Ο ΠΌΛΕΜΟΣ 1916
Τον Αύγουστο του 1916 η Ρουμανία κάτω από τις συνεχώς αυξανόμενες πιέσεις της Αντάντ και τυφλωμένη από τις υποσχέσεις για άμεση ικανοποίηση των Εθνικών της Διεκδικήσεων μετά το τέλος του πολέμου , πείθεται να εγκαταλείψει την «ένοπλη» ουδετερότητα και πηδά απροετοίμαστη μέσα στη φωτιά του Μεγάλου πολέμου. Τόσο ο Βασιλιάς Φερδινάνδος [1] όσο και ο Πρωθυπουργός [2] έχουν πάρει την κατηγορηματική διαβεβαίωση ότι οι σύμμαχοί τους όχι μόνο Θα εξουδετερώσουν άμεσα οποιαδήποτε απειλή εκ μέρους της γειτονικής Βουλγαρίας αλλά το σπουδαιότερο, θα εξασφαλίσουν στον Ρουμανικό στρατό με την βοήθεια της συμμάχου Ρωσίας την δυνατότητα μιας γρήγορης διείσδυσης στα διεκδικούμενα εδάφη της Τρανσυλβανίας. Περισσότερο συγκεκριμένα και σύμφωνα με το στρατιωτικό Σύμφωνο που υπογράφεται στο Βουκουρέστι [3] η Βουλγαρική απειλή όφειλε να εξουδετερωθεί άμεσα από μια μεγάλης έκταση επίθεση της Στρατιάς της Θεσσαλονίκης που ήδη βρισκόταν κάτω από την Διοίκηση του Στρατηγού Σαράιγ .Ταυτόχρονα ο ρωσικός στόλος Θα αναλάμβανε την προστασία των ρουμανικών ακτών.Από τις 4 Στρατιές που συγκροτεί η χώρα μόνο μία παρατάσσεται με μέτωπο τα ρουμανοβουλγαρικά σύνορα - και αυτό φανερώνει ξεκάθαρα ότι η ρουμανική στρατιωτική ηγεσία εφησυχασμένη από τις συμμαχικές διαβεβαιώσεις, έχει αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο ενός διμέτωπου αγώνα. Η Ρουμανία έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι πανίσχυρη [4]. Στις 27 Αυγούστου (ν.η) και παρά το γεγονός ότι η επίθεση του Σαράιγ δεν έχει ακόμα εκδηλωθεί η Ρουμανία κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Αυστρίας και το ίδιο βράδυ τα στρατεύματά της αρχίζουν την διάβαση των Καρπαθίων και των Τρανσυλβανικών Άλπεων [5].Οι καμπάνες των εκκλησιών και τα πρωτόγονα βούκινα μεταφέρουν αστραπιαία την είδηση του πολέμου σε κάθε γωνιά της Ρουμανίας. Για τον δεκαεπτάχρονο Κοντρεάνου η ευκαιρία να πολεμήσει για την πατρίδα του έχει έλθει. Στο κέντρο στρατολογίας όπου παρουσιάζεται, ο αρμόδιος αξιωματικός προσπαθεί να του εξηγήσει ότι ο στρατός δεν δέχεται δεκαεπτάχρονους ούτε και σαν εθελοντές. Ο νεαρός έφηβος δεν απογοητεύεται. Ο νεανικός του ενθουσιασμός δεν μπορεί να δεχτεί ότι πάνω στη γη αυτή μπορεί να υπάρξει εμπόδιο σε θέση να τον κρατήσει μακριά από το χρέος του. Μια σκέψη περνά από το μυαλό του. Ο πατέρας του που εδώ και μήνες βρίσκεται υπό τα όπλα υπηρετεί σαν διοικητής λόχου. Ασφαλώς θα δείξει μεγαλύτερη κατανόηση από ότι ο αξιωματικός της στρατολογίας και σίγουρα θα βρει τον τρόπο να «δικαιολογήσει» την παρουσία του σε κάποια μονάδα . Η ιδέα φαίνεται να κινείται στα όρια της αφέλειας αλλά ο νεαρός Κοντρεάνου είναι αισιόδοξος. Δεν απομένει παρά να ανακαλύψει την περιοχή που βρίσκεται το 25 Σύνταγμα Πεζικού στην οργανική δύναμη του οποίου βρίσκεται και ο λόχος του πατέρα του.Είναι ακόμα οι πρώτες ημέρες του ενθουσιασμού και των ψευδαισθήσεων. Στα ανώτατα επίπεδα της στρατιωτικής μηχανής κανείς δεν φαίνεται να ανησυχεί για το γεγονός ότι οι ημέρες περνούν και κανείς δεν ασχολείται με την εξουδετέρωση την εχθρικής απειλής που θα εκδηλωθεί αναπόφευκτα από τον Νότο, από την πλευρά της Βουλγαρίας.
Οι συνέπειες είναι ραγδαίες και σε πολύ μεγάλο βαθμό αναμενόμενες [6]. Εκμεταλλευόμενες την ανεξήγητη απραξία του Σαράιγ οι δυνάμεις του Φον Μάκκενσεν , κινούμενες από το Βουλγαρικό έδαφος στρέφονται ενάντια στην 3η Ρουμανική Στρατιά του Στρατηγού Ασλάν , Με την σειρά τους οι Ρουμάνοι αιφνιδιάζονται και υποχωρούν αφήνοντας τον εχθρό να εισχωρήσει στη Δοβρουτσά.Πριν προλάβουν οι Ρουμάνοι να συνέλθουν από το πρώτο χτύπημα δέχονται αμέσως δεύτερο και μάλιστα ισχυρότερο . Στις 16 Σεπτεμβρίου η 9η Γερμανική Στρατιά του Συγκροτήματος φον Falkenhayn αντεπιτίθεται στον τομέα της Τρανσυλβανίας προς την κατεύθυνση της 1ης Ρουμανικής Στρατιάς που διοικεί ο Στρατηγός Αβαρέσκου. Στο μέσο της ρουμανικής διάταξης η Στρατιά που διοικεί ο Στρατηγός Κοάντα μπροστά στο κίνδυνο να βρεθεί κυκλωμένη αναδιπλώνεται. Στα δεξιά της η 4η Στρατιά που συνδέει το ρουμανικό μέτωπο με το ρωσικό υποχωρεί με την σειρά της κάτω από το συνδυασμένο σφυροκόπημα της 1ης Αυστροουγγρικής στρατιάς και της Στρατιάς του Νότου.Μέσα σ αυτή την κοσμογονία πατέρας και γιος συναντούνται κάπου στην κοιλάδα του Οituz .Το Σύνταγμα βρίσκεται σε πορεία προς το Βουνό Τσέρες Ντόμου . Όπως σωστά είχε υποθέσει ο έφηβος, ο σύντροφος καλοδέχεται τον σύντροφο .Η Ρουμανία έχει ανάγκη από όλα τα παιδιά της αυτή τη δύσκολη ώρα και η παρουσία του νεαρού Κοντρεάνου ευπρόσδεκτη. Πότε πλάι, πότε πίσω από τους στρατιώτες της πρώτης γραμμής σε ρόλο τραυματιοφορέα , αναζητά τους πληγωμένους, τους προσφέρει τις πρώτες βοήθειες, και όταν είναι δυνατό να μαζεύει τα όπλα των νεκρών και των τραυματισμένων .
Η παρουσία ενός ανήλικου στο Σύνταγμα , δεν περνά απαρατήρητη και προβληματίζει βαθύτατα τον Συνταγματάρχη Πιπερέσκου. Τρέμει η ψυχή του κάθε φορά που το δεκαεπτάχρονο παιδί φεύγει σε αποστολή. Φοβάται μήπως κάποια ημέρα συμβεί το κακό και για να το προλάβει, καλεί σε αναφορά τον λοχαγό Κοντρεάνου. Είναι εύκολο να υποθέσουμε τι μπορεί να συζήτησαν πίσω από τη κλειστή πόρτα λοχαγός και συνταγματάρχης . Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν το γεγονός ότι αμέσως μετά από αυτή τη συνάντηση ο λοχαγός Κοντρεάνου παίρνει παράμερα τον νεαρό εθελοντή για να του μιλήσει αυτή τη φορά όχι σαν σύντροφος σε σύντροφο αλλά σαν πατέρας προς το παιδί του.
-Δεν θα ήταν φρόνιμο να γυρίσεις στο σπίτι ; Μπαίνουμε σε καινούργια μάχη και δεν το βρίσκω λογικό να πεθάνουμε εδώ και οι δύο, γιατί η μητέρα μένει σπίτι με 6 μικρά , δίχως καμία βοήθεια. Κι αυτός ακόμα ο Συνταγματάρχης με κάλεσε για να μου πει ότι δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη της παραμονής σου στο μέτωπο.
Ότι είναι να γίνει πρέπει να γίνει αμέσως. Ο πρώτος ενθουσιασμός παραχωρεί τη θέση του στην απορία. Αυτός που πάντα φρόντιζε να δίνει το καλύτερο εαυτό του, τώρα με σκυφτό το κεφάλι ακούει να του λένε ότι δεν μπορεί να παραμένει άλλο ανάμεσά τους. Δεν πρέπει να νοιώθει ούτε άσχημα ούτε υποτιμητικά. Το χρέος του απέναντι στη πατρίδα που κινδυνεύει το έχει κάνει και με το παραπάνω, ο πόλεμος προβλέπεται μακρύς και οι ευκαιρίες στο μέλλον δεν θα λείψουν. Σε ένα φορτισμένο από τη συγκίνηση κλίμα ο νεαρός εθελοντής παραδίδει τη καραμπίνα του και τις σφαίρες του, αποχαιρετά τους συντρόφους και μέσα στη νύχτα παίρνει το δρόμο για το κοντινότερο σιδηροδρομικό σταθμό που απ ότι τον ενημερώνουν απέχει πάνω- κάτω 40 χιλιόμετρα.Πίσω στην ασφάλεια της πατρικής κατοικίας ο Κοντρεάνου παρακολουθεί με αγωνία τις στρατιωτικές εξελίξεις που δυστυχώς για τα ρουμανικά όπλα παίρνουν δυσάρεστη τροπή. Η Ρουμανία υποχρεωμένη να διεξαγάγει ένα διμέτωπο αγώνα με μέτωπα που απέχουν μεταξύ τους 200 χιλιόμετρα χάνει οριστικά οποιαδήποτε τακτική πρωτοβουλία. Στις 19 Οκτωβρίου August von Mackensen επαναλαμβάνει την επίθεσή του στον τομέα της Δοβρουτσά, Τέσσερις ημέρες αργότερα αμέσως μετά την κατάληψη της Κωστάντζα, ο August von Mackensen αιφνιδιάζει για μια ακόμη φορά στρέφοντας δύο από τις μεραρχίες του προς την κατεύθυνση του προελαύνοντος Φάλκενχάιμ.Στις 23 Νοεμβρίου στρατεύματα του Mackensen περνούν τον Δούναβη πολύ κοντά στη Sistova. Ο αιφνιδιασμός παραλύει κάθε διάθεση αντίστασης σε ένα εχθρό που σημαδεύει το ίδιο το Βουκουρέστι. Στις 30 Νοεμβρίου η 1η Στρατιά του Δούναβη και η 9η Στρατιά του Στρατιά του Falkenhayn συνενώνονται κατά μήκος του ποταμού Αρτζές , τελευταία γραμμή άμυνας μπροστά από την Ρουμανική Πρωτεύουσα.Μπροστά σ΄ αυτό τον θανάσιμο κίνδυνο ο Βασιλιάς Φερδινάνδος και η Κυβέρνηση Μπρατιάνου εγκαταλείπουν το Βουκουρέστι και καταφεύγουν στο Ιάσιο την αρχαία πρωτεύουσα της Μολδαβίας Προληπτικά ο ρουμανικός χρυσός που αντιπροσωπεύει 7.000.000.000 λέυ φυγαδεύεται μυστικά με προορισμό τα θησαυροφυλάκια της Ρωσίας που είναι ακόμα Τσαρική. Στις 3 Δεκεμβρίου το ρουμανικό μέτωπο πίσω από τον ποταμό Αρτζές ανατρέπεται .Τρεις ημέρες αργότερα ο August von Mackensen μπαίνει θριαμβευτής στο ανυπεράσπιστο Βουκουρέστι.Παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της χώρας βρίσκεται κάτω από εχθρική κατοχή , τόσο ο Βασιλιάς όσο και η πολιτική ηγεσία αρνούνται να παραδεχτούν την ήττα.Τα άθλια υπολείμματα του Ρουμανικού στρατού καλούνται να συνεχίσουν τον αγώνα κατά μήκος μιας καινούργιας αμυντικής γραμμής στην Μολδαβία πάνω στον ποταμό Σερέτη.
Υποσημειώσεις
[1] Φερδινάνδος ι της Ρουμανίας. Γεννήθηκε στις 12 Αυγούστου 1865 στο Sigmaringen της Γερμανίας. Ήταν γιος του πρίγκιπα Λεοπόλδου των Hohenzollern και της πριγκίπισσας της Πορτογαλίας Αντωνίας. Στα 1889 πήρε το πτυχίο από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας (Πολιτικές και οικονομικές επιστήμες. ) Στα 1893 παντρεύτηκε την Μαρία του Εδιμβούργου και απέκτησε 6 παιδιά από τα οποία πρωτότοκος ήταν ο Carol . Στα 1914 διαδεχεται στον θρόνο της Ρουμανίας τον θείο του Κάρολο Ι. Αποδείχθηκε καλός Ρουμάνος και ο λαός τον αντάμειψε με το επίθετο «ο έντιμος». Παρά την συγγένεια του με τον Γερμανό Αυτοκράτορα έταξε την χώρα στην πλευρά της Αντάντ. Πέθανε στα 1927 στα 62 του χρόνια.
[2] Ιωνέλ Μπρατιάνου Ρουμάνος πολιτικός
[3] Ανάμεσα στη Ρουμανία και την Entente (14 Aυγούστου/ 27 Aυγούστου 1915 )
[4] Στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Πολέμου για το οικονομικό έτος 1913-14 είχαν εγγραφεί κονδύλια ύψους 81,6 εκατομμύρια lei και τον επόμενο χρόνο οι ανάγκες για εξοπλισμούς και πολεμικές δαπάνες τα κονδύλια αυτά έφθασαν στα 97,8 εκατομμύρια lei ! Αυτά τα ποσά δείχνουν σχετικά καλά ότι η Ρουμανία είχε συναίσθηση των στρατιωτικών αδυναμιών της και αγωνιούσε πολύ για την ασφάλειά της. Σε σχέση με τον πληθυσμό του 1914 η χώρα επιστράτευσε ένα σημαντικότατο αριθμό ανδρών που έφταναν τις 750.000 .Από αυτούς περισσότερους από τους μισούς πέθαναν στο πεδίο της μάχης και στα διάφορα στρατιωτικά νοσοκομεία εξ αιτίας των τραυμάτων τους.
[5]. Τα επακόλουθα είναι γνωστά . Ύστερα από αγώνες 4 μηνών η ήττα είναι πλέον αναπόφευκτη.Στις 6 Δεκεμβρίου εγκαταλείπεται η Πρωτεύουσα και η Κυβέρνηση με τον Βασιλιά καταφεύγουν στο Ιάσιο.
[6] Στις 27 Αυγούστου τρεις ρουμανικές στρατιές προωθούνται προς τα νότια Καρπάθια και την Τρανσυλβανία. Αιφνιδιασμένοι αρχικά οι Ουγγροαυστριακοί εγκαταλείπουν τις ορεινές τους θέσεις αλλά η έγκαιρη άφιξη ενισχύσεων (4 Μεραρχίες) σταματούν την προέλαση των Ρουμάνων. Παρά την ενίσχυση των Ρωσικών δυνάμεων στο βορρά με ελάχιστες όμως προμήθειες ο αγώνας βαλτώνει. Το επόμενο χτύπημα έρχεται από τον Νότο και την πολυεθνική δύναμη του Στρατηγού Auqust νοn Mackensen (γερμανοτουρκοβουλγαρική). Την 1η Σεπτεμβρίου η ρουμανική φρουρά του Turtucaia κυκλώνεται και παραδίδεται μετά από πολιορκία 5 ημερών .Στις 15 Σεπτεμβρίου το Πολεμικό Συμβούλιο θεωρεί μεγαλύτερο τον κίνδυνο που προέρχεται από τον νότο και αναστέλλει την επίθεση στην Τρανσυλβανία Ένας καταπληκτικός ελιγμός σχεδιάζεται πάνω στους χάρτες αλλά στην πράξη εξελίσσεται σε απόλυτη αποτυχία. Στην πράξη το σχέδιο αποτυγχάνει Σκληρές μάχες δίνονται για να κρατηθεί ανοιχτή η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη Κωστάντζα με το Βουκουρέστι Στα βόρεια της χώρας η 4η Ρουμανική Στρατιά υποχωρεί δίχως να δέχεται αξιόλογη πίεση των Αυστροουγγρικών στρατευμάτων και από τις 25 Οκτωβρίου ο Ρουμανικός στρατός παντού βρίσκεται και πάλι πίσω από τα σύνορά του.
Στο μεταξύ ο Falkenhayn εξακολουθούσε τις προσπάθειές του να παραβιάσει τα ορεινά περάσματα που βρίσκονταν ακόμη στα χέρια του Ρουμανικού στρατού. Επισημαίνοντας το αδύνατο σημείο της ρουμανικής άμυνας στο Πέρασμα Vulcan στρέφει εναντίον του στις 10 Νοεμβρίου την ελίτ του Alpen Korρs στο οποίο υπηρετεί ένας νεαρός ανθυπολοχαγός που ακούει στο όνομα Εrwίn Rommel.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου