Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ (1917-1920)
1. Η ενέδρα των Αθηνών (Νοέμβριος 1916)
Την 8)21 Νοεμβρίου, ο πρωθυπουργός Λάμπρος απαντά εις την διακοίνωσιν του ναυάρχου: Η ελληνική κυβέρνησις, εξηγεί, δεν ηδυνήθη ν' αντιταχθή εις την κατάληψιν του Ρούπελ και της Καβάλας υπό των στρατευμάτων των Κεντρικών Αυτοκρατοριών, καθόσον ετήρει στάσιν ουδετερότητος. Δεν είχεν επίσης αντιταχθή και κατά της καταλήψεως του Μούδρου, της Θεσσαλονίικης, της Κερκύρας και κατά της αφαιρέσεως του ευρισκομένου εκεί πολεμικού υλικού υπό των Συμμάχων. Σήμερον η Αντάντ διαθέτει 213 ελληνικά τηλεβόλα διαφόρων διαμετρημάτων, τα περισσότερα ταχυβόλα και νέου τύπου· οι Γερμανσβουλγαροι έχουν μόνον 112, τα πλείστα παλαιού τύπου, πολλά δε και άχρηστα.
Η ελληνική διακοίνωσις εξακολουθεί παρατηρούσα ότι ουδέποτε έπαυσεν έχουσα απέναντι των Συμμάχων διαλλακτικότατας διαθέσεις· εκπλήσσεται δε ότι οι Σύμμαχοι της απαντούν δι' αξιώσεων, των οποίων αυτή αύτη η φύσις τας καθιστά απαραδέκτους.
Και συνεπώς εις την απευθυνθείσαν υπό του ναυάρχου αξίωσιν περί παραδόσεως του πολεμικού υλικού, απαντά «δια πλήρως κατηγορηματικής αρνήσεως».
Δεν υπήρχεν εν προκειμένω τίποτε το διφορούμενον: Επισήμως η ελληνική κυβέρνησις δηλοί ότι εκουσίως δεν θα παραδώση το πολεμικόν της υλικόν: Θα χρειασθή λοιπόν να της το πάρουν δια της βίας.
«Παράδος τα όπλα σου!». — «Μολών λαβέ!».
***
Εν τω μεταξύ, εις τας Αθήνας η αταξία ηύξανεν από ώρας εις ώραν. Αι περίπολοι των Γάλλων ναυτών επληθύνοντο· οι επίστρατοι είχον λάβη τα όπλα των, καθώς και οι έφεδροι αξιωματικοί ' η οργή των ωξύνετο: Τί είχαν κάμη δια να θέλουν να τους αφοπλίσουν ωσάν να ήσαν ταραχοποιοί; Κανείς δεν θα έθιγε τον Βασιλέα! Τους εχαρακτήριζσν γερμανοφίλους: ψεύδος! Αλλά θα τους έκαμναν γερμανοφίλους με τοιαύτας κακοπραξίας και θα εφώναζαν: «Ζήτω η Γερμανία !».
Οι Σύμμαχοι περιέσφιγγαν τον αποκλεισμόν τα τρόφιμα εσπάνιζον, γαιάνθρακες δεν υπήρχον, η ζωή εγίνετο,ακριβότερη από της μιας ημέρας εις την άλληιν ο λιμός, η δυστυχία ήρχοντο...
Δια να καταδαμάσουν την Ελλάδα: Αλλ' οι Έλληνες έχουν φιλοτιμίαν.
Τί θα έκαμναν οι ιδικοί μας στρατιώται ή αξιωματικοί εις οιονδήποτε μέρος της Γαλλίας, αν ηρχοντο ξένοι και εζήτουν να τους αφοπλίσουν; Τα τουφέκια θα έπαιρναν φωτιά μόνα των...
Την 1 1)24 Νοεμβρίου ο ναύαρχος Νταρτίς ντυ Φουρνέ στέλλει και διακοίνωσιν και η δευτέρα αύτη νότα είναι ρητή πρόσκλησις εις παράδοσιν των όπλων. Η κατηγορηματική άρνησις της ελληνικής κυβερνήσεως, παρατηρείται δια της διακοινώσεως, αντίκειται προς την υπεσχημένην παρ' αυτής ευμενή ουδετερότητα. Εάν η δημοσία εν Ελλάδι Γνώμη διεφωτίζετο καλύτερον, θα ελάμβανεν υπ' όψιν ότι η τταράδοσίς αυτή του πολεμικού υλικού δεν έχει τίποτε το δυνάμενον να θίξη και τον ακραιφνέστερον και τον νομιμοφρονέστερον πατριωτισμόν των Ελλήνων, ουδέ τους κανόνας του διεθνούς δικαίου.
—... Η θέσις των όπλων τούτων δεν είναι εις τα βάθη μιάς αποθήκης, άλλ' επί του Μακεδονικού μετώπου "διά την απελευθέρωσιν εδάφους ποτισθέντος με το ευγενέστερον ελληνικόν αίμα". (Διατί ανακατεύονται εις αυτά; Ποιός ήτο δυνατόν να ανεχθή παράμοιον μάθημα από ξένους;) — Και κατέληγεν η διακοίνωσις του ναυάρχου Φουρνέ: — Αι διαταγαί μου δεν επιδέχονται συζήτησιν (τό δίκαιον του ισχυροτέρου!) Και αξιοί όπως αι δέκα ορειναί πυροβολαρχίαι τω παραδόθώσιν εις τον εν Αθήναις σταθμόν του Λαρισαϊκού σιδηροδρόμου ττρο
της 18ης Νοεμβρίου, αι δε υπόλοιποι την 3)16 Δεκεμβρίου._
Εάν όχι, θα λάβη από της 18ης Νοεμβρίου τα εκ της καταστάσεως επιβαλλόμενα μέτρα.
Διαταγή λοιπόν ενός ξένου ναυάρχου, όστις, σημειωτέον δεν έχει και την ανεπιφύλακτον συγκατάθεσιν των Δυνάμεων , η Ελλάς οφείλει να παραδώση το πολεμικόν της υλικόν... εις την Αντάντ; Εις την Αντάντ δια την Επαναστατικήν Κυβέρνησιν της Θεσσαλονίκης...
Ο πρωθυπουργός Λάμπρος απαντά την 13)26 Νοεμβρίου. Τολμά να μη συνθηκολόγηση. Υπομιμνήσκει εις περιστάσεις,αι οποίαι τον υποχρεώνουν εις νέαν άρνησιν, κατηγορηματικήν πάντοτε. -— Όσον αφορά τα μέτρα, δι' ων απειλείται η Ελλάς και τα οποία «θα επέβαλλεν η κατάστασις», παρατηρεί εκ προκαταβολής, οτι θά εθεωρούντο, και δικαίως, υπό της Ελλάδος ως πράξις εχθρότητος.
Και τούτο επίσης είναι σαφές: Εάν ο ναύαρχος το παρέλθη αδιαφορών, γνωρίζει τι τον περιμένει...
Τήν 14)27, ο Βασιλεύς συγκαλεί Συμιβούλισν του Στέμματος. Παραπονείται ότι τον εξηπάτησαν και ότι καραδοκούν να τον παραδώσουν δεμένον «χειροπόδαρα» εις τον κ. Βενιζέλον. Οι υπουργοί του ομοφώνως τάσσονται υπέρ της αντιστάσεως: Είναι καθήκον απέναντι της Ελλάδος. Ο κ. Ζαΐμης και ο Γεώργιος Χρηστάκης Ζωγράφος προβαίνουν εις διάβημα προς την γαλλικήν πρεσβείαν. Εις μάτην: Η χαραχθείσα κατεύθυνσις είναι ακάμπτως αμετάβλητος.
Ο κόμης Μποσδάρι, όστις αντιπροσωπεύει την Ιταλίαν εν Ελλάδι, ειδοποιεί τον ναύαρχον Νταρτίζ ντυ Φουρνέ: Γνωρίζει πολλούς Έλληνας αξιωματικούς και πρέπει ν' αναμένεται αντίστασις σοβαρά. Ο ναύαρχος απαντά και επαναλαμβάνει: «Έχω αρκετάς δυνάμεις! Έχω αρκετάς δυνάμεις!». Εάν ήτο κύριος των κινήσεων του, ο ναύαρχος Νταρτίζ ντυ Φουρνέ ίσως να μη προέβαινε περαιτέρω, τουλάχιστον χωρίς νεωτέρας οδηγίας. Αλλ' είχε διαταγάς του στρατηγού Σαράϊγ και του υπουργού των Ναυτικών της Γαλλίας, ναυάρχου Λακάζ: Δεν πρόκειται περί διαπραγματεύσεων, αλλά περί εκτελέσεως· δεν θα του συνεχώρουν να σταματήιση εις τον τόσον καλόν δρόμον, εις τον οποίον τον είχον βάλη· αλλ' είναι εξ 'ίσου αληθές οτι δεν θα του συγχωρήσουν και διότι έφθασε μέχρις άκρων.
Κρατούν τον Βασιλέα αυτός πρέπει να τον δέση: Δεν υπάρχει άλλο παράγγελμα.
Αι ταραχαί εκτραχύνονται· «έφθασεν ο κόμβος εις το χτένι».
Τα αντίπαλα μέρη ίστανται αντιμέτωπα αλλήλων, πάνοπλα, Οι υπερασπισταί του Βασιλέως είναι κατά πολύ περισσότεροι, είναι κύριοι των δρόμων. Δια ποίου θαύματος έγιναν βασιλόφρονες όλοι οι επίστρατοι; Ελέγετο, εν τούτοις, πρότερον ότι όλοι γενικώς οι Έλληνες είναι βιενιζελικοί, πλην μιας ελαχίστης μειοψηφίας, της «κλίκας». Όλοι γενικώς οι Έλληνες βενιζελικοί, προ παντός δε όσοι είχον επιστρατευθή, αφού επιστράτευσιν ακριβώς είχον προβάλει ως πρόσχημα της αποχής των από τας εκλογάς της 6ης Δεκεμβρίου οι βενιζελικοί. Απεδεικνύετο λοιπόν ότι όλοι γενικώς οι Έλληνες ήσαν βασιλικοί , πλην της «κλίκας» των θρασέων, οίτινες ερριψοκινδύ-νευσαν το πραξικόπημα της Θεσσαλονίκης.
Για την ώραν, οι βενιζελικοί των Αθηνών ευρίσκοντο καταποντισμένοι εντός της μάζης του βασιλόφρονος λαού: τρομοκρατημένοι, απειλούμενοι, κακοποιούμενοι, κρύπτονται, φεύγουν. Πολλοί πηγαίνουν εις το Κερατσίνι, επί της ακτής, αντικρύ της Σαλαμίνος, όπου υπάρχουν δυνάμεις ξέναι και είχεν αγγελθή η άφιξις του κ. Βενιζέλου....
Οι Γάλλοι ναύται είναι υπό τα όπλα εν τω Ζαππείω, περικυκλωμένοι, πολιορκημένοι υπό του πλήθους. Τα Ανάκτορα του Βασιλέως δεν είναι μακράν, 200—300 μέτρα: φυλάσσονται καλά υπό του λαού. «Ισχύς μου η αγάπη του λαού».
Φυσικά, την παραμονήν της 18ης Νοεμβρίου δεν έγινε καμμία παράδοσις πολεμικού υλικού.
Ο Βασιλεύς δεν θέλει παρεξηγήσεις: στέλλει τον Αυλάρχην εις τον ναύαρχον Νταρτίζ ντυ Φουρνέ δια να του επιβεβαιώση ακριβώς την άρνησίν του.Ο ναύαρχος απαντά ότι η προθεσμία ην έταξεν εκπνέει το μεσονύκτιον.ώση ακριβώς την άρνησίν των .— O ναύαρχος απαντά οτι η ττροθεσμίαν ην εταξεν εκπνέει το μεσονύκτιον.
1. Η ενέδρα των Αθηνών (Νοέμβριος 1916)
Iδού εγώ. Γάλλος, αναγκαζόμενος ν' αφηγηθώ γεγονότα κατά τα οποία εχύθη γαλλικόν αίμα, υποχρεωμένος να είπω ποίος είναι υπεύθυνος αυτού του δυστυχήματος, να αναπλεύσω το ρεύμα της Κοινής Γνώμης, η οποία κατεπόντισεν εξ αρχής πάσας τας αντιρρήσεις και εξακολουθεί παραμένον ισχυρότατον.
Εύρον μόνον στήριγμα, αλλ' αυτό πρέπει να μου αρκέση, τόν νόμον της αληθείας—ne quid veri non audeat historia. -—καθώς επίσης και την πεποίθησίν μου ότι αυτό επιβάλλει το πραγματικόν συμφέρον της Γαλλίας.
Το πραγματικόν συμφέρον της Γαλλίας δεν ημπορεί να είναι η διαιώνισις του ψεύδους, το οποίον της επροξένησε κακόν τεράστιον, ανεπανόρθωτον αναμφιβόλως, καθ' όλην την Ανατολήν. Το κάτω - κάτω, η Γαλλία ηπατήθη, υπήρξε και η ιδία θύμα διαβολικής συνδρομής περιστάσεων και μηχανορραφιών σοφώτατα εξυφανθεισών.
Ας πεισθή πας τις ότι, γράφων τας γραμμάς ταύτας με σφιγμένην την καρδίαν, επαναλαμβάνω τους λόγους του Αρθρούρου Γκρουσσιέ: «Και γίνονται όλ' αυτά εν ονόματι της Γαλλίας!». Φτωχά στρατιωτάκια της Γαλλίας, χρησιμοποιηθέντα και φονευθέντα δι' έργον τόσον ποταπόν! Η αφήγησις της αληθείας ας είναι όσον το δυνατόν μία επανόρθωσις δια τόσας δοκιμασίας ανάξιας ημών.
Την 3)16 Νοεμβρίου, κατόπιν διαταγής εκ Παρισίων, ο ναύαρχος Νταρτίζ ντύ Φουρνέ απηύθυνε προς τον πρόεδρον της ελληνικής κυβερνήσεως Σπυρίδωνα Λάμπρου μίαν διακοίνωσιν υπό το εξής πνεύμα: Η εγκατάλειψις του Ρούπελ και της Καβάλας αφήκεν εις χείρας των εχθρών αξιόλογον πολεμικον υλικόν, το οποίον δημιουργεί υπέρ αυτών σοβαράν διαταραχήν της ισορροπίας δυνάμεων. Πρέπει λοιπόν να παραδώση η Ελλάς εις την Αντάντ, όλον της το πολεμικόν υλικόν, το οποίον, άλλως τε, η ουδετερότης της καθιστά περιττόν: συγκεκριμένως: 16 πεδινάς πυροβολαρχίας με 1000 οβίδας δι' έκαστον τηλεβόλον, 16 ορειβατικάς πυροβολαρχίας, 40.000 τυφέκια, με 220 φυσίγγια δι' έκαστον τυφέκιον, 140 πολυβόλα, 50 μεταφορικά αυτοκίνητα. Εις το τέλος του πολέμου θα της αποδοθή ανάλογον υλικόν εις καλήν κατάστασιν. Εις ένδειξιν της καλής της θελήσεως, θα παραδώση αμέσως 10 ορειβατικάς πυροβολαρχίας εις τον σταθμόν του Λαρισαϊκού σιδηροδρόμου εν Αθήναις.
Δεν γίνεται λόγος εδώ περί «υποχρεώσεων» αναληφθεισών υπό του Βασιλέως. Αλλά θα έλθουν και εις αυτάς. Ο κ. Ρωμάνος εν Παρισίοις διαμαρτύρεται κατά των τοιούτων αξιώσεων και τότε, εκεί του αντιτάσσουν τα περί «υποχρεώσεων» του Βασιλέως,
Την 6)19 Νοεμβρίου, ο Βασιλεύς δέχεται τον πρέσβυν της Γαλλίας Γκυγιεμέν: Είναι «περίλυπος, περίφροντις»». Παραπονείται διότι δεν του παρέχουν καμμίαν από τας ζητηθείσας εγγυήσεις. «Αυτήν την φοράν, λέγει, είναι ξεκομμένη υπόθεσις: Ο λαός και ο στρατός δεν θέλουν να σας παραχωρήσω, δια να τα δώσετε εις ένα αντάρτην, εις έναπρο δότην, κανονιά και τουφέκια, τα οποία, το κάτω - κάτω της γραφής, τοις ανήκουν ' και επειδή δεν μου παρέχεται καμμία από τας απαραιτήτους εγγυήσεις, δεν έχω κανέν μέσον να μεταστρέψω αυτό το ρεύμα της Κοινής Γνώμης».
Αγγέλλεται την στιγμήν εκείνην, ότι το επαναστατικόν κίνημα επεξετάθη και εις την "Υδραν: Ο αναβρασμός οξύνεται έν Πειραιεί .
Οι επίστρατοι ή αποστρατευθέντες έφεδροι διατρέχουν τας οδούς των Αθηνών ένοπλοι. Θα υπερασπίσουν τον Βασιλέα. Οι φοιτηταί του Πανεπιστημίου προβαίνουν εις σφοδράς εκδηλώσεις κατά της Αντάντ, ιδία κατά της Γαλλίας: Θα υπεραμυνθούν του Βασιλέως κατά της βενιζελικής επιθέσεως, έστω και αν όπισθεν αυτής κρύπτωνται ξέναι λόγχαι, Ο εμφύλιος πόλεμος, εξαπολυθείς εκ Θεσσαλονίκης, κρούει τας θύρας των Αθηνών. Διατί ανεμίχθη εις αυτόν η Γαλλία; Διατί τον υπέθαλψε; Αυτό ήτο το μέσον προς σωτηρίαν της Ρουμανίας ;
Ο ναύαρχος Νταρτίζ ντυ Φουρνέ αποβιβάζει 300 ναύτας, τους αποστέλλει εις Αθήνας, τους συγκεντρώνει εις το Δημαρχείον Αθηνών· εκείθεν εκκινήσαντες, διασχίζουν όλην την πόλιν, με τα όπλα ανά χείρας, δια της οδού Σταδίου μέχρι του Ζαππείου. Το πλήθος μαίνεται, συνωθείται απειλητικόν πέριξ αυτών: Παρ' ολίγον να επέλθη εκεί η σύρραξις και να χυθή αίμα.Την 8)21 Νοεμβρίου, ο πρωθυπουργός Λάμπρος απαντά εις την διακοίνωσιν του ναυάρχου: Η ελληνική κυβέρνησις, εξηγεί, δεν ηδυνήθη ν' αντιταχθή εις την κατάληψιν του Ρούπελ και της Καβάλας υπό των στρατευμάτων των Κεντρικών Αυτοκρατοριών, καθόσον ετήρει στάσιν ουδετερότητος. Δεν είχεν επίσης αντιταχθή και κατά της καταλήψεως του Μούδρου, της Θεσσαλονίικης, της Κερκύρας και κατά της αφαιρέσεως του ευρισκομένου εκεί πολεμικού υλικού υπό των Συμμάχων. Σήμερον η Αντάντ διαθέτει 213 ελληνικά τηλεβόλα διαφόρων διαμετρημάτων, τα περισσότερα ταχυβόλα και νέου τύπου· οι Γερμανσβουλγαροι έχουν μόνον 112, τα πλείστα παλαιού τύπου, πολλά δε και άχρηστα.
Η ελληνική διακοίνωσις εξακολουθεί παρατηρούσα ότι ουδέποτε έπαυσεν έχουσα απέναντι των Συμμάχων διαλλακτικότατας διαθέσεις· εκπλήσσεται δε ότι οι Σύμμαχοι της απαντούν δι' αξιώσεων, των οποίων αυτή αύτη η φύσις τας καθιστά απαραδέκτους.
Και συνεπώς εις την απευθυνθείσαν υπό του ναυάρχου αξίωσιν περί παραδόσεως του πολεμικού υλικού, απαντά «δια πλήρως κατηγορηματικής αρνήσεως».
Δεν υπήρχεν εν προκειμένω τίποτε το διφορούμενον: Επισήμως η ελληνική κυβέρνησις δηλοί ότι εκουσίως δεν θα παραδώση το πολεμικόν της υλικόν: Θα χρειασθή λοιπόν να της το πάρουν δια της βίας.
«Παράδος τα όπλα σου!». — «Μολών λαβέ!».
***
Την 10)23 Νοεμβρίου, η ελληνική κυβέρνηισις έλαβεν αυστηράν προειδοποίησιν: Γάλλοι ναύται απήγαγον το προσωπικόν των πρεσβειών των Κεντρικών Αυτοκρατοριών και το ωδήγησαν εις Πειραιά, οπόθεν το επεβίβασαν πλοίων και το απήλασαν μέσω Τουλώνος εις Ελβετίαν.
Φυσικά, η Ελλάς διεμαρτυρήθη εντονώτατα. Οι ανταποκριταί του αμερικανικού Τύπου εξεδήλωσαν ζωηροτάτην αγανάκτησιν, η οποία είχε μεγάλην απήχησιν εις τας Ηνωμένας Πολιτείας, αι οποίαι, εν τούτοις, παρεσκευάζοντο να επέμβουν εις τον πόλεμον υπέρ των Συμμάχων. Αι κυβερνήσεις Βερολίνου, Βιέννης και Σόφιας δεν παρέλειψαν να τονίσουν προς την κυβέρνησιν της Ουάσιγκτων την προσβολήν ταύτην κατά του ανθρωπίνου δικαίου, προσβολήν η οποία επεβάρυνε την εντύπωσιν εκ της κακομεταχειρίσεως των προξένων των αυτών Δυνάμεων εν Θεσσαλονίκη.Εν τω μεταξύ, εις τας Αθήνας η αταξία ηύξανεν από ώρας εις ώραν. Αι περίπολοι των Γάλλων ναυτών επληθύνοντο· οι επίστρατοι είχον λάβη τα όπλα των, καθώς και οι έφεδροι αξιωματικοί ' η οργή των ωξύνετο: Τί είχαν κάμη δια να θέλουν να τους αφοπλίσουν ωσάν να ήσαν ταραχοποιοί; Κανείς δεν θα έθιγε τον Βασιλέα! Τους εχαρακτήριζσν γερμανοφίλους: ψεύδος! Αλλά θα τους έκαμναν γερμανοφίλους με τοιαύτας κακοπραξίας και θα εφώναζαν: «Ζήτω η Γερμανία !».
Οι Σύμμαχοι περιέσφιγγαν τον αποκλεισμόν τα τρόφιμα εσπάνιζον, γαιάνθρακες δεν υπήρχον, η ζωή εγίνετο,ακριβότερη από της μιας ημέρας εις την άλληιν ο λιμός, η δυστυχία ήρχοντο...
Δια να καταδαμάσουν την Ελλάδα: Αλλ' οι Έλληνες έχουν φιλοτιμίαν.
Τί θα έκαμναν οι ιδικοί μας στρατιώται ή αξιωματικοί εις οιονδήποτε μέρος της Γαλλίας, αν ηρχοντο ξένοι και εζήτουν να τους αφοπλίσουν; Τα τουφέκια θα έπαιρναν φωτιά μόνα των...
Την 1 1)24 Νοεμβρίου ο ναύαρχος Νταρτίς ντυ Φουρνέ στέλλει και διακοίνωσιν και η δευτέρα αύτη νότα είναι ρητή πρόσκλησις εις παράδοσιν των όπλων. Η κατηγορηματική άρνησις της ελληνικής κυβερνήσεως, παρατηρείται δια της διακοινώσεως, αντίκειται προς την υπεσχημένην παρ' αυτής ευμενή ουδετερότητα. Εάν η δημοσία εν Ελλάδι Γνώμη διεφωτίζετο καλύτερον, θα ελάμβανεν υπ' όψιν ότι η τταράδοσίς αυτή του πολεμικού υλικού δεν έχει τίποτε το δυνάμενον να θίξη και τον ακραιφνέστερον και τον νομιμοφρονέστερον πατριωτισμόν των Ελλήνων, ουδέ τους κανόνας του διεθνούς δικαίου.
—... Η θέσις των όπλων τούτων δεν είναι εις τα βάθη μιάς αποθήκης, άλλ' επί του Μακεδονικού μετώπου "διά την απελευθέρωσιν εδάφους ποτισθέντος με το ευγενέστερον ελληνικόν αίμα". (Διατί ανακατεύονται εις αυτά; Ποιός ήτο δυνατόν να ανεχθή παράμοιον μάθημα από ξένους;) — Και κατέληγεν η διακοίνωσις του ναυάρχου Φουρνέ: — Αι διαταγαί μου δεν επιδέχονται συζήτησιν (τό δίκαιον του ισχυροτέρου!) Και αξιοί όπως αι δέκα ορειναί πυροβολαρχίαι τω παραδόθώσιν εις τον εν Αθήναις σταθμόν του Λαρισαϊκού σιδηροδρόμου ττρο
της 18ης Νοεμβρίου, αι δε υπόλοιποι την 3)16 Δεκεμβρίου._
Εάν όχι, θα λάβη από της 18ης Νοεμβρίου τα εκ της καταστάσεως επιβαλλόμενα μέτρα.
Διαταγή λοιπόν ενός ξένου ναυάρχου, όστις, σημειωτέον δεν έχει και την ανεπιφύλακτον συγκατάθεσιν των Δυνάμεων , η Ελλάς οφείλει να παραδώση το πολεμικόν της υλικόν... εις την Αντάντ; Εις την Αντάντ δια την Επαναστατικήν Κυβέρνησιν της Θεσσαλονίκης...
Ο πρωθυπουργός Λάμπρος απαντά την 13)26 Νοεμβρίου. Τολμά να μη συνθηκολόγηση. Υπομιμνήσκει εις περιστάσεις,αι οποίαι τον υποχρεώνουν εις νέαν άρνησιν, κατηγορηματικήν πάντοτε. -— Όσον αφορά τα μέτρα, δι' ων απειλείται η Ελλάς και τα οποία «θα επέβαλλεν η κατάστασις», παρατηρεί εκ προκαταβολής, οτι θά εθεωρούντο, και δικαίως, υπό της Ελλάδος ως πράξις εχθρότητος.
Και τούτο επίσης είναι σαφές: Εάν ο ναύαρχος το παρέλθη αδιαφορών, γνωρίζει τι τον περιμένει...
Τήν 14)27, ο Βασιλεύς συγκαλεί Συμιβούλισν του Στέμματος. Παραπονείται ότι τον εξηπάτησαν και ότι καραδοκούν να τον παραδώσουν δεμένον «χειροπόδαρα» εις τον κ. Βενιζέλον. Οι υπουργοί του ομοφώνως τάσσονται υπέρ της αντιστάσεως: Είναι καθήκον απέναντι της Ελλάδος. Ο κ. Ζαΐμης και ο Γεώργιος Χρηστάκης Ζωγράφος προβαίνουν εις διάβημα προς την γαλλικήν πρεσβείαν. Εις μάτην: Η χαραχθείσα κατεύθυνσις είναι ακάμπτως αμετάβλητος.
Ο κόμης Μποσδάρι, όστις αντιπροσωπεύει την Ιταλίαν εν Ελλάδι, ειδοποιεί τον ναύαρχον Νταρτίζ ντυ Φουρνέ: Γνωρίζει πολλούς Έλληνας αξιωματικούς και πρέπει ν' αναμένεται αντίστασις σοβαρά. Ο ναύαρχος απαντά και επαναλαμβάνει: «Έχω αρκετάς δυνάμεις! Έχω αρκετάς δυνάμεις!». Εάν ήτο κύριος των κινήσεων του, ο ναύαρχος Νταρτίζ ντυ Φουρνέ ίσως να μη προέβαινε περαιτέρω, τουλάχιστον χωρίς νεωτέρας οδηγίας. Αλλ' είχε διαταγάς του στρατηγού Σαράϊγ και του υπουργού των Ναυτικών της Γαλλίας, ναυάρχου Λακάζ: Δεν πρόκειται περί διαπραγματεύσεων, αλλά περί εκτελέσεως· δεν θα του συνεχώρουν να σταματήιση εις τον τόσον καλόν δρόμον, εις τον οποίον τον είχον βάλη· αλλ' είναι εξ 'ίσου αληθές οτι δεν θα του συγχωρήσουν και διότι έφθασε μέχρις άκρων.
Κρατούν τον Βασιλέα αυτός πρέπει να τον δέση: Δεν υπάρχει άλλο παράγγελμα.
Αι ταραχαί εκτραχύνονται· «έφθασεν ο κόμβος εις το χτένι».
Τα αντίπαλα μέρη ίστανται αντιμέτωπα αλλήλων, πάνοπλα, Οι υπερασπισταί του Βασιλέως είναι κατά πολύ περισσότεροι, είναι κύριοι των δρόμων. Δια ποίου θαύματος έγιναν βασιλόφρονες όλοι οι επίστρατοι; Ελέγετο, εν τούτοις, πρότερον ότι όλοι γενικώς οι Έλληνες είναι βιενιζελικοί, πλην μιας ελαχίστης μειοψηφίας, της «κλίκας». Όλοι γενικώς οι Έλληνες βενιζελικοί, προ παντός δε όσοι είχον επιστρατευθή, αφού επιστράτευσιν ακριβώς είχον προβάλει ως πρόσχημα της αποχής των από τας εκλογάς της 6ης Δεκεμβρίου οι βενιζελικοί. Απεδεικνύετο λοιπόν ότι όλοι γενικώς οι Έλληνες ήσαν βασιλικοί , πλην της «κλίκας» των θρασέων, οίτινες ερριψοκινδύ-νευσαν το πραξικόπημα της Θεσσαλονίκης.
Για την ώραν, οι βενιζελικοί των Αθηνών ευρίσκοντο καταποντισμένοι εντός της μάζης του βασιλόφρονος λαού: τρομοκρατημένοι, απειλούμενοι, κακοποιούμενοι, κρύπτονται, φεύγουν. Πολλοί πηγαίνουν εις το Κερατσίνι, επί της ακτής, αντικρύ της Σαλαμίνος, όπου υπάρχουν δυνάμεις ξέναι και είχεν αγγελθή η άφιξις του κ. Βενιζέλου....
Οι Γάλλοι ναύται είναι υπό τα όπλα εν τω Ζαππείω, περικυκλωμένοι, πολιορκημένοι υπό του πλήθους. Τα Ανάκτορα του Βασιλέως δεν είναι μακράν, 200—300 μέτρα: φυλάσσονται καλά υπό του λαού. «Ισχύς μου η αγάπη του λαού».
Φυσικά, την παραμονήν της 18ης Νοεμβρίου δεν έγινε καμμία παράδοσις πολεμικού υλικού.
Ο Βασιλεύς δεν θέλει παρεξηγήσεις: στέλλει τον Αυλάρχην εις τον ναύαρχον Νταρτίζ ντυ Φουρνέ δια να του επιβεβαιώση ακριβώς την άρνησίν του.Ο ναύαρχος απαντά ότι η προθεσμία ην έταξεν εκπνέει το μεσονύκτιον.ώση ακριβώς την άρνησίν των .— O ναύαρχος απαντά οτι η ττροθεσμίαν ην εταξεν εκπνέει το μεσονύκτιον.
Το μεσονύκτιον τίποτε.... Ξεύρουν λοιπόν που πάνε.....
Την 5ην πρωϊνήν ώραν, ο ναύαρχος αποβιβάζει 1.200 άνδρας. Ανέρχονται όπισθεν του Φαλήρου, δια μέσου του Ελαιώνος, προς τον λόφον του Αστεροσκοπείου, προς τον λόφον του Φιλοπάππου, εκείθεν του Σταδίου, άνωθεν των Βασιλικών Ανακτόρων, προς Λυκαβηττόν. Περικυκλώνουν ολόκληρον την πόλιν πανταχόθεν: δεν πρόκειται να παραλάβουν οιονδήποτε παραδιδόμενον πολεμικόν υλικόν πρόκειται να καταλάβουν τας Αθήνας...., και τον Βασιλέα.
Κάτωθεν αυτών, εις τα πόδια των, η οχλοβοή του δρόμου βενιζελικοί και βασιλικοί μαχόμενοι— οι βασιλικοί Ισχυρότεροι—τα πάθη αναμμένα, ο εμφύλιος πόλεμος προ του Θρόνου: —ηφαίστειον εν εκρήξει.
Τα συμμαχικά στρατεύματα προχωρούν, κατέρχονται προς την πόλιν: όπισθεν αυτών θα έλθουν οι βενιζελικοί, συντόμως, αναμφιβόλως, αμέσως δε και ο κ. Βενιζέλος. Αλλ' αι Αθήναι δεν τον θέλουν «ούτε ζωγραφιστόν», προ παντός διότι επιβάλλεται υπό των ξένων.
Στρατιώται των Συμμάχων, Γάλλοι κατά το πλείστον, και Έλληνες στρατιώται αντιμέτωποι. Ποίος επυροβόλησε πρώτος; Αναμφιβόλως, επυροβόλησαν και οι δύο μαζί. Τα όπλα επήραν φωτιά εντελώς μόνα των. Δεν ήτο μάχη, ούτε συμπλοκή : τουφεκοβολισμός κατ' ενωμοτίας, χωρίς διαταγήν- Μία μαρτυρία: ο πρέσβυς της Ιταλίας κόμης Μποσδάρι, παρεκάλεσε τον διοικητήν των μετεχόντων της αποβάσεως Ιταλών ναυτών, να τοις απαγορεύση ν' ανοίξουν πυρ ΄ εις ναύτης επυροβόλησε εις τον αέρα και ετιμωρήθη δια τούτο αυστηρώς. Δεν υπήρξεν ούτε εις Ιταλός μεταξύ των νεκρών και των τραυματιών της ρήξεως. Ο γαλλικός τύπος εζήτησεν εξηγήσεις- ούτε η Ιταλική Κυβέρνησις, ούτε ο διοικητής του ιταλικού αγήματος έθεώρησαν επάναγκες ν' απαντήσουν και ο κόμης Μποσδάρι λέγει σχετικώς: «Η απάντησις θα ήτο απλούστατη- οϊ Ιταλοί ναύται δέν προσεβλήθησαν, διότι δεν προσέβαλον».
Εν συνόλω 40 φονευμένοι εκ των Ελλήνων 35 νεκροί, 80 τραυματίαι, ιδίως Γάλλοι, εκ των Συμμάχων.......... .......... ...... .... ..........
Ας αφήσωμεν κατά μέρος το ζήτημα των ευθυνών , αι οποίαι από πολλού έχουν ήδη αρκετά αποδειχθή, αι συνέπειαι των Νοεμβριανών δεν ήτο δυνατόν παρά να είναι σοβαραί.
«Η ενέδρα των Αθηνών !» - «Ο Αθηναικός Εσπερινός!» αντεκραύγασαν τότε. Βλέπει κανείς σήμερον αν ήσαν δίκαιαι αι κραυγαί αύται. Ερρίφθησαν ως βορά εις την κοινήν γνώμην διά να αποτρέψουν την λαικήν αγανάκτησιν από των πραγματικών ενόχων .
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος , μετά μίαν τοιαύτην περιπέτειαν , εάν ήτο γερμανόφιλος , ηδύνατο να παρασυρθή υπό της οργής, να μεταβή προς συνάντησιν των στρατευμάτων του εις Θεσσαλίαν και να παράσχη εις τους Συμμάχους σοβαράς ενοχλήσεις , την επομένην μάλιστα της καταρρεύσεως της Ρουμανίας. Άλλος κανείς θα διέπραττε την «τρέλλαν».Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος δεν εσκεύφθη ν’ απαντήση εις την πρόκλησιν της οποίας παρ΄ ολίγον να πέση θύμα. Εκ φόβου ; Όχι . Εξ εντιμότητος και νομιμοφροσύνης , εκ συναισθήσεως των καθηκόντων του προς την Ελλάδα. Ηυχαρίστησε θερμώς τους στρατιώτας του , διότι τόσον γενναίως τον υπερήσπισαν ‘ ησθάνθη την χαράν διότι ευρέθη εν ψυχική επαφή μετά του στρατού και του λαού του. Διά τα άλλα; Δεν τον ενδιέφερον.
Διεδόθη , διετυμπανίσθη , διεκηρύχθη παντοιοτρόπως ότι η Βασίλισσα Σοφία , την επομένην του δράματος , απηύθυνε προς τον αδελφόν της Γουλιέλμον Β τηλεγράφημα δι ου εκάλει εις βοήθειαν και απεκάλει τους Συμμάχους «άτιμα γουρούνια!» …Αλλ’ οι Σύμμαχοι ενήργουν τότε έλεγχον των ταχυδρομείων και τηλεγράφων ‘ και είναι ακατανόητον πως ήτο δυνατόν να υπάρχη τοιαύτη επικοινωνία –ας αφήσωμεν ότι παρομοία «χονδροκοπιά» είναι απίθανος.
Ιδού εν γεγονός αυθεντικώτερον : Σημειούται εις τα αρχεία του γαλλικού υπουργείου των Εξωτερικών και το θύμα ή ο ήρως το επιβεβαιοί και θα το επιβεβαιώση οσάκις χρειασθή. Εις Γάλλος ναύτης καταγόμενος από το Περιγκόρ , από το Τυρέν ακριβώς τραυματισθείς βαρέως την 18ην Νοεμβρίου έτυχεν στοργικωτάτων περιποιήσεων και νοσηλείας εις το νοσοκομείον της Βασιλίσσης’ ενδιεφέρθη ιδιαιτέρως δι αυτόν, εζήτησεν επανειλημμένως πληροφορίας περί αυτού , μέχρις ότου απηλλάγη παντός κινδύνου και εφρόντισε να σταλή γράμμα εις την μητέραν του διά να ησυχάση».
Το ψεύδος όταν παραγίνεται αποκαλύπτεται.
Είναι αληθές ότι την επομένην των Νοεμβριανών , ο Γουλιέλμος Β’ δεν παρέλειψε να στείλη τηλεγράφημα συμπαθείας προς τον γαμβρόν του ‘ διεδήλου δια του τηλεγραφήματος του την αγανάκτησίν του διά την επίθεσιν της οποίας παρ’ ολίγον να πέση ο Κωνσταντίνος θύμα’ τον ενεθάρρυνεν εις αντίστασιν ‘ του υπέσχετο βοήθειαν.
Συνέλαβον αυτό το τηλεγράφημα οι Σύμμαχοι , αφού ενήργουν έλεγχον επί των Τ.Τ.Τ και ηθέλησαν να πιστεύσουν και διακηρύξουν ότι ήτο τούτο απόδειξις της συννενοήσεως η οποία είχε γίνει μεταξύ Βασιλέως Κωνσταντίνου και Κάιζερ , απόδειξις , την οποίαν πάντοτε ανεζήτουν και δεν εύρον ποτέ.
Εκ Λονδίνου και Ρώμης παρετηρήθη ότι τοιαύτη απόδειξις μόνον διά της απαντήσεως του Βασιλέως Κωνσταντίνου θα παρείχετο . Ο Στρατηγός Σαράιγ παρεκλήθη να αναζητήση την απόδειξιν ταύτην μεταξύ των μεταβιβασθέντων τηλεγραφημάτων με όλην του την καλήν θέλησιν δεν εύρε τίποτε.
Καμμία απόδειξις ! Άρα το πράγμα ήτο αποδεδειγμένον !...Σημαίνει ότι ο Βασιλεύς διέθετε και άλλα μέσα εγκληματικώτερα εκείνων τα οποία είναι δυνατόν να πιασθούν’ σημαίνει ότι μεταξύ των υπογείων του Αυτοκρατορικού Ανακτόρου των Αθηνών και των υπογείων του Αυτοκρατορικού Ανακτόρου του Πότσδαμ υπάρχει υπόγειος σήραγξ ή ότι εις την ταράτσαν των δύο τούτων ανακτόρων υπάρχουν μαγικαί κεραίαι ασυρμάτου , δι ων τα τηλεγραφήματα διαβιβάζονται ανεξέλεγκτα: Έτσι επέρασαν και οι ουλάνοι! Ιστορίας αυτού του ποιού ηκούσαμεν πολλάς διαρκούντος του πολέμου.
Ο κ. Βενιζέλος συγκομίζει τα ωφελήματά του : Είναι βέβαιον ήδη ότι όλα ετελείωσαν μεταξύ Συμμάχων και Βασιλέως Κωνσταντίνου οιαδήποτε και αν ήτο η έκβασις των Νοεμβριανών αυτός ήτο ο κερδίζων’ προσεγγίζει προς τον σκοπόν , όχι ακόμη προς την νίκην κατά των Γερμανοβουλγάρων , αλλά προς την νίκην κατά του Βασιλέως ,του βασιλέως του.
Εν ονόματι της κυβερνήσεως της Εθνικής Αμύνης , κηρύσσει τον πόλεμον κατά της Γερμανίας και της Βουλγαρίας : ηρωικός, την επομένην της ρουμανικής καταστροφής! Άλλως τε , δεν ηδύνατο να στείλη το άγγελμα τούτο εις τον προορισμόν του. Ζητεί εκ νέου παρά των Συμμάχων την επίσημον αναγνώρισιν της Κυβερνήσεώς του. Η Πετρούπολις και η Ρώμη αρνούνται’ συνεπώς το Λονδίνον και οι Παρίσιοι επίσης.
Τουλάχιστον το Λονδίνον και οι Παρίσιοι έκριναν εύθετον τον χρόνον να στείλουν προσωρινούς αντιπροσώπους εις Θεσσαλονίκην , τον κόμητα Γκράνβιλ και τον κ. Ντε Μπιγύ .Συμφώνως προς ποίον δικαιον ; Ερώτησις αδιάκριτος.
Εν πάση περιπτώσει, ιδού το σύνθημα:
Εχύθη γαλλικόν αίμα προδοτικώς:Φωνάζει εκδίκησιν.
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος είναι υπεύθυνος : Παρέσυρε τους Γάλλους στρατιώτας εις τας Αθήνας δια να τους παραδώση εις την σφαγήν -μεταξύ μας , οποία ιδέα!- Ενέδρα λοιπόν !-Ψεύδος.
Η Γαλλία υπέστη εν Αθήναις ταπείνωσιν την οποίαν καμμία Μεγάλη Δύναμις δεν θα ήτο δυνατόν να ανεχθή. Αυτό είναι αληθές: Ai Μεγάλαι Δυνάμεις και αν ακόμη έχουν άδικον δεν ημπορούν να υφίστανται παρομοίας ταπεινώσεις ' οι ταπεινώσεις είναι διά τας μικράς δυνάμεις. Ζήτημα γοήτρου , το εννοείτε καλώς, Χρειάζεται λοιπόν άμεσος τιμωρία.
Πρέπει αν βομβαρδισθούν αι Αθήναι και οι κυριώτεροι λιμένες της Ελλάδος .Πρέπει να κηρυχθή και να ενεργηθή αυστηρός αποκλεισμός όλων των ηπειρωτικών και των νησιωτικών παραλίων της Ελλάδος.
***
Η οργή του κ. Μπριάν υπήρξεν τόσον ευγλωττοτέρα και σφοδροτέρα , όσω δεν ήτο και αυτός βέβαιος αν είχον δίκαιον οι Σύμμαχοι να ενεργήσουν εν Αθήναις ως ενήργησαν τον Νοέμβριον του 1916 .Δεν ήθελε να κατηγορηθή πάλιν επί πλαδαρότητι' υμβαίνει ώστε οι φρόνιμοι να φωνάζουν κάποτε περισσότερον των τρελλών , χωρίς μάλιστα να είναι πεποισμένοι.
Εις περιστάσεις τόσον σοβαράς έπρεπε να δοθή ο τόνος εις τον τύπον.Διότι ο τύπος είναι πολύ πειθήνιος εις πάσαν εποχήν , ακόμη και εις εποχήν πολέμου ' λαμβάνει καθημερινώς και καθ' ορισμένην ώραν τας πληροφορίας του από το Και ντ' Ορσαί.Υπάρχει λοιπόν αλήθεια επίσημος και αλήθεια πραγματική' υπάρχουν αλήθειαι αι οποίαι δεν είναι καλαί να λέγονται και υπάρχουν ψεύδη, τα οποία είναι ωφέλιμα να λέγονται.Βαρεία πλάνη , όσον και ανήθικος να πιστεύη κανείς ότι το ψεύδος είναι καλόν και ωφέλιμον.Εν πάση περιπτώσει, ιδού το σύνθημα:
Εχύθη γαλλικόν αίμα προδοτικώς:Φωνάζει εκδίκησιν.
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος είναι υπεύθυνος : Παρέσυρε τους Γάλλους στρατιώτας εις τας Αθήνας δια να τους παραδώση εις την σφαγήν -μεταξύ μας , οποία ιδέα!- Ενέδρα λοιπόν !-Ψεύδος.
Η Γαλλία υπέστη εν Αθήναις ταπείνωσιν την οποίαν καμμία Μεγάλη Δύναμις δεν θα ήτο δυνατόν να ανεχθή. Αυτό είναι αληθές: Ai Μεγάλαι Δυνάμεις και αν ακόμη έχουν άδικον δεν ημπορούν να υφίστανται παρομοίας ταπεινώσεις ' οι ταπεινώσεις είναι διά τας μικράς δυνάμεις. Ζήτημα γοήτρου , το εννοείτε καλώς, Χρειάζεται λοιπόν άμεσος τιμωρία.
Πρέπει αν βομβαρδισθούν αι Αθήναι και οι κυριώτεροι λιμένες της Ελλάδος .Πρέπει να κηρυχθή και να ενεργηθή αυστηρός αποκλεισμός όλων των ηπειρωτικών και των νησιωτικών παραλίων της Ελλάδος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου