Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Μετά την καταστολή του κινή­ματος του Βασιλιά Κωνσταντίνου, ο Γ. Παπαδό­πουλος, με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού της χώρας , κάλεσε τους Έλληνες και τους ξένους δημοσιογράφους με σκοπό να τους ενημερώσει για τα γεγονότα της προηγουμένης ημέρας και στη συνέχεια να απαντήσει στις ερωτήσεις τους. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του Κοινοβουλίου στις 14 Δεκεμβρίου 1967.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡ: Εν πρώτοις , θα αναφερθώ εις μίαν σύντομον ενημέρωσιν επί της εξελίξεως των τελευταίων γεγονότων, ίνα υπευθύνως όλοι ενημερωθήτε και με βάσιν αυτήν, έχομεν εν συνεχεία την δυνατότητα να καλύψωμεν και συγκεκριμένας εκ μέρους ωρισμένων εξ υμών ερωτήσεις.

Δυστυχώς από χθες το πρωί, περί την 11 ην ώραν, όλως αιφνιδίως και όλως έκτος πάσης δυνατής προβλέψεως, λόγω της παραλόγου ενεργείας, ευρέθημεν προ μιας κρίσεως. Η κρίσις εξεδηλώθη με την εξής εξέλιξιν:

Περί  την 11ην ώραν δι' ενός εγγράφου - επιστολής προσωπικής της Α. Μ. ενημερούται το πρώτον ο αρχηγός των κατά ξηράν ενόπλων δυνάμεων, ότι ο Βασιλεύς αναλαμβάνει προσωπικώς την διακυβέρνησιν της χώρας, δεύτερον, ότι αναλαμβάνει προσωπικώς την ηγεσίαν των Ενόπλων Δυνάμεων και, τρίτον, ότι προβαίνει εις ωρισμένας αλλαγάς επί της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Από την στιγμήν αυτήν ενημερούται η Κυβέρνησις περί της εκδηλώσεως της κρίσεως. Συγκεντρούται εις το Στρατηγείον, θέτει υπό τον έλεγχον την επαφήν με τας ενόπλους δυνάμεις, και αναζητεί τον απουσιάζοντα πρωθυπουργόν, περί του οποίου είχε μόνον την πληροφορίαν, ότι την 9.30 εκλήθη εις τα Ανάκτορα και αναζητεί επαφήν και με τον Μεγαλειότατον. Δεν ανευρίσκεται ούτε ο ένας ούτε ο άλλος. Αργότερον εκ μιας εκδηλώσεως δια των επικοινωνιών του 28ου Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας από την Λάρισαν και την εκπομπήν από έναν μέχρι τότε νεκρόν ραδιοφωνικόν σταθμόν, ενός διαγγέλματος μη ακουσμένου, άγεται εις το συμπέρασμα η Εθνική Κυβέρνησις, ότι πιθανόν ο Βασιλεύς εκινήθη εις την Λάρισαν.

Εξηκολούθησεν η αποκατάστασις επαφής με τας ενόπλους δυνάμεις. Διεβεβαιώθη, ότι αι ένοπλοι δυνάμεις υπακούουν εις την Εθνικήν Κυβέρνησίν των και επειδή αργότερον το απόγευμα απωλέσθη η επαφή και με την φρουράν Καβάλας, προστίθεται και δευτέρα υποψία περί ενδεχομένης κινήσεως του Βασιλέως εις την περιοχήν της Καβάλας.

Αργότερον προς το εσπέρας, αναφέρεται από την περιοχήν Κομοτηνής, ότι η Διοίκησις του Γ' Σ.Σ. με τον επιτελάρχην της και η Διοίκησις της τεθωρακισμένης Μεραρχίας αποπειραθείσαι να αρνηθούν υπακοήν εις την νόμιμον Κυβέρνησίν, ετέθησαν υπό απομόνωσιν υπό των αξιωματικών των Στρατηγείων των. Εκείθεν πλέον με μίαν εξέλιξιν μέχρι την 3ην ώραν πρωινήν εμφανίζονται εις τας επικοινωνίας και η Λάρισα και η Καβάλα, αι οποίαι αναφέρουν υπακοήν εις την Εθνική Κυβέρνησιν και πληροφορούμεθα, ότι την 3.15' δύο αεροσκάφη Ντακότα απεγειώθησαν προς άγνωστον κατεύθυνσιν από το αεροδρόμιον της Καβάλας. Εκ των ανακοινώσεων των ξένων Πρακτορείων αρχικώς και επισήμως ήδη δι' ενός σήματος της Πρεσβείας της Ρώμης, επληροφορήθη η Κυβέρνησις, ότι ο Βασιλεύς και η Βασιλική Οικογένεια μετά του τέως Πρωθυπουργού προσεγειώθησαν εις την Ρώμην. Αυτή ιστορικώς είναι η εξέλιξις των γεγονότων.

Η κυβέρνησις ευρεθείσα προ μιας τοιαύτης καταστάσεως προσδιοριζομένης εκ της αποχής ασκήσεως των καθηκόντων υπό του Βασιλέως και εκ της απουσίας και αποχής εκ της ασκήσεως των καθηκόντων υπό του Προέδρου της Κυβερνήσεως, αντιμετώπισε την κατάστασιν με την εξής συνταγματικήν διαδικασίαν.

Η Επαναστατική Επιτροπή ανέθεσε την άσκησιν των καθηκόντων του Αντιβασιλέως εις τον αντιστράτηγον κ. Ζωϊτάκην. Ωρκίσθη ο κ. Ζωϊτάκης ως Αντιβασιλεύς ενώπιον του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Ο Αντιβασιλεύς έκανε την τιμήν να αναθέση εις εμέ τον σχηματισμόν της νέας Κυβερνήσεως και εν συνεχεία με την κανονικήν διαδικασίαν εγένετο η ορκωμοσία Πρωθυπουργού και Κυβερνήσεως υπό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου.

Εις αυτό το σημείον ολοκληρούται η ιστορία. Ο μέγας Θεός της Ελλάδος και η αποφασιστικότης της Επαναστάσεως εχάρισαν διά μίαν ακόμη φοράν την ευτυχίαν εις τον τόπον αυτόν να αντιμετωπίση την κρίσιν αναιμάκτως. Και τελειώνοντας την έκθεσίν μου ενώπιον σας επί των γεγονότων θα απαντήσω εις ωρισμένας ερωτήσεις, υπό τον όρον ότι θα καθορίζω εγώ την σειράν, έκαστος δε ερωτών θα θέτη μόνον μίαν ερώτησιν. Δεν θα επεκτείνεται η απάντησις εις διάλογον και με την συγγνώμην σας, τουλάχιστον δι' αυτήν την στιγμήν, πολύ σύντομα θα καθορίσω τους δύο τελευταίους, οι οποίοι θα υποβάλουν τας δύο τελευταίας ερωτήσεις και ευχαριστώντας σας τότε διά την υπομονήν, αλλά και διά την χάριν που θα μου κάμετε, θα σας αποχαιρετήσω ευχόμενος καλήν συνάντησιν επ' ευκαιρία κάποιας άλλης στιγμής.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κύριε Πρόεδρε, η ερώτησις έχει δύο σκέλη. Πρώτον, ποία είναι η θέσις του Βασιλέως τώρα και αν θα χρειασθή αναγνώρισις της Κυβερνήσεως από τις ξένες Κυβερνήσεις.

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Η θέσις του Βασιλέως είναι ότι οικειοθελώς απεφάσισε να απόσχη της ασκήσεως των καθηκόντων του. Με μίαν διαδικασίαν προβλεπομένην από το Σύνταγμα, και ιστορικώς κατα το παρελθόν επαναληφθείσαν ανεπληρώθη εις την άσκησιν των καθηκόντων του υπό Αντιβασιλέως, αποκατεστάθη το σχήμα εν τω Συντάγματι , και εντεύθεν η διεξαγωγή της Συνταγματικής τάξεως.

Ως προς το δεύτερον μέρος του ερωτήματος σας, πολύ θα με υποχρεώσετε να απευθύνετε την ερώτησιν εις, τας Κυβερνήσεις αι οποίαι πρόκειται να αποφασίσουν επί του πώς, με ποίαν διαδικασίαν και αν πρέπει να σκεφθούν αν θα αναγνωρίσουν ή όχι την Κυβέρνησιν.

ΕΡΩΤΗΣΙ Σ: Τώρα είναι Μοναρχία ή Δημοκρατία;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Η απάντησις είναι ότι η καθεστηκυία τάξις δεν διαφέρει καθ' οιονδήποτε τρόπον από την προηγουμένην, εφαρμόζεται το Σύνταγμα της Βασίλευομένης Δημοκρατίας με την διαφοράν ότι τα καθήκοντα του Ανωτάτου Άρχοντος ασκεί ο Αντιβασιλεύς και με την διαφοράν ότι λόγω της εκτάκτου καταστάσεως ως συνέβη από της 21nς Απριλίου, ευρίσκονται εν υπνώσει ωρισμένα άρθρα του Συντάγματος.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Υπήρξε καθόλου αιματοχυσία κατά την χθεσινήν ημέραν;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Καμμια ευτυχώς.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Υπάρχουν πάρα πολλοί αξιωματικοί συλληφθέντες;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Η Κυβέρνησις, εν τη επιθυμία της να εξασφάλιση όπωσδήποτε την αναίμακτον αντιμετώπισιν της καταστάσεως και τους ελαχίστους αξιωματικούς, οι οποίοι παρεπλανήθησαν και επί μικρόν χρονικόν διάστημα ενεφανίσθησαν μη υπακούοντες εις την νόμιμον Κυβέρνησιν, τους ημνήστευσεν Ελάχιστοι εκ των πρωτεργατών, πιθανόν να αντιμετωπίσουν διοικητικάς κυρώσεις.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κύριε Πρόεδρε ωμιλήσατε περί αμνηστίας, μήπως η αμνηστία θα περιλάβη και ένα ευρύτερον κύκλον ατόμων, τα οποία ευρίσκονται υπό κράτησιν από της 21ης Απριλίου και πέραν;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Επί του παρόντος η έκφρασις αμνηστία αναφέρεται εις την κατάστασιν την σημερινήν. Αναφέρεται εις άτομα τα οποία διέπραξαν ποινικόν αδίκημα. Και κατ' αυτό αμνηστεύονται. Τα άλλα άτομα περί των οποίων η ερώτησις είναι άτομα διατηρούμενα υπό μίαν κατάστασιν διοικητικού περιορισμού και δεν απαιτείται αμνηστία. Απλώς όταν η Κυβέρνησις κρίνει ότι ο καιρός το επιτρέπει θα τους επιτρέψη την ελευθέραν τελείως ζωήν.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Είναι αληθές το διαδιδόμενον οτι η Βασιλομήτωρ Φρειδερίκη είναι ακόμη εις Αθήνας;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Επισήμως εκείνο που γνωρίζομεν είναι ότι ο Βασιλεύς, η Βασίλισσα, η Βασιλομήτωρ και τα τέκνα των απεβιβάσθησαν εις την Ρώμην. Ουδέν πλέον συγκεκριμένου γνωρίζω. Πιστεύω ότι και η Βασιλομήτωρ έχει ακολουθήσει τον Βασιλέα

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κύριε Πρόεδρε διατί νομίζετε ότι ο βασιλεύς έκαμε αυτήν την κίνησιν τώρα και διατί πιστεύετε ότι διελύθη τόσον ταχέως;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Αν υπάρχη στον κόσμον αυτόν δυνατότης να ερμηνευθή ο παραλογισμός διά της λογικής θα είχα απάντησιν. Η κατάστασις είναι αδιανόητος. Την παραμονήν εις ακρόασιν του υπουργού του Συντονισμού κ. Μακαρέζου το πνεύμα και η κατάστασις που επεκράτει κατά την διάρκειαν της μακράς ακροάσεως ήτo κάτι το οποίον θα ημπορούσε να χαρακτηρισθή περισσότερον από φιλικόν. Πιθανόν και αυτό να εχρειάζετο διά να τονισθή έτι πλέον ο παραλογισμός.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κύριε Πρόεδρε, επρόκειτο εντός των ημερών η Συνταγμα¬τική Επιτροπή να παραδώση εις την Κυβέρνησιν το σχέδιον του νέου Συντάγματος. Μήπως, κατόπιν των γεγονότων αυτών θα υπάρξουν σχετικώς περαιτέρω συζητήσεις κσι ενέργειαι;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Πολύ καλή η ερώτησις. Μου δίδει την ευκαιρίαν να γνωρίσω εις υμάς και δι' υμών εις την κοινήν γνώμην ότι αι προγραμματικαί δηλώσεις και της Κυβερνήσεως της οποίας έχω την τιμήν να προεδρεύω είναι αι ίδιαι προγραμματικαί δηλώσεις της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου, ανεξαρτήτως της αλλαγής του σχήματος. Η εξουσία είναι η Επανάστασις, οι σκοποί της Επαναστάσεως είναι καθωρισμένοι και, επομένως δεν ημπορεί να θεωρηθή ότι υπάρχει διαφορετική τοποθέτησις σήμερον από χθες. Βεβαίως, δεν αναφέρομαι εις χρόνον ημερών, διότι, ασφαλώς και η παρεμβληθείσα κατάστασις και τα πρόσθετα προβλήματα, ενδεχομένως, να διαφοροποιήσουν ελάχιστα τον χρόνον.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Κύριε Πρόεδρε, η Κυβέρνησίς σας κρίνεται δυσμενώς από τον Ανατολικόν και τον Δυτικόν Τύπον, πώς εξηγείτε τούτο;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Πάντοτε όταν καλήται κανείς να εξηγήση κάτι ως θέσιν τρίτου, εφ' όσον το αποπειραθή, αποπειράται να κάμη ένα λάθος. Αλάθητος δεν υποστηρίζω ότι είμαι. Πιστεύω όμως ότι δεν θα πρέπει να προχωρώ ηθελημένα εις χώρον που ημπορεί να κάμω λάθος.

Όσον αφορά τας δυτικάς χώρας, εάν προέρχεσθε από δυτικήν χώραν και αποτελείτε σύνδεσμον κάποιου οργάνου ενημερώσεως της κοινής γνώμης και συγκαταλέγεστε εις αυτούς που αντιτίθενται εις την Κυβέρνησιν, θα μου κάμετε μιαν χάριν εις ένα σημείωμα σας να μου δικαιολογήσετε την θέσιν σας. Εγώ προσωπικώς δεν αποτολμώ να κάμω κρίσιν διά λογαριασμόν σας.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Εγνωρίζατε. προ της 11ης πρωινής χθες, τί επρόκειτο να κάμη ο Βασιλεύς;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Ασφαλώς όχι. Το είπον αυτό. Και εάν τα εγνώριζα, ομολογώ ότι και οι άλλοι και προσωπικώς εγώ, θα αποπειρώμεθα, έστω και την υστάτην στιγμήν, να τον διαφωτίσωμεν και να μη τον αφήσωμεν να παραπλανηθή.