ο μελαγχολικOς πριγκιψ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ.
Πρίγκιψ Νικόλαος, μια πολυσύνθετη φύσις: Θεατρικός συγγραφεύς, ζωγράφος, πολεμιστής
Πριν από 24 χρόνια, [1] την 8ην Φεβρουαρίου του 1938, απέθανεν εις τας Αθήνας ένας υπέροχος Έλλην, ένας αληθινός πρίγκιψ την ψυχήν και πρίγκιψ εις τον τίτλον : ο Νικόλαος, τριτότοκος υιός του Βασιλέως Γεωργίου Α', Όλη η Ελλάς και ιδιαίτερα ο κόσμος των Γραμμάτων και της Τέχνης επένθησε την απώλειαν του ευγενεστάτου αυτού Έλληνος, που παρ' όλας τας πικρίας που τον επότισεν η μοίρα, έφυγεν από την ζωήν, χωρίς θλίψιν.
Είχε προφθάσει να ιδή την ευτυχίαν των παιδιών του, των τριών αγαπημένων θυγατέρων του, της Όλγας, της Ελισσάβετ και της Μαρίνας. Είχε ιδή την παλινόρθωσιν της Βασιλείας , κατόπιν της πανηγυρικής ετυμηγορίας του ελληνικού λαού υπέρ του Βασιλέως Γεωργίου Β'. Είχε τέλος ιδή την Ελλάδα εις τον δρόμον της εθνικής αναδημιουργίας και της προόδου. Τότε, εις ηλικίαν 60 ετών, ο πρίγκιψ Νικόλαος έκλεισε τα μάτια μπροστά εις το φως που καθωδηγούσε πάντα την ωραίαν ζωήν του, εις το φως που έλαμπε μέσα εις την αγνήν ψυχήν του, εις το ελληνικόν φώς της πατρίδος του, που τόσο είχε αγαπήσει και τόσο είχε μοχθήσει κυρίως διά την πνευματικήν και καλλιτεχνικήν της εξέλιξιν.
Ο πρίγκιψ Νικόλαο; είχε γεννηθή εις τας Αθήνας τον Ιανουάριον του 1872 και εσπούδασεν εις την Στρατιωτικήν Σχολήν των Ευελπίδων .Τον Μάρτιον του 1897, φέρων τον βαθμόν του λοχαγού ,ανέλαβε την διοίκησιν πυροβολαρχίας και ανεχώρησε, δια Βόλον και κατόπιν δια Λάρισαν, όπου είχε έγκατασταθή το Ελληνικόν Στρατηγείον. Ο ατυχής εκείνος πόλεμος του 97 μαζί με τας θλιβεράς συνεπείας , τας οποίας είχε δια την Ελλάδα και τον λαόν μας , επέπροτο να δυσχεράνη και την θέσιν του Διαδόχου και των Πριγκίπων και τελικώς να τους μεταβάλη σε εξιλαστήρια θύματα. Ο Νικόλαος εδοκίμασε μεγάλην πικρίαν από το γεγονός αυτό , διότι τα αίτια της ατυχούς εκείνης εκστρατείας δεν ωφείλοντο εις τον στρατόν , αλλά εις την κυβέρνησιν της χώρας , η οποία παρεσύρθη από τον φιλοπόλεμον ενθουσιασμόν του λαού, χωρίς να δυνηθή να σταθμίση τας υφισταμένας συνθήκας και να κυριαρχήση της διαμορφωθείσης υπό ανευθύνων στοιχείων καταστάσεως. Ήτο το πρώτον νέφος, που εστάλαζεν εις την ευαίσθητον ψυχήν του Νικολάου, τον εθνικόν πόνον.
Εκείνο όμως, το οποίον κυρίως χαρακτηρίζει την περίοδον κατά την οποίαν διετέλεσε στρατιωτικός διοικητής Θεσσαλονίκης, είναι το θλιβερόν συμβάν της δολοφονίας του πατρός του, αειμνήστου Βασιλέως Γεωργίου Α'.
Ο Νικόλαος, καίτοι βαθύτατα συντετριμμένος επέδειξεν αξιοθαύμαστον ψυχραιμίαν κατά τας κρισίμους εκείνας στιγμάς , κατά τας οποίας τα πνεύματα του στρατού και του λαού ήσαν εξημμένα και ηδύνατο από ώρας εις ώραν, να σημειωθούν ανεπανόρθωτα γεγονότα.
Μέσα εις εκείνον τον φλογερόν αναβρασμόν, την ταραχήν και την νευρικότητα που επικρατούσαν, ο Νικόλαος κατόρθωσε να πνίξη τον βαθύ πόνον του εκ της απωλείας του προσφιλούς πατρός του, να αρθή εις το ύψος των κρισίμων περιστάσεων και διά του προσωπικού κύρους του να επιτυχή όπως μη διασαλευθή η τάξις και τα γεγονότα να εξελιχθούν όσον το δυνατόν όμαλώτερον.
Κατόπιν εμεσολάβησεν ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος με τας δραματικάς πολιτικάς διαμάχας, αποτέλεσμα των οποίων υπήρξεν η απομάκρυνσις του Βασιλέως Κωνσταντίνου και των μελών της βασιλικής οικογενείας εξ Ελλάδος.
Μετά τίνα έτη ο Βασιλεύς και οι Πρίγκιπες επανήλθον εις την πατρίδα των, διά να επακολούθηση ατυχώς και δευτέρα πολυετής απομάκρυνσίς των. Κατά το διάστημα της μακράν της Ελλάδος παραμονής του ο Πρίγκιψ Νικόλαος υπήρξεν ο πλέον δυστυχής Έλλην. Έζησεν εναλλάξ εις το Παρίσι, το Λονδίνον και την Ζυρίχην. Αλλ' έζησεν ως καλλιτέχνης, ως οραματιστής , ως νοσταλγός της χώρας εις την οποίαν εγεννήθη. Επίστευε και ηγάπα με πάθος την Ελλάδα. Παρά την απογοήτευση· που ησθάνετο εξ αιτίας της αναγκαστικής αποδημίας , παρά την σκληρότητα της πάλης, την οποίαν διεξήγαγε διά την αυτοσυντήρησίν του, ενδιεφέρετο και ησχολείτο συστηματικώς με κάθε τι που είχε σχέσιν με την Ελλάδα.
Η φύσις, επίσης, είχε προικίσει τον πρίγκιπα Νικόλαον και με ένα ακόμη ωραίον ταλέντον. 'Ητο ένας εκλεκτός ζωγράφος. Οι .πίνακες του, τους οποίους υπέγραφε με το καλλιτεχνικόν ψευδώνυμον «Νικόλα λα Πρένς» έκαμαν τον γύρον της Ευρώπης και επέσυραν παντού την ευμένειαν της κριτικής.
Το θέατρον, ακόμη, υπήρξε μία από τας αδυναμίας του πρίγκιπος Νικολάου. Είχεν ιδιαιτέραν κλίσιν εις την συγγραφήν θεατρικών έργων και ιδιαιτέραν συμπάθειαν εις τους ανθρώπους του θεάτρου. Έγραψε πολλά θεατρικά έργα υπό το ψευδώνυμον «Μάρκος Μαρής». Μεταξύ των καλλιτέρων του θεωρείται η θεατρική δημιουργία του υπό τον τίτλον: «Αθώα Αμαρτωλή» που ανεβιβάσθη από της σκηνής του Βασιλικού Θεάτρου και εσημείωσε σημαντικήν επιτυχίαν.
Πρίγκιψ ή στρατηγός, καλλιτέχνης ή διανοούμενος ο Νικόλαος υπήρξεν ενας άνθρωπος που επροτίμησεν, όπως ο ίδιος γράφει εις τα απομνημονεύματα του «Τα 50 χρόνια της ζωής μου»—«μίαν συντετριμμένην ζωήν με κάθαράν ,συνείδησιν, από μίαν φήμην και δόξαν εδρεομένας επί ερειπίων». Έτσι εσκέπτετο ο απλός, ο αγαθός και ειλικρινής αυτός Έλλην Πρίγκιψ. Η στρατηγική, η διπλωματία και το πρωτόκολλον αποτελούσαν δι' αυτόν έργα που επεβάλλοντο από την υποχρέωσιν της καταγωγής του. Ό,τι ήσθάνετο, ό, τι τον ενδιέφερε πραγματικά, ό,τι αποτελούσε ανάγκη και σκοπόν της ζωής του, ήσαν η ποίησις, η φιλολογία, το θέατρον, η μουσική, η ζωγραφική. Ό,τι τον συγκινούσε βαθειά ήτο η φιλανθρωπία, η αγάπη προς την φύσιν και η λατρεία του ωραίου.
Αυτός ήτο ο Πρίγκιψ Νικόλαος. Ο μελαγχολικός ιδαλγός, που ήλθε πριν από 24 χρόνια εις τον τόπον αυτόν που εγεννήθη, διά να αφήση την τελευταίαν του πνοήν κάτω από τον Αττικόν ουρανόν, που τόσον ελάτρευεν. 'Ήλθε ν' αναπαυθή εκεί υψηλά εις τον γραφικόν λόφον της Δεκελείας, ως αν εις έπαλξιν αρετής δια να εύρη την γαλήνην που αναζητούσε πάντα εις την ζωήν του, ως την ωραιοτέραν απολύτρωσιν από τα ανθρώπινα πάθη.
Υποσημειώσεις:
[1] Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ της Κυριακής 11 Φεβρουαρίου 1962
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου