ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΦΕΛΟΥΔΗΣ: Η ΑΓΓΛΙΚΗ ΕΠΙΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ. 2

Στην συνέχεια ο Εμμ. Τσουδερός, αφού αναφέρεται στην επιστολή που ο ίδιος έστειλε στις 22 Σεπτεμβρίου προς το βασιλέα, όπου του συνιστούσε «να μεταβή, άνευ αναβολής, στο Λονδίνο για ν αντιδράση κατά μιας τόσον ολεθρίας συμμαχικής πολιτικής και αν δεν επιτύχη πρέπει για διαμαρτυρία και αυτός και ημείς να παραιτηθώμεν από την περαιτέρω άσκηση της εξουσίας»... συνεχίζει:

«Της καταστάσεως αυτής χαρακτηριστικό είναι και το ακόλουθο γεγονός. Με τις πολλές διαμαρτυρίες επετράπη, τέλος, να σταλή από μέρους μας στην Σάμο ο γραμματεύς του  Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Δ. Νικολαρεΐζης, σαν Έλλην Σύμβουλος του Άγγλου Διοικητού της Νήσου και σαν σύνδεσμος των Τοπικών Αρχών με την Κυβέρνησί μας.

Ο κ. Νικολαρεΐζης κατάγεται από την Σάμο και ήτο ο πρώτος Έλλην εξουσιοδοτημένος από τον Βασιλέα και την Κυβέρνησί να τους εκπροσωπήση εκεί.

»Ανεχώρησε με τον βαθμό εφέδρου λοχαγού, διότι μόνο σε στρατιωτικούς, είπαν, θα επιτρέψουν να ταξιδεύσουν στην Σάμο, και γι' αυτό, όπως εδικαιολογούντο μέχρι τότε, απηγόρευαν και την μετάβασι του κ. Εμμ. Σοφούλη, μέλους της Κυβερνήσεως, στην απελευθερωθείσα Πατρίδα του.

»Την 21ην Σεπτεμβρίου ο κ. Νικολαρεΐζης ανεχώρει από την Χάιφα της Παλαιστίνης με αγγλικό αντιτορπιλλικό, που μετέφερε αγγλικό στρατό στην Λέρο. Κατά τον πλου εξεδηλώθησαν εναντίον του ανησυχίες για τη σκοπιμότητα της αποστολής του, εκ μέρους των Άγγλων αξιωματικών, οι οποίοι με το ίδιο πλοίο μετέβαιναν στην Σάμο και ένεκα τούτου του υπεβλήθησαν παρ' αυτών πολλές ερωτήσεις περί του σκοπού της αποστολής του. Εδήλωσεν ότι η αποστολή του εγένετο από συμφώνου με την Αγγλική Πρεσβεία. Εν τούτοις, ο ταξίαρχος εφάνη να διατηρή τας ανησυχίας του, μη, όπως έλεγε, η παρουσία του δυσαρεστήσει τους αντάρτες της Νήσου και μη θα προεκαλούντο, επίσης, παρεξηγήσεις με τους Ιταλούς.

»Στην Λέρο έφθασε την επομένη, αλλά και εκεί νέες εξεδηλώθησαν αμφιβολίες των Άγγλων στρατιωτικών για την χρησιμότητα του ταξιδιού του.  Ολίγον προ της αναχωρήσεως του πλοίου από την Λέρο για την Σάμο, ο ταξίαρχος τον επληροφόρησε, την στιγμή που θα επεβιβάζετο, ότι ελλείψει θέσεως γι' αυτόν, στο πλοίο, ελυπείτο ότι θα τον άφηνε στην Λέρο.

Εγκατελείφθη εκεί και ούτε καν πρόνοια ελήφθη για την εκεί διανυκτέρευσί του στις αγγλικές εγκαταστάσεις. Κατέφυγε, τελικώς, στην φιλοξενία των Ελλήνων της Λέρου, η οποία υπήρξε θερμή.

»Την επομένη ο Άγγλος Διοικητής της Λέρου τον εκάλεσε και του εζήτησε συγγνώμην και του εξήγησε ότι η απέναντι του αγγλική αφιλοξενία, αν όχι αγένεια, ωφείλετο στην ανάγκη όπως μη δοθή αφορμή προστριβών με τους Ιταλούς^.

 Έτσι, το επεισόδιο εχειροτέρευσε ακόμη. Περιεφρονείτο ένας Έλλην πολεμιστής, ο κ. Νικολαρεΐζης, που ηγωνίσθη στην Αλβανία, προς χάριν του φιλοτίμου των Ιταλών. Συνέβησαν και άλλα μεταξύ αυτού και των Βρεττανικών αρχών, ιδίως με την κηδεία των θυμάτων του πολεμικού μας "Βασίλισσα Όλγα", το οποίον είχε βομβαρδισθή και βυθισθή την ημέρα εκείνη στο λιμάνι της Λέρου. Οι Άγγλοι επέμεναν να υποστηρίζουν ότι έπρεπε η κηδεία των να γίνη από την Καθολική Εκκλησία και με καθολικούς ιερείς, και πάλι για να μη ενοχληθούν οι Ιταλοί από τας υπέρ των θυμάτων εκδηλώσεις του ελληνικού πληθυσμού, αν θα εκηδεύοντο σε  Ορθόδοξη Εκκλησία της Νήσου. Επεκράτησε, τελικώς, η αντίθετη ορθή γνώμη του κ. Νικολαρεΐζη και η κηδεία των έγινε στην  Ορθόδοξη  Εκκλησία κατά το δόγμα των και με τη συνοδεία των Ελλήνων του Νησιού.

»Τέλος, την 29ην Σεπτεμβρίου, κατώρθωσεν ούτος να φθάση στην Σάμο, όπου του εδηλώθη από τις Αγγλικές Αρχές ότι θα ήτο διερμηνεύς του Στρατιωτικού Διοικητού και ότι δεν εδικαιούτο ν' αναφέρεται απ' ευθείας σε κανένα, παρά μόνον δι' αυτού.

»Το θέμα έχει ακόμη πολλές δυσάρεστες λεπτομέρειες, που αναφέρονται σε δυό, πράγματι, ιστορικές εκθέσεις του κ. Δ. Νικολαρεΐζη, με χρονολογία 24 Σεπτεμβρίου καί 30 Νοεμβρίου. Δεν επεκτεινόμεθα, διότι θέλομεν ν' αποδώσωμεν όλα αυτά στις παρωπίδες με τις οποίες συνήθως ειργάζοντο στην Μέση Ανατολή οι Στρατιωτικές Βρεττανικές Αρχές, ερεθιζόμενες και από τις μυστικές υπηρεσίες των κατασκόπων, βδελυρών, ως επί το πολύ, υποκειμένων»...
(Επιστροφή)