"Tα πολιτεύματα περνούν οι λαοί μένουν". Πως ο Μουσσολίνι ελάκτισε τους φίλους του, οι οποίοι επλούτισαν αιφνιδίως.
Αι τυραννικαί ακρότητες , εις τας οποίας φθάνουν τα σημερινά δικτατορικά καθεστώτα, όσον σοβαραί και αν υποτεθή, ότι είναι, θεωρούνται δυστυχώς από τον ξένον τύπον και την διπλωματίαν ως απαραίτητοι , δια την εσωτερικήν τάξιν .Όσον αφορά τώρα τας διαμαρτυρίας του πολιτισμένου κόσμου, αύται περιορίζονται , δι' ολίγας ημέρας και σπανίως εις συλλαλητήρια, εναντίον της δικτατορίας , και έπειτα αι ακρότητες λησμονούνται. Ο Μουσσολίνι κατ' επανάληψιν έκαμε γνωστάς τας ιδέας του περί ελευθερίας και αντιδημοκρατισμού. Εις το ζήτημα αυτό μάλιστα υπάρχει και ένα θεμελιώδες σημείον του προγράμματος του, το οποίον επικαλείται, εις κάθε λόγον, που εκφωνεί.
"Ο φασισμός είπε τελευταίως, αρνείται εις την δημοκρατίαν το παράλογον και το συμβατικόν αυτό ψεύδος : την πολιτικήν ισότητα , το ομαδικόν ανεύθυνον και τον μύθον της ευτυχίας και της προόδου.
Αν όμως πάρωμε την δημοκρατίαν διαφορετικά, εάν υποθέσω μεν, ότι είναι ένα πολίτευμα υπό το οποίον ο λαός εκτοπίζεται εις το περιθώριον του Κράτους , τότε ημπορώ να ειπώ, ότι ο φασισμός είνε "μια οργανωμένη, συγκεντρωτική και κυριαρχική δημοκρατία."
Εάν ρίψωμεν ένα βλέμμα εις την ιστορίαν θα ίδωμεν, ότι το φιλελεύθερον πολίτευμα δεν έζησε παρά μόνον δεκαπέντε χρόνια από το 1830 έως το 1845,
Την δημοκρατίαν της Ρώμης την εσκότωσεν η γαλλική δημοκρατία. Την ιδίαν εποχήν ο Κάρλ Μαρξ εκήρυσσε το ευαγγέλιόν του σοσιαλισμού εις το περίφημον μανιφέστο των Κομμουνιστών.Το 1859 ο Ναπολέων ο Γ καταφεύγει εις το αντιφιλελεύθερον πραξικόπημα του και βασιλεύει εις την Γαλλίαν έως το 1870. Ανετράπη τότε από ένα λαϊκόν κίνημα, έπειτα από μίαν στρατιωτικήν ήτταν.
Νικητής είναι ο Μπίσμαρκ, ο οποίος δεν ηθέλησε ποτέ να μάθη τίποτε, από το τι είνε η ελευθερία, ούτε ν΄ακούση τους προφήτας της. Είναι συμπτωματικόν , αλήθεια το ότι ένας λαός, με ανώτερον πολιτισμόν όπως είναι ο γερμανικός, ηγνόησε καθ΄ολοκληρίαν , καθ΄όλον τον δέκατον έννατον αιώνα την θρησκείαν της ελευθερίας.
Η Γερμανία επέτυχε την εθνικήν ενότητά της αγωνιζομένη κατά της ελευθερίας, η οποία φαίνεται ξένη προς την ψυχοσύνθεσίν της.
Η ψυχή της είναι βαθύτατα φιλομοναρχική, άρα δι' αυτήν η ελευθερία είνε ο λογικός και ιστορικός προθάλαμος της αναρχίας. Ο αποκληθείς αιών της ελευθερίας δεν έκαμε τίποτ' άλλο παρά αφού περιέπλεξε τους γορδίους δεσμούς , επεζήτησε να τους λύση με τας εκατόμβας του παγκοσμίου πολέμου.
Ποτέ καμμία άλλη ιδεολογία δεν επέβαλε ,τόσας θυσίας, όσας επέβαλον η ιδεολογία της ελευθερίας.
Οι Θεοί της ελευθερίας λοιπόν είχαν τόσην δίψαν δι' αίμα. Σήμερον η φιλελευθερία κλείνει τους ερήμους πλέον ναούς της διότι οι λαοί βλέπουν , ότι με το οικονομικόν , το πολιτικόν, και το ηθικόν σύστημά τους , τους οδήγησεν εις την καταστροφήν.
Ιδού διατί όλοι οι σημερινοί πολιτικοί πειραματισμοί είνε εις την βάσιν αντιφιλελεύθεροι, παρ΄όλον ότι οι οπαδοί του χρεωκοπήσαντος συστήματός του φιλελευθερισμού, προσπαθούν να παραστήσουν την σημερινήν μορφήν πολλών πολιτευμάτων ως πολιτεύματα, που είνε έξω από την ιστορίαν ,ωσάν η ιστορία ν' αποτελή τιμάριον των οπαδών του φιλελευθερισμού, ωσάν η ελευθερία να είνε η τελευταία λέξις της ιστορίας.
Ο Μουσσολίνι λέγων αυτά, απολογείται βεβαίως της πολιτικής του. Η πολιτική πρέπει να καθρεπτίζη την εποχήν της και την λαϊκήν ψυχήν . Κάθε πολιτική έχει την εποχήν της. Ο σημερινός αιών είναι ο αιών του φασισμού.
Το ότι ο Φασισμός απελάκτισε τον σοσιαλισμόν , την δημοκρατίαν και την φιλελευθερίαν , λέγει ο Μουσσολίνι, ομιλών περί πολιτευμάτων , δεν θα ειπή, να επαναφέρη τον κόσμον εις την κατάστασιν , που ήτο ούτος προ του 1789 (έτος κατά το οποίον και ενεκαινιάσθη ο δημοκρατικο-ελεύθερος αιών.) Η ανθρωπότης δεν πηγαίνει προς τα πίσω. Από τα ερείπια του σοσιαλιστικού, του δημοκρατικού και του φιλελευθέρου πολιτεύματος , ο φασισμός παίρνει τα στοιχεία, που έχουν ακόμη μια ζωντανήν αξίαν. Τα πολιτικά συστήματα περνούν' οι λαοί μένουν. Έπειτα ας μη ξεχνάμε ότι τα περισσότερα πολιτικά συστήματα έχουν πολλά τα κοινά σημεία, μεταξύ των. Ο επιστημονικός σοσιαλισμός του Μαρξ είναι αλληλένδετος με τον ουτοπιστικόν σοσιαλισμόν του Φουριέ και του Σαιν-Σιμόν!
Ο φασισμός θεωρεί την βίαν ως νόμιμον, ή τουλάχιστον φαίνεται υποχρεωμένος να την θεωρή ως τοιαύτην δι' ένα χρονικόν διάστημα .Είνε γεγονός εν τούτοις, ότι το ξίφος ,το οποίον κρατεί, δια να προασπίζη με αυτό το καθεστώς του , το καρφώνει συχνά στη καρδιά του. Επί εκατόν προσώπων ,τα οποία έπληξε , τα εννενήντα εννέα ήσαν φασίσται.
Δώσατε είκοσι χρόνια ζωής εις τον Φασισμόν και αν υποθέσωμεν ότι ο Μουσσολίνι εξακολουθήση να είναι δικτάτωρ, καθ' όλο αυτό το διάστημα, τότε θα ιδήτε, ότι δεν θα μείνει ούτε ίχνος από τας σημερινάς του βιαιότητας.
Η νέα γενεά, η οποία θα προσέλθη από την φασιστικήν πειθαρχίαν και η διατήρησις των βιαίων μέτρων θα είνε περιττή πλέον. Οι άνθρωποι , τους οποίους τιμωρεί σήμερα ο Μουσσολίνι, ανήκουν εις το παρελθόν. Τα σφάλματά των , αι ελλείψεις των , αι αδυναμίαι των είναι λείψανα του παρελθόντος, είνε σφάλματα, τα οποία θα εξαφανισθούν εις τας μελλούσας γενεάς.
*
Ο Μουσσολίνι ως πρώτον καθήκον του, ευθύς ως ήρχισε τον αγώνα του καθαρμού του περιβάλλοντός του , εθεώρησε τον έλεγχον όλων εκείνων των αρχηγών του φασισμού , οι οποίοι ενώ ήσαν πτωχοί, όπως ο Ιωβ, αιφνιδίως ευρέθησαν πλούσιοι. Τον έλεγχον αυτόν δεν κατόρθωσε βέβαια να τον πραγματοποιήση αμέσως, αλλά πολύ αργότερα ,οπότε και επέταξεν από τας θέσεις, που κατείχαν, τους υπόπτως πλουτίσαντας φασίστες. Ο πλούτος, η δίψα του χρυσού , είνε δια το ηθικόν του Μουσσολίνι ατιμία. Ιδού διατί δεν εκπλήττομαι, όταν βλέπω τα στόμια των φασιστικών όπλων να στρέφονται κατ' εκείνων , τους οποίους όλοι εθεωρούσαν ως καλυτέρους φίλους του Μουσσολίνι, οι οποίοι μάλιστα είχαν χρηματίσει και άμεσοι συνεργάται του.
Αniante Antonio είναι το ψευδώνυμο του Ιταλού συγγραφέα και δημοσιογράφου A.Rapisarda (Viagrande 1900- Ventimiglia 1983 ) Αυτοεξόριστος στη Γαλλία εξέδωσε στα 1932 μια γλαφυρή αλλά αμφιλεγόμενη βιογραφία του ισχυρού ηγέτη του Φασισμού .Το μεγαλύτερο μέρος της βιογραφίας αυτής δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ αρχή κάνοντας από το φύλο της 5ης Ιανουαρίου 1933.