EHRENGARD SCHRAMM - VON THADDEN: H ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ"(1)

"Την 17η Δεκεμβρίου 1940 , ο συνάδελφος και φίλος μου στρατηγός του Γενικού Επιτελείου Αντόρκα, Ούγγρος Πρεσβευτής στη Μαδρίτη ζήτησε να με δει[2]. Τον δέχθηκα . Μου ομίλησε περί της δυνατής ανακωχής μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας. Ζήτησα να πληροφορηθώ αν εξέφραζε προσωπική άποψη ή αν μιλούσε στο όνομα της Γερμανίας ή της Ιταλίας. Μου oμολόγησε ότι ερχόταν εκ μέρους μιας επίσημης Γερμανικής προσωπικότητας για να μου μεταδώσει μια σπουδαία πρόταση. Επέμεινα να μάθω αν η πρόταση ήταν επίσημη και αν μπορούσα να τη τηλεγραφήσω. Με διαβεβαίωσε ότι η πρόταση ήταν επίσημη και ότι ήμουν ελεύθερος να τη τηλεγραφήσω. Ζήτησα λεπτομέρειες σχετικά με τους όρους της ανακωχής και αν οι όροι αυτοί ήσαν επίσημοι και απολάμβαναν της συγκατάθεσης της Γερμανίας. Μου απήντησε καταφατικά και μου εξέθεσε τους όρους ως εξής : Οι ελληνικές δυνάμεις θα διατηρούσαν τα κατεχόμενα εδάφη . Μεταξύ των ελληνικών και των Ιταλικών στρατευμάτων θα σχηματιζόταν μια ουδέτερη ζώνη , την οποίαν θα καταλάμβαναν γερμανικές δυνάμεις προς αποφυγήν επεισοδίων. Έθεσα το ερώτημα στον Ούγγρο πρεσβευτή αν οι Γερμανοί μετά την αποδοχή της ανακωχής από την Ελλάδα , δεν θα πρόβαλαν αξιώσεις για λογαριασμό τους. Με διαβεβαίωσε κατηγορηματικά όχι, γατί ο Χίτλερ ήθελε να αποφύγει κάθε ανάμειξη στο πόλεμο εναντίον της Ελλάδας, προς τον οποίο ανέκαθεν ήταν αντίθετος. Τη συνομιλία μου αυτή έσπευσα να τηλεγραφήσω επειγόντως στο Μεταξά . και ταυτόχρονα απέστειλα έκθεση με τις απόψεις μου ότι έπρεπε να δεχθούμε τις προτάσεις για να αποφύγουμε κάθε μελλοντική επέμβαση της Γερμανίας στον ελληνο-ιταλικό πόλεμο, ο οποίος θα ήταν καταστροφικός για μας. Μέχρι του θανάτου του Μεταξά (29/1/41) ουδεμίαν έλαβα απάντηση στο τηλεγράφημά μου και στην έκθεσή μου [3].

Υποσημειώσεις:

1. Τίτλος πρωτοτύπου : Griechenland und die Grossmächte im Zweiten Weltkrieg. (Franz Steiner Verlag  1955) 

2.Ο αφηγητής σε πρώτο πρόσωπο είναι ο τότε Έλληνας Πρεσβευτής στη Μαδρίτη. Μετά το πόλεμο κατέγραψε τη προσωπική του μαρτυρία σε ένα σημείωμα το  οποίο  παραχώρησε  στη συγγραφέα Ehrengard Schramm - von Thadden και η οποία με τη σειρά της το καταχώρησε  στο υπό έκδοση βιβλίο της με το προαναφερόμενο τίτλο, σελ 217.

3. Ο Παπαδάκης (Διπλωματική Ιστορία του Ελληνικού πολέμου 1940-1945) σχολιάζει μάλλον ειρωνικά: Ο Μεταξάς , απησχολημένος  με πολύ σοβαρώτερα και γνωρίζων  καλώς περί τίνος επρόκειτο  δεν έχασε χρόνον δια να απαντήση εις τας μωρολογίας του Ούγγρου  ή του Έλληνος πρεσβευτού Μαδρίτης  ή αμφοτέρων.  Αν απήντησεν ως απήντησεν  εντόνως εις τον Έλληνα πρεσβευτήν  Βερολίνου , ήτο δια να προλάβη μεγαλυτέρας ζημίας τας οποίας  θα ηδύνατο ούτος  να προκαλέση, λαμβανομένων  υπ όψει   των απόψεών του , ευρισκόμενος εγγύτερον των Γερμανών από τον συνάδελφόν του της Μαδρίτης. Θα ηδύνατο  να προσαφθή εις τον Μεταξάν ότι δεν αντικατέστησε τους πρεσβευτάς .Αλλά δεν ήτο  δυνατόν , εις τας λεπτάς εκείνας στιγμάς, να γίνη τουτο ακινδύνως, όπως δεν ήτο δυνατόν , αντιστρόφως , να θιγούν  άλλοι ανώτατοι  διπλωματικοί λειτουργοί , των οποίων  η στάσις δεν ήτο πάντοτε η πρέπουσα , χωρίς κίνδυνον να παρεξηγηθώμεν  από τους συμμάχους μας. (σελ 131)