Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ MAZY ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΥΠΑΡΞΗ — ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΝΑΛΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ
H σημερινή κοινωνία αγνοεί το άτομο. Βλέπει, μονάχα τις ανθρώπινες υπάρξεις, πιστεύει πραγματικά πως υπάρχουνε έννοιες καθολικές και μας φέρνεται σα νάμαστε έννοιες αφηρημένες. Η σύγκριση αυτή στην έννοια του άτομου και της ανθρώπινης ύπαρξης έφερε την κοινωνία σε μια απ' τις πιο μεγάλες της πλάνες : να θέλει να φτιάξει όλους τους ανθρώπους ομοίους πάνω στο ίδιο καλούπι.
Ίσως αν ήτανε όλοι απ' αρχής όμοιοι, θα ήτανε δυνατό να μεγαλώσουνε, να ζήσουνε και να δουλέψουνε μέσα σε κοπάδια σαν τα ζώα. Ο καθένας όμως έχει την προσωπικότητα του και δεν μπορεί να τον βλέπει κανείς σαν ένα αφηρημένο σύμβολο. Όπως ξέρουμε, χρόνια τώρα, όλοι οι μεγάλοι άντρες μεγάλωσαν στη μοναξιά κι' αρνήθηκαν να μπούνε σε σχολειό. Η αλήθεια όμως είναι πως το σχολειό είναι απαραίτητο για τις τεχνικές σπουδές κι' ακόμα πολύ χρήσιμο για να ικανοποιεί την ανάγκη που νοιώθει το παιδί να βρίσκεται κοντά σε ομοίους. Πρέπει, όμως, η αγωγή να πέρνει μια πολύ προσεγμένη κατεύθυνση και τέτοια κατεύθυνση δεν μπορούνε να τη δώσουνε παρά μονάχα οι γονιοί, γιατί αυτοί, και περισσότερο η μητέρα, είδανε απ' την πρώτη τους εμφάνιση τις ψυχολογικές και πνευματικές ιδιορρυθμίες των παιδιών, που μπορούνε να οδηγήσουνε την αγωγή του σ' ένα σωστό δρόμο. Η σημερινή κοινωνία έκανε το μεγάλο αυτό λάθος, να βάλει στη θέση της οικογένειας το σχολειό, απ' την πιο μικρή ηλικία του παιδιού. Κι' αυτό γιατί οι γυναίκες προδώσανε τον προορισμό τους, εγκαταλείψανε τα παιδιά τους στα νηπιαγωγεία για ν' ασχοληθούνε με την καριέρα τους, με τις κοσμικές φιλοδοξίες τους, τις σεξουαλικές ηδονές τους, τις λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές φαντασιοπληξίες τους ή ακόμα απλούστατα για να παίξουνε το bridge τους, να πάνε στο cinema τους και να περάσουνε τον καιρό τους όσο γίνεται πιο άσκοπα. Έτσι κατάφεραν και ξεχαρβάλωσαν την οικογένεια μέσα στην οποία το παιδί μεγάλωνε και μάθαινε ένα σωρό πράματα απ' τους μεγάλους. Τα σκυλιά που μεγαλώνουνε μαζύ μ' άλλα ζώα της ίδιας ηλικίας, ποτέ δεν παίρνουνε την ανάπτυξη που θα περνάνε αν τρέχανε λεύτερα μαζύ με τους γονιούς τους.
Το ίδιο γίνεται και με τα παιδιά πού χάνονται μεσ' το πλήθος των άλλων παιδιών χωρίς νάχουνε την επίδραση απ' το μυαλό των μεγαλυτέρων. Το παιδί μιμείται με τη μεγαλύτερη ευκολία τις φυσιολογικές, συναισθηματικές και πνευματικές ενέργειες που βλέπει γύρω του. Από παιδιά όμως της ηλικίας του τί μπορεί να πάρει ; Όταν είναι αναγκασμένο να ζει σα μια μονάδα μεσ' το σχολειό, μεγαλώνει με το χειρότερο τρόπο. Για να μεγαλώσει και να προοδέψει το άτομο, πρέπει να ζήσει μεσ' τη μοναξιά και μαζύ την φροντισμένη προσοχή της μικρής οικογενειακής ομάδας.
Η κοινωνία αγνοώντας το άτομο αφήνει και μεγαλώνουνε μέσα της όλοι αυτοί οι ατροφικοί άνθρωποι. Ο άνθρωπος δε δέχεται έτσι με το αζημίωτο, τον τρόπο αυτό της ύπαρξης, την ομοιόμορφη κι' ανόητη δουλειά που είναι υποχρεωμένοι να κάνουνε οι εργάτες των εργοστασίων, οι υπάλληλοι των γραφείων κι' όσοι γενικά δουλεύουνε για μια μαζική παραγωγή. Μέσα στην απεραντωσύνη της σημερινής πόλης, ο άνθρωπος νοιώθει πως είναι χαμένος και ατέλειωτα μοναχός. Τί άλλο είναι παρά μια αφηρημένη έννοια, ένα ζωντανό μεσ' το κοπάδι ; Δεν έχει πια ούτε το συναίσθημα της ευθύνης, ούτε της αξιοπρέπειας. Μέσα στο πλήθος όλη τη δύναμη την έχουνε οι πλούσιοι, οι πολιτικοί κ' οι κλέφτες. Οι άλλοι όλοι είναι μια ανώνυμη σκόνη που ποδοπατιέται καθημερινά απ' το κάθε πόδι. Αντίθετα, μπορεί το άτομο και κρατάει ακέρια την προσωπικότητά του, όταν βρεθεί σε μια μικρή ομάδα όπου είναι γνωστό, σ' ένα μικρό χωριό ή σε μια μικρή πόλη, όπου η σπουδαιότητα του είναι σχετικά μεγάλη, και όπου έχει την ελπίδα να γίνει μια μέρα ένας σημαντικός πολίτης. Η θεωρητική παραγνώριση της ατομικότητας έκανε να εξαφανισθεί πραγματικά κάθε ατομικότητα.
Άλλη μια πλάνη που έφερε η σύγχιση αυτή στις έννοιες της ανθρώπινης ύπαρξης και του ατόμου είναι η πίστη στη δημοκρατική ισότητα. Σήμερα, όμως, η πείρα δίδαξε τους λαούς να μην πιστεύουνε σ' ένα τέτοιο δόγμα. Γι' αυτό νομίζουμε πως είναι και περιττό να μιλήσουμε για το πόσο σφαλερή είναι η θεωρία αυτή της δημοκρατικής ισότητας. Είναι όμως περίεργο πως μπόρεσε και στάθηκε τόσον καιρό μια τόσο πλανερή θεωρία. Πώς αλήθεια η ανθρωπότητα ξεγελάστηκε τόσον καιρό ; Η δημοκρατική ισότητα αγνοεί την πραγματική κατασκευή τού κορμιού και συνείδησης. Το άτομο είναι κάτι το συγκεκριμένο και δεν του ταιριάζει μια τέτοια θεωρία. Σίγουρα, όλες οι ανθρώπινες υπάρξεις είναι ίσες μεταξύ τους, όχι όμως και τ' άτομα. Τί μεγάλη πλάνη να ζητάνε όλοι τα ίδια δικαιώματα ! Ποτέ ο άνθρωπος με το ξεπεσμένο μυαλό και η μεγαλοφυία δεν μπορούνε να σταθούνε όμοια μπροστά στο νόμο. Ο ηλίθιος, ο κουτός, ο ανάξιος προσοχής, ο χαμένος, δεν έχει δικαίωμα να πάρει μιαν ανώτερη μόρφωση. Είναι φοβερά ανόητο να του δίνουμε το ίδιο δικαίωμα ψήφου, που έχει κι' ο τέλεια αναπτυγμένος άνθρωπος. Τα δυο φύλα δεν είναι ίσα. Αν παραγνωρίσουμε όλες αυτές τις ανισότητες μεγάλος κίνδυνος μας περιμένει. Οι δημοκρατικές ιδέες βοηθήσανε πολύ στο ξέφτισμα του πολιτισμού μας γιατί εμποδίσανε ν' αναπτυχθούνε μεσ' την κοινωνία οι εκλεκτοί. Ας το καταλάβουμε, λοιπόν καλά πως πρέπει να σεβαστούμε τις ατομικές ανισότητες. Μέσ' την κοινωνία υπάρχουνε άλλες λειτουργίες που ανήκουνε στους μεγάλους, άλλες στους μικρούς, άλλες στους μέτριους κι' άλλες στους κατώτερους. Ας μη φανταζόμαστε ότι θα φτιάξουμε πλάσματα ανώτερα όταν θάχουμε γι' αυτούς τις ίδιες αρχές που έχουμε και για τους μέτριους.
Το ιδανικό της δημοκρατίας έβαλε όλους τους ανθρώπους μέσα στο ίδιο καλούπι, κ' έτσι έδωσε το δικαίωμα σ' όλους τους παρακατιανούς ν' ανεβούνε ψηλά. Παντού και πάντα αυτοί πήρανε πιο μεγάλη θέση απ' τους αληθινά δυνατούς. 'Ολοι τους βοήθησαν, τους προστάτεψαν κι' άπειρες φορές τους θαύμασαν. Το κοινό έμαθε να δίνει τη συμπάθεια του στους άρρωστους, τούς εγκληματίες και τους τρελλούς.
Το παραμύθι αυτό της ισότητας, η αγάπη του σύμβολου, η περιφρόνηση για ό,τι είναι συγκεκριμένο, φταίνε το πιο πολύ για τον κατήφορο πού πήρε το άτομο. Επειδή, φυσικά, δεν ήτανε δυνατό ν' ανεβούνε εύκολα οι παρακατιανοί, το μόνο μέσο για να εξασφαλιστεί η περίφημη, αυτή ισότητα ανάμεσα στους ανθρώπους ήτανε να τους κατεβάσουμε όλους στο πιο χαμηλό επίπεδο. Έτσι, λοιπόν, εξαφανίστηκε ανάμεσα απ' τους ανθρώπους κάθε δύναμη προσωπικότητας.
Όχι μονάχα μπερδέψαμε τις έννοιες της ανθρώπινης ύπαρξης και του ατόμου αλλά και δώσαμε στην πρώτη στοιχεία πού δεν της ανήκανε ενώ της πήραμε άλλα δικά της. Νομίσαμε πως ο άνθρωπος ανήκει στον μηχανικό κόσμο. Τη σκέψη, τον ηθικό πόνο, τη θυσία, την ομορφιά και την ηρεμία, τα σβύσαμε όλα με μια μονοκοντυλιά. Είδαμε τον άνθρωπο σαν μια χημική ουσία, μια μηχανή, μια βιδούλα της μηχανής. Τον ακρωτηριάσαμε απ' όλες τις ηθικές,αισθητικές και θρησκευτικές ενέργειες του. Του στερήσαμε ακόμα και πολλές απ' τις φυσιολογικές του ενέργειες.
Ρωτήσαμε ποτέ μας πώς θα μπορέσουνε οι ιστοί κ' η συνείδηση να συνειθίσουνε σε μια αλλοιώτικη τροφή κ' έναν διαφορετικό τρόπο ζωής ; Αγνοήσαμε το βασικό ρόλο που παίζουνε οι προσαρμοστικές λειτουργίες και τα σοβαρά αποτελέσματα που βγαίνουνε αν αυτές μείνουνε σ' αδράνεια. Η μεγάλη λοιπόν αδυναμία που έχουμε σήμερα υπάρχει, γιατί παραγνωρίσαμε την ατομικότητα κι' αγνοήσαμε την πραγματική κατασκευή της ανθρώπινης ύπαρξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου