ΒΟΜΒΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΑΤΑΤΟΥΡΚ
Στο Σπίτι του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη είχε τοποθετηθεί (κατ' εντολήν) μια βόμβα. Ειπώθηκε και γράφτηκε ότι τη βόμβα είχε τοποθετήσει ένας πράκτορας για να εξαγριωθούν οι Τούρκοι και να κάνουν αντίποινα στους Έλληνες της Πόλης.
Αναφορικά με το σπίτι του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, μεταφέρω τις παρακάτω πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στο τεύχος Σεπτεμβρίου 1986 του περιοδικού Ιστορία και Κοινωνία.
Στον κήπο που βρίσκεται μεταξύ του σπιτιού του Ατατούρκ και του Τουρκικού Γενικού Προξενείου, τοποθετήθηκαν δύο βόμβες εκ των οποίων εξερράγη μόνο η μiα προκαλώντας θραύση υαλοπινάκων. Λέγεται πως αυτό που φημολογείται ότι ήταν το σπίτι που γεννήθηκε ο Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, το οποίο έχει μετατραπεί σε μουσείο και ομοιότυπό του δεν έχει κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια στην Άγκυρα στην αντίστοιχη Φάρμα, δεν είναι το σπίτι που γεννήθηκε, ότι το σπίτι που γεννήθηκε, ένα πιο απλό κτίσμα, έχει προ πολλού κατεδαφιστεί (φωτογραφίες του υπάρχουν σε παλιά φύλλα των εφημερίδων μας), το εν λόγω σπίτι δε, ανήκει στον πατριό του Ατατούρκ και ο ίδιος έχει μείνει μερικές φορές κατά τη διάρκεια των σπουδών του. Όμως όλα αυτά δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως σημαντικά. Η αξία του σπιτιού σαφώς και είναι συμβολική.
Η είδηση αναφορικά με την τοποθέτηση βόμβας στο σπίτι του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη ανακοινώθηκε από την Τουρκική Ραδιοφωνία στη μία το μεσημέρι της Τρίτης, 6 Σεπτεμβρίου. Εγώ εκείνη την ημέρα δεν είχα ακούσει ραδιόφωνο. Η είδηση όμως αυτή είχε διαδοθεί. Όπως εγώ, έτσι και πολλοί άλλοι δεν την είχαν πιστέψει (ότι οι Έλληνες είχαν τοποθετήσει βόμβα). Πολλοί Πολίτες, μεταξύ των οποίων και μεις, πιστεύαμε ότι αυτά τα πλήθη θα διαδήλωναν στην πλατεία Ταξίμ, θα άκουγαν τους λόγους των στελεχών του σωματείου που προανέφερα και κατόπιν θα διαλύονταν. Ίσως αυτή ήταν και η επιθυμία της κυβέρνησης που υπογείως είχε οργανώσει τη διαδήλωση. Αφού στρίψαμε από την περιοχή Τοπχανέ και ανεβαίναμε την ανηφόρα του Φιρούζαγα, οι σκόρπιες ομάδες είχαν αρχίσει να πυκνώνουν και να παρατάσσονται. Τα αυτοκίνητα κινούνταν με δυσκολία, δεν μπορούσαν να περάσουν. Ο Μανσούρ, τόσο λόγω της κατάστασης της υγείας του όσο και του φόβου μήπως του διακόψουν τη σύνταξη, ηταν προσεκτικός σε βαθμό δειλίας (οι συλληφθέντες υπόδικοι για συγκεκριμένα αδικήματα κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας τους υφίσταντο διακοπή της σύνταξης). Και δεν είχε άλλους πόρους εκτός από τη σύνταξή του .
Οι ομάδες γίνονταν πλήθη και τα πλήθη όχλος. Ένα μέρος του πλήθους έκλεισε το δρόμο και το αυτοκίνητο σταμάτησε. Φώναζαν σαν να ήθελαν να ακουστεί η φωνη τους μέχρι την Κύπρο:
«Η Κύπρος είναι Τουρκική και θα παραμείνει τουρκική». Ενδιάμεσα, πολύ βαριές, χυδαίες, αηδιαστικές βρισιές ... Κοίταξα το πρόσωπο του Μανσούρ: ηταν σαν ασβέστης. Προσπαθώντας να μην τον ακούσουν οι υπόλοιποι επιβάτες, μου ψιθύρισε:
«Αηδιάζω με τρία πράγματα: τη χοντράδα, την ασχήμια και τη χυδαιότητα ... »
Ο Μανσούρ είχε εκφράσει και τις δικές μου σκέψεις. Και μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο ... Αργότερα τα λόγια αυτά τα έχω επαναλάβει με πολλές αφορμές, σαν να ήταν δικά μου.
Αηδιάζω από τρία πράγματα: τη χοντράδα, την ασχήμια και
τη χυδαιότητα. Η μετάβαση μας από το Σίρκετζι ως το Γαλατάσαραϊ είχε διαρκέσει πάνω από μια ώρα.
[1] ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΥΠΕΡΒΟΛΕΣ
Αλλά, ακόμα και αν ο Κεμάλ είχε γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη, τότε σύμφωνα με μαρτυρία που διασώθηκε από την ίδια την αδερφή του, την Μακμπουλέ, «ο Κεμάλ δεν γεννήθηκε σε αυτό το σπίτι, αλλά σε ένα άλλο, σε κοντινή γειτονιά» (βλ. Μουσταφά Κεμάλ, Χ. Χριστοδούλου, Θεσσαλονίκη 2007, σ. 28). Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση το μουσείο έχει στηθεί σε ΛΑΘΟΣ σπίτι.
Γιατί, λοιπόν, το Ελληνικό κράτος δέχθηκε ως πόλη γέννησης του Κεμάλ την Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα το μαϊμού σπίτι της οδού Αγ. Δημητρίου, δίπλα στο Τουρκικό προξενείο;
Η απάντηση βρίσκεται στο φανφαρόνικο κλίμα της Ελληνοτουρκικής προσέγγισης που επικρατούσε την δεκαετία του 1930, όπου πολλές υπερβολές και χειρονομίες φιλίας ανταλλάσσονταν μεταξύ των Ελληνικών (κυρίως) και Τουρκικών κυβερνήσεων. Ο τουρκικός εθνικισμός - με την ανοχή του ιδίου του Κεμάλ - είχε ήδη ανακηρύξει ως πόλη γέννησής του τη Θεσσαλονίκη και δεν θα ήταν ευγενικό εκ μέρους της Ελλάδας να απομυθοποιήσει τον μύθο. Δεν θα είχε άλλωστε καμία σημασία για τα δεδομένα της εποχής εκείνης.
Το 1934 η Ελληνική κυβέρνηση ανάρτησε έξω από το σπίτι-μαϊμού, μία πινακίδα όπου αναφερόταν ότι «εδώ γεννήθηκε ο Μουσταφά Κεμάλ». Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 1937 η κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά, σε μία συμβολική κίνηση προς την …φίλη Τουρκία, έδωσε εντολή στο δήμο Θεσσαλονίκης να αγοράσει το μαϊμού-σπίτι από τον Ελληνική οικογένεια (Σεραφειμίδου, έμποροι υποδημάτων), που το κατοικούσε. Όταν η οικογένεια αρνήθηκε να το πουλήσει προφανώς από εθνική ευαισθησία, τότε το κράτος προχώρησε στην υποχρεωτική απαλλοτρίωσή του… Μετά, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κ. Μερκουρίου, ενημέρωσε επίσημα με επιστολή του την κυβέρνηση του Ισμέτ Ινονού, ότι χαρίζει το σπίτι στο Τουρκικό κράτος.
Ο Κεμάλ και η μητέρα του Ζουμπεϊντέ γνώριζαν την αλήθεια, αλλά έκαναν την …πάπια! Άραγε, θα μπορούσαν να πουν, ότι δεν γεννήθηκε σε αυτό το σπίτι, αλλά σε ένα χωριατόσπιτο στην περιοχή του Λαγκαδά; Και τι θα μπορούσε να γίνει; Να τους χαρίσουν ένα γκρεμισμένο χωριατόσπιτο βουτηγμένο στις λάσπες σε ένα άγνωστο χωριό; Αυτό δεν θα ταίριαζε στην εικόνα και στην ιστορία του μεγάλου ηγέτη της σύγχρονης Τουρκίας. (http://www.zagalisa.gr/content/megalo-psema-kai-i-apokalypsi-tis-alitheias-o-moystafa-kemal-den-gennithike-sti-thessaloniki)