Στρατιωτικόν Συμβούλιον-Αποφάσεις.
Κατά το δεύτερον δεκαήμερον μηνός Απριλίου αφίχθησαν εις Σμύρνην ο Πρωθυπουργός Γούναρης , ο Υπουργός των Στρατιωτικών Θεοτόκης και ο Αρχηγός του Γεν.Επιτελείου Δούσμανης , οίτινες μετά του Αρχιστρατήγου επεθεώρησαν το μετωπον και εκοινοποίησαν την απόφασιν της Κυβερνήσεως περί οριστικής ενεργείας νέας εκστρατείας προς κατάληψιν του Αφιόν-Καραχισάρ, Κιουταχείας και Εσκή-Σεχήρ, με απώτερον σκοπόν την συντριβήν και την εξουθένωσιν του εχθρού.
Την 29ην Μαΐου αφίχθη εις Σμύρνην ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, συνοδευόμενος από τον πρωθυπουργόν, τον Υπουργόν των Στρατιωτικών και τον Αρχηγόν του Επιτελείου Στρατηγόν Δούσμανην, προς παρακολούθησιν των επιχειρήσεων.
Εις γενόμενον στρατιωτικόν συμβούλιον εν Κορδελιώ υπό την προεδρείαν του Βασιλέως ενεκρίθη το σχέδιον της Στρατιάς, δια του οποίου επεδιώκετο η κύκλωσις του εχθρού δια μεγάλων κυκλωτικών κινήσεων, ενώ συγχρόνως θα προσεβάλλετο ούτος κατά μέτωπον υπό του Β' Σώμ. Στρατού και της IX Μεραρχίας.
Η Στρατιά, κατόπιν εγκρίσεως του σχεδίου της, καθώρισε δια διαταγών της τας θέσεις εξορμήσεως των διαφόρων Μεραρχιών ως εξής :
Εκ Νότου ' άκρον αριστερόν η IX Μεραρχία (Συν)χης Τσιρογιάννης) ' δεξιώτερον αυτής το Β' Σώμα Στρατού (Υποστρ. Α. Βλαχόπουλος) εκ των XIII (Συν)χης Διγενής) και V (Συν)χης Τριλίβας) Μεραρχιών, αι οποίαι μετά της IX θα διεξήγαγον τον κυρίως κατά μέτωπον αγώνα' δεξιώτερον των Μεραρχιών τούτων το Α' Σ. Στρατού (Αντιστρ. Α. Κοντούλης) εκ των Ι (Υποστρ. Φράγκου) και ΙΙ (Συν)χης Βαλέττας) Μεραρχιών, αίτινες μετά της Ταξιαρχίας Ιππικού θα διεξήγαγον ευρείαν κυκλωτικήν κίνησιν με αντικειμενικόν σκοπόν την κατάληψιν του σιδηρ. σταθμού Αλαγιούντ, συγχρόνως δε θα επετίθεντο κατά του άκρου αριστερού του εχθρού, το οποίον κατ' αρχάς δεν παρουσίαζε σημαντικάς δυνάμεις αντιστάσεως.
Εις το δεξιόν ετάσσοντο αι Μεραρχίαι XII (πρίγκηψ Ανδρέας) και IV (Υποστρ. Δημαράς) με αντικειμενικόν σκοπόν την κατάληψιν του Αφιόν Καραχισάρ, της XII μετά τούτο διατιθεμένης προς ενίσχυσιν του Α' Σώμ. Στρατού.
Παραλλήλως η Στρατιά διέταξε σύγχρονον ενέργειαν των Μεραρχιών της βορείου ομάδος. Ούτως αι Μεραρχίαι του Γ' Σώμ. Στρατού (Αντιστρ. Πολυμενάκος) VII (Συν)χης Πλάτης) και Χ (Υποστρ. Σουμίλας) θά επήρχοντο εκ βορρά δια της Προύσσης-Αδρανός-ΧαρματζΙκ-Κιουταχείας,μΕ Αντικειμενικόν σκοπόν την πίεσιν των ευρισκομένων εν Κιουταχεία εχθρικών δυνάμεων και κατάληψιν του Εσκή-Σεχήρ.
Σύγχρονος θα ήτο και η ενέργεια των υπό τον Υποστρ. Τρικούπην Μεραρχιών, III (Υπ. Τρικούπης) και XI (Συν)χης Κλαδάς) αι οποίαι δια των οδών Αϊνεγκιόλ—Γενή Σεχήρ θα εξήσκουν πίεσιν κατά του ευρισκομένου προ των οχυρών του Εσκή-Σεχήρ, Αβγκίν, Ιν-Εϋνού και Κοβαλίτσης εχθρού.
Το Συμβούλιον εξουσιοδότησε τον Πρωθυπουργόν να διαβιβάση εν υπομνήματι το πόρισμα των συνεννοήσεων τούτων, το οποίον εξεπροσώπει τας οριστικάς αντιλήψεις της Κυβερνήσεως από στρατιωτικής και πολιτικής απόψεως προς την Κυβέρνησιν της Μ. Βρεττανίας.
Το υπόμνημα τούτο διαβιβασθέν υπό του Υπουργού των Εξωτερικών, κατελθόντος και τούτου εις Κορδελιό, προς την πρεσβείαν του Λονδίνου, ίνα επιδοθή εις την Αγγλικήν Κυβέρνησιν ως memorandum , είχεν ως εξής:
Καθ' ην στιγμήν η Ελλάς άρχεται των εν Μ. Ασία επιχειρήσεων, η Ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί καθήκον αυτής να διαδηλώση προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν τας αντιλήψεις, εξ ων εμπνέεται ουτως ο ομοθύμως υπό του Ελληνικου Λαού επιχειρούμενος αγών.
Η Ελληνική αντιπροσωπεία κατά την διάσκεψιν του Λονδίνου δεν έλειψε να καταστήση γνωστόν εμπιστευτικώς εις την Αγγλικήν Κυβέρνησιν το διαλλακτικόν πνεύμα αυτής, χάριν της επιτεύξεως αμέσου ειρήνης, άνευ περαιτέρω θυσιών.
Η Ελληνική Κυβέρνησις πέποιθεν ότι η Αγγλική εξετίμησε το διαλλακτικόν τούτο πνεύμα, τόσον μάλλον, καθ' όσον εγνώριζεν, ότι δεν προήρχετο εκ της αμφιβολίας περί την ικανότητα της Ελλάδος προς επικράτησιν εν τω αγώνι.
Δυστυχώς παρόμοιον διαλλακτικόν πνεύμα δεν επεκράτησε και παρά τοις ανθρώποις της Αγκύρας, οι οποίοι ως ήτο εύκολον να προΐδη τις, μεθυσθέντες εκ των μετά της Γαλλίας και Ιταλίας συμφωνιών, δεν ηξίωσαν ουδέ απαντήσεως την προς αυτούς γενομένην πρότασιν της Διασκέψεως, παρ' όλας τας υπέρ αυτών τροποποιήσεις της συνθήκης των Σεβρών εις ουσιωδέστατα σημεία.
Η Ελληνική Κυβέρνησις, αναγκασθείσα εκ των παρατηρουμένων εχθρικών κινήσεων και εκ φόβου ενισχύσεως των έναντι του Ελληνικού Στρατού Κεμαλικών δυνάμεων δια των εκ Κιλικίας Τουρκικών στρατευμάτων προέβη εις την επίθεσιν την αρξαμένην την 10)23 Μαρτίου.
Η επίθεσις αύτη κατέδειξε το βάσιμον των υπονοιών της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοικήσεως περί ενισχύσεως του εχθρού, αι οποίαι ενεφανίσθησαν κατά την σύγκρουσιν και δή ανώτεραι των προβλεπομένων.
Διότι, παρα την εις το νότιον μέτωπον πλήρη επιτυχίαν, ήτις έληξεν εις κατάληψιν της σιδηρ, γραμμής από Ουσάκ μέχρι 50 χιλ. πέραν του Αφιόν-Καραχισάρ, εν τω βόρειω μετώπω της Προύσσης ο Ελληνικός Στρατός συνήντησεν απροσδόκητον εχθρικήν συγκρότησιν προ του Εσκή-Σεχήρ, διαθέτουσαν όχι μόνον ποσότητα ανδρών υπερτέραν κατά πολυ της προ ολίγου διατιθεμένης, αλλά και πυροβολικόν κατά πολύ ισχυρότερον και εις αριθμόν τηλεβόλων και εις διαμέτρημα αυτών, προερχόμενον ασφαλώς εκ των παραβιασθεισών διασυμμαχικών αποθηκών, εξ ων φαίνεται, ότι υπεξηρέθη.
Eκ τούτων κατεδείχθη κατά τρόπον ανεπίδεκτον οιασδήποτε αμφιβολίας, ότι ορθώς έκρινεν η Ελληνική Κυβέρνησις, θέσασα ως βάσιν της ενεργείας αυτής την πεποίθησιν, ότι η πολιτική αύτη, ήτις υπηρετεί κεφαλαιώδη και ζωτικά της Ελλάδος συμφέροντα και δικαιολογεί πάσαν θυσίαν, είναι και η βαθυτάτη συνείδησις του Ελληνικού Λαού ολοκλήρου, καταδηλωθείσα κατά τον μάλλον εύγλωττον τρόπον δια της προθυμίας, μεθ' ης ούτος προσήνεγκε και την ζωήν και το βαλάντιον αυτού προς επιδίωξιν του αγώνος.
Η Βρεττανική Αυτοκρατορία κατά φυσικόν λόγον υπέρ πασαν άλλην Μεγάλην ή Μικράν Δύναμιν, ενδιαφερόμενη δια τε την εξασφάλισιν της ελευθερίας των Στενών και την ελευθέραν χρήσιν της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, δεν δύναται παρά να αναγνωρίση την Ελλάδα ως πιστόν και ειλικρινή φύλακα της ελευθερίας ταύτης, αποφασισμένην και εκ των ιδίων αυτής συμφέροντων να εκπληρώση την αποστολήν ταύτην και δια των ιδίων αυτής δυνάμεων ικανήν να επαρκέση επ' αυτήν.
Κατά την στιγμήν δε, κατά την οποίαν η Ελλάς εν μια ψυχή αποδύεται εις τον αγώνα, υποβαλλομένη εις τας βαρυτάτας των θυσιών, η Ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί καθήκον αυτής να διατρανώση προς την Αγγλικήν την βαθυτάτην συνείδησιν τούτου , ην έχει τόσον αυτή όσον και ο Ελληνικός Λαός και την μυχίαν ελπίδα, ην τρέφει, ενισχύουσαν αυτήν εις τον αγώνα, ου επιλαμβάνεται, οτι και η Αγγλική Κυβέρνησις συμμερίζεται τας εκτεθείσας αντιλήψεις.
Κατά την τελευταίαν συνδιάσκεψιν του Λονδίνου η Ελληνική αντιπροσωπεία κατέστησε δήλον προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν, ότι εκ των αντιλήψεων τούτων εμπνέεται, μετά ελευθερίας και ειλικρινείας, εκθέσασα εμπιστευτικώς εις την Αγγλικήν Κυβέρνησιν τας σκέψεις και γνώμας αυτής και μετά προθυμίας ακούσασα πάσαν της Αγγλικής Κυβερνήσεως εισήγησιν.
Και νυν επικειμένης της αναλήψεως του αγώνος εν Μ. Ασία υπό νέαν μορφήν και με ουσιωδώς ηυξημένας δυνάμεις, η Ελληνική Κυβέρνησις νομίζει καθήκον αυτής να διερμηνεύση προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν τας εκτεθείσας ανωτέρω αντιλήψεις αυτής, αι οποίαι είναι αντιλήψεις ολοκλήρου του Ελληνικού Λαού και να επαναλάβη την δήλωσιν, ότι είναι πρόθυμος να ακούση και μελετήση μετά θερμού ενδιαφέροντος πάσαν εισήγησιν της Αγγλικής Κυβερνήσεως, αποβλέπουσαν εις την όσον ένεστι πληρεστέραν προσαρμογήν της καταστάσεως της εκ του αγώνος, ου επιλαμβάνεται εξ επιτακτικής επιβολής των συμφερόντων και των δικαίων της Ελλάδος, δημιουργηθησομένης προς τας εκτεθείσας εν τω παρόντι υπομνήματι αντιλήψεις, αι οποίαι αποτελούν τας αρχάς τας καθοδηγούσας την Ελληνικήν Κυβέρνησιν εν τω αγώνι, εν τω οποίω ηγείται του Ελληνικού Λαού.
Κατόπιν του υπομνήματος τούτου αι Σύμμαχοι Δυνάμεις επέδωσαν εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν την 8ην Ιουνίου 1921 διακοίνωσιν δια της οποίας εζήτουν την αναστολήν των επιχειρήσεων και την εκ νέου συζήτησιν μεταξύ των εμπολέμων δια την εξεύρεσιν ειρηνικής λύσεως.
Η Κυβέρνησις απορρίψασα ασυζητητί την πρότασιν ταύτην περί μεσολαβήσεως, διότι εθεώρει ασύμφορον, και από στρατιωτικής απόψεως επικίνδυνον, οιανδήποτε αναβολήν των επιχειρήσεων, εφ όσον η Στρατιά είχε φθάσει εις το όριον της δυναμικής της αναπτύξεως, ουδέν έχουσα να προσθέση πλέον ως προς ταύτην, εν ω ο αντιθέτως μειονεκτών εχθρός θα ενισχύετο από ημέρας εις ημέραν και αι μεμακρυσμέναι ακόμη Μεραρχίαι του, ως εν Κιλικία και αλλαχού, θα ήτο δυνατόν νά συγκεντρωθούν απέναντι ημών, εξ άλλου δε προχωρούσης της εποχής του έτους καθίστατο αμφίβολον, αν ο υπολειπόμενος χρόνος μέχρι της εποχής των βροχών θα ήτο επαρκής προς αποπεράτωσιν των επιχειρήσεων, το δε στράτευμα συγκεντρωθέν και αισθανόμενον την Iσχύν του, ήτο πλήρες πολεμικού μένους και επιθετικού πνεύματος, αλλ' υφίστατο κίνδυνος, παρεμβαλλομένης περιόδου τινός απραξίας, να μειωθή το άριστον τούτου ηθικόν κεφάλαιον, έλαβεν οριστικώς πλέον την απόφασιν της διεξαγωγής των επιχειρήσεων.
Μετ' απαραμίλλου γενναιότητος πολεμήσας ο Ελληνικός Στρατός κατέλαβε το εν μετά το άλλο ισχυρότατα εχθρικά οχυρώματα, ένεκα όμως σημαντικής μειώσεως αυτού, συνεπεία των απωλειών, τας οποίας επέφερεν αυτώ το απροσδοκήτως εμφανισθέν βαρύ πυροβολικόν, ηναγκάσθη ο διοικών αυτόν αρχιστράτηγος να διατάξη την αναβολήν της περαιτέρω επιχειρήσεως, ίνα αναλάβη αυτήν μετά πληρεστέραν παρασκευήν.
Παρ' όλα τα διαδοθέντα και γραφέντα εν τω τύπω της Δύσεως, η Ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί καθήκον αυτής να βεβαιώση ότι ο Ελληνικός Στρατός ανέκοψε τον αγώνα εξ ιδίας αυτού πρωτοβουλίας, ο δε εχθρός ουδέ ετόλμησε να εξέλθη των οχυρωμάτων αυτού, ουδέ ηνώχλησε το παράπαν τον Ελληνικόν Στρατόν επιστρέφοντα εις τας θέσεις της εξορμήσεώς του.
Όταν δέ, μετά την ανακοπήν της επιχειρήσεως εν τω βορείω μετώπω , ο εχθρός, καταβάλλων υπερτάτην προσπάθειαν να άρη επιτυχίαν τινά, συνεκέντρωσε πάσας σχεδόν τας διαθεσίμους δυνάμεις αυτού από Εσκή-Σεχήρ και επετέθη παρά το Τουλού - Μπουνάρ κατά της νοτίου στρατιάς μας επέτυχεν, αποκρουσθείς μετά βαρυτάτων απωλειών.
Αλλ' εκ της επιχειρήσεως του Μαρτίου προέκυψεν ως βεβαίωσις, ότι ο εχθρός έλαβε νέαν μορφήν, εντελώς αλλοίαν εκείνης, υφ' ην ενεφανίζετο κατά την μέχρι τότε περίοδον.
Αντί ασυντάκτων στιφών, με ανεπαρκές πολεμικόν υλικόν εφωδιασμένων και ατάκτως ενεργούντων, παρουσιάζετο ήδη ο εχθρός ως μία συντεταγμένη στρατιωτική δύναμις, άξιον λόγου διαθέτουσα πολεμικόν υλικόν και δη εις πυροβόλα και μεγάλου ακόμη διαμετρήματος. Η νέα αύτη φάσις του πολέμου, η εκ της επιχειρήσεως του Μαρτίου το πρώτον αποκαλυφθείσα, έθεσε την Κυβέρνησιν προ της ανάγκης να αποβλέψη εις σπουδαίαν ενίσχυσιν του Ελληνικού Στρατού, ώστε να τεθή εκτός πάσης αμφιβολίας η από πάσης απόψεως μαχητική υπεροχή αυτού απέναντι του ούτω παρουσιαζομένου ήδη εχθρού. Η Ελληνική Κυβέρνησις ουδ' επί στιγμήν εδίστασε να χωρήση μετ' αποφασιστικότητας προς την κατεύθυνσιν ταύτην, έχουσα διαυγή την συνείδησιν, ότι εν τη τοιαύτη αυτής πολιτική πραγματοποιεί αμετάκλητον απόφασιν του Ελληνικού Λαού ολοκλήρου να επιβληθή δια των ιδίων αυτού δυνάμεων εις τον εν Μ. Ασία εχθρόν.
Και η συνείδησις αύτη κατεδείχθη τελείως σύμφωνος προς την πραγματικότητα.
Διότι ο Ελληνικός Λαός μετά προθυμίας και ενθουσιασμού προσέφερε την τε ενίσχυσιν του Στρατεύματος εις άνδρας και τας προς συνέχισιν του αγώνος απαιτουμένας υλικάς θυσίας.
Η Εθνική Συνέλευσις ομοφώνως, επευφημούντος ολοκλήρου του Λαού, εψήφισε δάνειον 625 εκατομμυρίων δραχμών, οι δε κληθέντες υπό τα όπλα έφεδροι προσήλθον εν αριθμώ υπερβαίνοντι κατά πολύ τους προσελθόντας καθ' οιανδήποτε προηγουμένην πρόσκλησιν.
Εκ των τριών προσκληθεισών το πρώτον κλάσεων, εκ των οποίων, επί τη βάσει των κατά τας προηγουμένας προσκλήσεις προσελεύσεων, υπελογίζετο, ότι θα προσήρχοντο περί τας 40-45 χιλιάδας ως είχε δηλώσει προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν και η Ελληνική αντιπροσωπεία κατά Μάρτιον προσήλθον 53 χιλιάδες, εκ των κατόπιν δε κληθεισών τεσσάρων κλάσεων , εξ ων αι δύο πολύ πρεσβύτεραι και συνεπώς πολύ ηλαττωμέναι, προσήλθον 58 χιλιάδες αντί των 4-5 χιλιάδων, όσαι υπελογίζοντο. Eκ τούτων κατεδείχθη κατά τρόπον ανεπίδεκτον οιασδήποτε αμφιβολίας, ότι ορθώς έκρινεν η Ελληνική Κυβέρνησις, θέσασα ως βάσιν της ενεργείας αυτής την πεποίθησιν, ότι η πολιτική αύτη, ήτις υπηρετεί κεφαλαιώδη και ζωτικά της Ελλάδος συμφέροντα και δικαιολογεί πάσαν θυσίαν, είναι και η βαθυτάτη συνείδησις του Ελληνικού Λαού ολοκλήρου, καταδηλωθείσα κατά τον μάλλον εύγλωττον τρόπον δια της προθυμίας, μεθ' ης ούτος προσήνεγκε και την ζωήν και το βαλάντιον αυτού προς επιδίωξιν του αγώνος.
Και δεν ητο δυνατόν να άντιλαμβάνηται άλλως ο Ελληνικός Λαός την πολιτικήν ταύτην, παρά όπως και η Κυβέρνησις. Μακρότατον Ιστορικόν παρελθόν,πλήρες δόξης και αφθάστου πολιτισμού, συνδέει είς τας βαθυτάτας και ιερωτάτας αναμνήσεις του Ελληνικού Λαού τας χώρας εν αις διεξάγεται ο αγών σήμερον προς την ζωήν της Ελληνικής Φυλής, ήτις επί τριάκοντα αιώνας και πλέον διετήρησε και διατηρεί έν αυταίς την παντοίαν υπεροχην αυτής επί πασών των εξ Ασίας κατελθουσών Φυλών.
Αλλά και εν βλέμμα επί του χάρτου αρκεί να πείση οιονδήποτε και ιδιαιτέρως πάντα Έλληνα συνειδότα την αποστολήν της Φυλής του, ότι ο Ελληνισμός έχει ανάγκην του υπό της φύσεως και της Ιστορίας ενιαίου διαπλασθέντος συγκροτήματος του Αιγαίου μετά των εκατέρωθεν παραλίων επί τε της Ευρωπαϊκής και της Ασιατικής άκτης και των εν τα μέσω νήσων, ίνα ζήση και ελευθέρως αναπτυχθή και επιτέλεση την αποστολήν του, αποστολήν προχώματος, εξασφαλίζοντος την Ευρώπην εκ των εξ Ασίας κινδύνων, ους ένεκεν της γεωγραφικής αυτής θέσεως πρώτη η Ελλάς υφίσταται και αποστολήν γεφύρας, συνδεούσης τας δύο Ηπείρους επί κοινή του ενιαίου πολιτισμού ωφελεία.
Τας αντιλήψεις ταύτας εις τα μυχιαίτατα της συνειδήσεως αυτού έχων ο Ελληνικός Λαός, μετ' ακλονήτου αποφασιστικότητος αποδέχεται την σήμερον ακολουθουμένην υπό της Ελλην. Κυβερνησεως πολιτικήν, την οποίαν δεν θεωρεί πρόσκαιρον επεισόδιον τής 'Ιστορίας αυτού, ουδέ τυχαίαν περιπέτειαν, εις την οποίαν οι κυματισμοί του παγκοσμίου πολέμου έρριψαν αυτόν, αλλά πραγμάτωσιν ιστορικής ανάγκης κατά την κατεύθυνσιν, προς την οποίαν αείποτε ακατάσχετον ησθάνετο την ώθησιν και εκ των επιβαλλουσών αναμνήσεων του παρελθοντος - και εκ των επιτακτικωτέρων αναγκών του ενεστώτος και του μέλλοντος.
Τοιαυτην πολιτικήν ούτω καθαρώς αλλά και ούτω σταθερώς ανταποκρινομένην εις Ελληνικά συμφέροντα αιώνια—εάν επιτρέπεται η χρήσις της λέξεως ταύτης περι ανθρωπίνων πραγμάτων — ακολουθούσα και πραγματοποιούσα η Ελληνική Κυβέρνησις, έχει συγχρόνως την βαθυτάτην επίγνωσιν, αντιπροσωπεύουσα και εν τούτω του Ελληνικού Λαού τας αντιλήψεις, ότι ουδέν γενικώτερον συμφέρον του ήδη δημιουργουμένου διεθνούς καθεστώτος αντιτίθεται, απεναντίας συμβάλλει σπουδαίως εις πραγμάτωσιν σκοπών, οι οποίοι μεγάλως ενδιαφέρουσι το καθεστώς τούτο, μεταξύ των οποίων προέχει ο της αποκαταστάσεως αληθούς και παγίας ειρήνης εν τη εγγύς Ανατολή, αδυνάτου άνευ απελεύθερώσεως των χωρών τούτων από της αφορήτου Τουρκικής διοικήσεως.
Επί πλέον δεν λανθάνει ούτε την Ελλην. Κυβέρνησιν ούτε τον Ελλην. Λαόν η ύπαρξις συμφερόντων ουσιωδών της Μεγάλης Βρεττανικής Αυτοκρατορίας εν τη πολιτική διαρρυθμίσει των Χωρών περί ων πρόκειται.
Των συμφερόντων τούτων της Μ. ·Βρ. Αυτοκρατορίας συμπιπτόντων κατά τε την γενικήν αυτών κατεύθυνσιν και την ιδιαιτέραν εν ταις χώραις ταύταις εμφάνισιν με τα συμφέροντα του καθόλου πολιτισμού, ευρίσκει εξυπηρετικήν την πολιτικήν, ην ακολουθεί η Ελληνική Κυβέρνησις, από συμφώνου μετά του Ελληνικού Λαού.
Από της αποκαταστάσεως του Ελλην. Βασιλείου ο Ελληνικός Λαός και αι εκάστοτε Κυβερνήσεις
αυτού διέγνωσαν την σύμπτωσιν ταύτην των μεγάλων Βρεττανικών συμφερόντων προς τα Ελληνικά και δια τούτο προς την Μ. Βρεττανίαν απέβλεψαν, ως προς εκείνην των Μ. Δυνάμεων, όχι μόνον δια το αληθώς και ειλικρινώς φιλελεύθερον αυτής. Αλλά και δια την σύμπτωσιν ταύτην των συμφερόντων εκαλείτο να παράσχη την αρωγήν της προς απολύτρωσιν του υπό δουλείαν Έλληνισμού.
Εν εκάστη δε των πολλών περιπτώσεων, καθ' ας παρεσχέθη η τοιαύτη αρωγή, ανεγνωρίσθη υπό της Ελληνικής συνειδήσεως και μία εμφάνισις του διπλού τούτου λόγου του ενθαρρύνοντος την ελπίδα της μετά της Αγγλίας συμπράξεως. Είναι και αύτη μία των βαθειών και σταθερών αντιλήψεων του Ελληνικού Λαού, την οποίαν πάσαι αι Κυβερνήσεις αυτού ηκολούθησαν και όχι ολιγώτερον των άλλων εκείναι, δια τας οποίας εκ λόγων εσωτερικών διενέξεων κατεβλήθη παρά των αντιπάλων κομμάτων προσπάθεια να παρασταθώσιν ως αντιτιθέμεναι προς αυτήν. Η Αντίληψις δέ αύτη πληροί και την ενεστώσαν Κυβέρνησιν. Η Βρεττανική Αυτοκρατορία κατά φυσικόν λόγον υπέρ πασαν άλλην Μεγάλην ή Μικράν Δύναμιν, ενδιαφερόμενη δια τε την εξασφάλισιν της ελευθερίας των Στενών και την ελευθέραν χρήσιν της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, δεν δύναται παρά να αναγνωρίση την Ελλάδα ως πιστόν και ειλικρινή φύλακα της ελευθερίας ταύτης, αποφασισμένην και εκ των ιδίων αυτής συμφέροντων να εκπληρώση την αποστολήν ταύτην και δια των ιδίων αυτής δυνάμεων ικανήν να επαρκέση επ' αυτήν.
Κατά την στιγμήν δε, κατά την οποίαν η Ελλάς εν μια ψυχή αποδύεται εις τον αγώνα, υποβαλλομένη εις τας βαρυτάτας των θυσιών, η Ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί καθήκον αυτής να διατρανώση προς την Αγγλικήν την βαθυτάτην συνείδησιν τούτου , ην έχει τόσον αυτή όσον και ο Ελληνικός Λαός και την μυχίαν ελπίδα, ην τρέφει, ενισχύουσαν αυτήν εις τον αγώνα, ου επιλαμβάνεται, οτι και η Αγγλική Κυβέρνησις συμμερίζεται τας εκτεθείσας αντιλήψεις.
Κατά την τελευταίαν συνδιάσκεψιν του Λονδίνου η Ελληνική αντιπροσωπεία κατέστησε δήλον προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν, ότι εκ των αντιλήψεων τούτων εμπνέεται, μετά ελευθερίας και ειλικρινείας, εκθέσασα εμπιστευτικώς εις την Αγγλικήν Κυβέρνησιν τας σκέψεις και γνώμας αυτής και μετά προθυμίας ακούσασα πάσαν της Αγγλικής Κυβερνήσεως εισήγησιν.
Και νυν επικειμένης της αναλήψεως του αγώνος εν Μ. Ασία υπό νέαν μορφήν και με ουσιωδώς ηυξημένας δυνάμεις, η Ελληνική Κυβέρνησις νομίζει καθήκον αυτής να διερμηνεύση προς την Αγγλικήν Κυβέρνησιν τας εκτεθείσας ανωτέρω αντιλήψεις αυτής, αι οποίαι είναι αντιλήψεις ολοκλήρου του Ελληνικού Λαού και να επαναλάβη την δήλωσιν, ότι είναι πρόθυμος να ακούση και μελετήση μετά θερμού ενδιαφέροντος πάσαν εισήγησιν της Αγγλικής Κυβερνήσεως, αποβλέπουσαν εις την όσον ένεστι πληρεστέραν προσαρμογήν της καταστάσεως της εκ του αγώνος, ου επιλαμβάνεται εξ επιτακτικής επιβολής των συμφερόντων και των δικαίων της Ελλάδος, δημιουργηθησομένης προς τας εκτεθείσας εν τω παρόντι υπομνήματι αντιλήψεις, αι οποίαι αποτελούν τας αρχάς τας καθοδηγούσας την Ελληνικήν Κυβέρνησιν εν τω αγώνι, εν τω οποίω ηγείται του Ελληνικού Λαού.
Το Συμβούλιο των Αντιστρατήγων που συνήλθε στη Σμύρνη μετά τις επιχειρήσεις του Σαγγαρίου.(Από αριστερά οι Αντιστράτηγοι Α Μπαϊρας, Α Κοντούλης, Α Παπούλας, Ανδρέας, Α Μομφεράτος και Γ Πολυμενάκος.) |
Η Κυβέρνησις απορρίψασα ασυζητητί την πρότασιν ταύτην περί μεσολαβήσεως, διότι εθεώρει ασύμφορον, και από στρατιωτικής απόψεως επικίνδυνον, οιανδήποτε αναβολήν των επιχειρήσεων, εφ όσον η Στρατιά είχε φθάσει εις το όριον της δυναμικής της αναπτύξεως, ουδέν έχουσα να προσθέση πλέον ως προς ταύτην, εν ω ο αντιθέτως μειονεκτών εχθρός θα ενισχύετο από ημέρας εις ημέραν και αι μεμακρυσμέναι ακόμη Μεραρχίαι του, ως εν Κιλικία και αλλαχού, θα ήτο δυνατόν νά συγκεντρωθούν απέναντι ημών, εξ άλλου δε προχωρούσης της εποχής του έτους καθίστατο αμφίβολον, αν ο υπολειπόμενος χρόνος μέχρι της εποχής των βροχών θα ήτο επαρκής προς αποπεράτωσιν των επιχειρήσεων, το δε στράτευμα συγκεντρωθέν και αισθανόμενον την Iσχύν του, ήτο πλήρες πολεμικού μένους και επιθετικού πνεύματος, αλλ' υφίστατο κίνδυνος, παρεμβαλλομένης περιόδου τινός απραξίας, να μειωθή το άριστον τούτου ηθικόν κεφάλαιον, έλαβεν οριστικώς πλέον την απόφασιν της διεξαγωγής των επιχειρήσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου