του στασιαστικού αγώνος ευρεθή εις παράλυσιν ο κρατικός μηχανισμός.
Εκμεταλλευόμενος ο κομμουνισμός την οικονομικήν δυσπραγίαν της χώρας, προελθούσαν κατά μέγα μέρος και εκ της κακοδιοικήσεως, του παρελθόντος, οπότε τα αλληλοδιαδεχόμενα εις την εξουσίαν κόμματα απερροφούντο από τας μεταξύ των οξυτάτας έριδας, στρέφοντα κυρίως την δράσιν των εις την διά της κομματικής συναλλαγής ενίσχυσίν των, εκμεταλλευόμενος ο κομμουνισμός την κατάστασιν ταύτην, εξήγειρε συστηματικώς τους εργάτας και τας πενεστέρας τάξεις κατά του αστικού κράτους, παραπλανών αυτούς δια μυρίων διαβολών και δημαγωγιών και απατηλών και ανεκπληρώτων υποσχέσεων.
Η Κυβέρνησίς μου, η τελείως ακομμάτιστος, κληθείσα εις την αρχήν τον Απρίλιον του έτους τούτου και διαγνώσασα  ευθύς εξ αρχής τους κινδύνους, τους οποίους διέτρεχεν η ελληνική κοινωνία, και ευθύς εξ αρχής αποφασισμέ­νη να λάβη άπαντα τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε δια των προγραμματικών αυτής δηλώσεων, τα αποσκοπούντα εις την ηθικήν και υλικήν βελτίωσιν απάσης της κοινωνίας και ιδιαιτέρως των αγροτών, των εργατών και των πενεστέρων εν γένει τάξεων, εις μάτην ήλπισεν ότι θα είχεν έκθυμον και ειλικρινή την υποστήριξιν των πολιτικών κομμά­των εις τον υπέρ της ελληνικής κοινωνίας αγώνα της, μο­λονότι και εις υποχωρήσεις και εις συγκαταβάσεις προέ­βη προς τα αντιμαχόμενα ταύτα κόμματα, τας οποίας υπό άλλας περιστάσεις δεν θα έκαμνεν.
Εις κάθε της βήμα η Κυβέρνησις συνήντα την υπόκωφον κομματικήν αντίδρασιν, αποσκοπούσαν την μείωσιν του κύρους της και την παρακώλυσιν της πραγματοποιή­σεως του προγράμματος αυτής, η δε αντίδρασις αύτη, είχε συνεπίκουρον και μεγίστην , μερίδα του Τύπου, ήτις δια αχαλινώτου και δημαγωγικής αρθρογραφίας και δια ψευ­δούς και κακοβούλου ειδησεογραφίας, σπουδαίως συνέτεινεν εις την ευόδωσιν της ανατρεπτικής του κομμουνισμού προσπαθείας.
Τα τελευταία γεγονότα, αι συνεχώς και διαρκώς εν­τεινόμεναι απεργίαι, αι πλείσται των οποίων υπήρξαν τε­λείως αδικαιολόγητοι από οικονομικής απόψεως, η χαρα­κτηριστική τελευταία στάσις των εμφανιζομένων ως ηγε­τών της συντηρητικής εργατικής τάξεως, οίτινες παρέδωσαν εαυτούς εις τον κομμουνισμόν, η επί τη βάσει προμελετημένου σχεδίου προπαρασκευασθείσα πανεργατική α­περγία, ήτις κατά τας ιδιαιτέρας διαπιστώσεις της Κυβερ­νήσεως, απετέλει την απαρχήν γενικωτέρας στασιαστικής εκδηλώσεως, έπεισαν την Κυβέρνησιν ότι ευρίσκεται εις τα πρόθυρα ωργανωμένης κινήσεως προς ανατροπήν του κοινωνικού καθεστώτος.
Η πεποίθησις αύτη της Κυβερνήσεως αποδεικνύεται ακριβής και εκ του γεγονότος, ότι την 31ην Ιουλίου επι­τροπή κομμουνιστών βουλευτών, παρουσιασθείσα εις το Πολιτικόν Γραφείον μου, εδήλωσεν εις την Κυβέρνησιν ιταμώτατα, ότι αν αύτη, η Κυβέρνησις δηλαδή, δεν εγκατέ­λειπε τα μέτρα αυτής υπέρ των πραγματικών συμφερόντων των εργατών, άτινα εφαρμοζόμενα θα απελύτρωνον αυτούς από τον τυραννικόν ζυγόν του κομμουνισμού, «θα κάμουν απεργίαν όχι μόνον είκοσι τεσσάρων ωρών, αλλά και σα­ράντα οκτώ και διακοσίων σαράντα οκτώ ωρών και θα αγωνισθούν εις τα πεζοδρόμια μέχρις ότου επιβάλουν την θέλησίν των».
Προ τοιαύτης εν γένει καταστάσεως, ήτις απετέλει άμεσον απειλήν κοινωνικής και εθνικής καταστροφής, ευρισκομένη, η Κυβέρνησις και θεωρούσα επιτακτικόν καθήκον αυτής να προλάβη την εκδήλωσιν της ανατρεπτικής στάσεως, δια την καταστολήν της οποίας θα έρρεεν ασφαλώς άφθονον το αίμα,  προέβη, ,τη εγκρίσει της Α. Μεγαλειότητος, εις την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου καθ' άπασαν τήν χώραν και την διάλυσιν τής Βουλής.
Συγκεντρώσας ούτω ως υπεύθυνος αρχηγός της Κυβερνήσεως ολόκληρον την έξουσίαν, της οποίας έχω ανάγκην δια να σωθή η Ελλάς από την απειλουμένην καταστρο­φήν της, είμαι αποφασισμένος να φέρω δια παντός μέσου και με γοργόν βήμα εις πέρας την βαρείαν αποστολήν, την οποίαν ανέλαβον απέναντι της Α. Μ. του Βασιλέως και απέναντι του  ελληνικού λαού.
Επικαλούμαι πλήρη και αμέριστον την συνδρομήν ό­λων των Ελλήνων, οίτινες αγαπούν την Πατρίδα μας υπέρ παν άλλο και θέλουσι να βλέπωσιν αυτήν ισχυράν και ευ­ημερούσαν.
Επικαλούμαι πλήρη και αμέριστον την συνδρομήν ό­λων των Ελλήνων, οίτινες πιστεύουσιν, ότι πρέπει να παραμένωσιν αλώβητοι αι εθνικαΙ ημών παραδόσεις και ο ελληνικός μας πολιτισμός.
Επικαλούμαι πλήρη και αμέριστον την συνδρομήν όλων των Ελλήνων, οίτινες θέλουσι να αποκτήσωσι πρα­γματικάς ελευθερίας και να απολυτρωθώσιν από την τυραννίαν των δημαγωγών και των ανατρεπτικώς δρώντων αναρχικών στοιχείων, υπό τον ζυγόν της οποίας στενάζει καϊ φθείρεται από μακρού η ελληνική κοινωνία.
Ο ΕλληνΙκός λαός  δύναται από της στιγμής ταύτης να ζη και να εργάζεται ήσυχος και απερίσπαστος και με απόλυτον το αίσθημα της ασφαλείας, καθώς και με πλήρη την πεποίθησιν, ότι η Κυβέρνησις, εδραιούσα το κοι­νωνικόν καθεστώς, θα εργασθή υπό την αιγίδα της Α. Μ. του Βασιλέως, αποτελεσματικώς, δια την ευημερίαν της ελληνικής κοινωνίας εν γένει, και ιδιαιτέρως των πενεστέρων και πασχουσών αυτής τάξεων.
Προς τούτο, ζητώ από πάντας πλήρη πειθαρχίαν προς το Κράτος, απαραίτητον δια την σωτηρίαν της ελληνικής κοινωνίας και άνευ της οποίας πειθαρχίας πραγματική ελευθερία δεν δύναται να υπάρξη.
Οφείλω όμως να δηλώσω κατηγορηματικώς, ότι πάσαν οιανδήποτε αντίδρασιν κατά του εθνικού έργου της Ελληνικής Αναγεννήσεως, είμαι αποφασισμένος να την εξουδετερώσω δια του τραχυτέρου τρόπου.

Εν Αθήναις τη 4η Αυγούστου 1936.
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ