Α'
ΣΥΜΒΟΥΛΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΕΤΕΙΝΟΝ ΜΟΥ
ΣΥΜΒΟΥΛΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΕΤΕΙΝΟΝ ΜΟΥ
1. Άκουσέ με καλώς· απεφάσισα να μη σε φάγω, αλλά να σε καταστήσω σοφόν μεταξύ των ομογενών σου. Δεν λέγω όμως να σε κάμω και άνθρωπον. Πρόσεξε· να γίνης σοφός, όσον αρκεί δι' έναν πετεινόν διότι εάν γίνης σοφός, όσον αρκεί δι' ένα άνθρωπον, δεν θα βραδύνη η ώρα που θα βγάλης τα μάτια του διδασκάλου σου.
2. Σε εισάγω εις τον κόσμον και έχεις ανάγκην όπλων, διότι εις έκαστον βήμα σου θα παλαίσης. Αλλά πρόσεξε μη φανέρωσης εις ουδένα του οπλισμού σου το σύστημα, διότι θα νικηθής δι' αυτού του ιδίου.
3. Θέλεις να γίνης σοφός; μάθε όσα αρκούν διά να δυσπιστής προς την ιδίαν σου σοφίαν. Πρόσεξε όμως μη τα μάθης όλα, διότι δεν θα πιστεύης πλέον εις τίποτε.
4. Εφ' όσον βλέπεις, ότι το κράτος του πνεύματος δεν κατισχύει των προλήψεων και της ύλης, έκαστος δε δεν είναι υπεύθυνος διά τας ιδίας του μόνον πράξεις, εφ' όσον ο πατήρ ερυθριεί δια τον υιόν και ο υιός διά τον πατέρα, η ευτυχία και η δυστυχία θα είναι αι μάλλον ακροσφαλείς καταστάσεις του βίου.
5. Μη επίδειξης ποτέ την τιμήν σου- είναι πράγμα το οποίον, όσω πλειότερον εκθέτεις εις την κοινήν θέαν, τόσω μάλλον καθιστάς την υπόστασίν του αμφίβολον.
Επιδεικνύων την τιμήν σου εις τους διαβάτας, είναι ωσάν να λέγης :
— Βεβαιώσατε με, χριστιανοί- είναι τάχα τιμή αυτό, που έτυχε να έχω, ή μήπως είναι τίποτε άλλο και κάμνω λάθος;
6. Μεγαλοποιείς τα προτερήματα σου; δίνεις υπόνοιας, ότι έχεις ολιγώτερα των όσων προσπαθείς να επιδείξης· μεγαλοποιείς τα ελαττώματα σου; κινδυνεύεις να θεωρηθής ως υποκρύπτων πλειότερα.
7. Όταν ο δαίμων αποφασίζη να σε σύρη προς την καταστροφήν σου, δεν σε ωθεί προς αυτήν σε έλκει.
8. Ο άνθρωπος είνε παραδόξως γελοίος· καταναλίσκει ολόκληρον την σήμερον, διά να σκεφθή τί θα πράξη αύριον .
★
Η αύριον δεν είναι ιδική σου· ανήκει ακόμη εις τον θεόν, ή εις τον διάβολον. (162)
9. Η ισχύς εις την μυθολογίαν των αρχαίων εσυμβολίζετο δι' αετού· σήμερον θα συναντήσης ισχυρούς, οίτινες, εάν είχον ιδιαιτέραν μυθολογίαν, θα εσυμβόλιζον την ισχύν των διά μικροβίου.
10. Μή ζήτησης νά μέτρησης τόν έρωτα με το ωρολόγιον δεν έχει χρόνον ωρισμένον όταν πάσχη, η στιγμή είναι αιών, όταν ευδαιμονή, ο αιών είναι στιγμή.
Διά του έρωτος μόνον κατορθούται η λύσις του μεγίστου μαθηματικού προβλήματος· να μετρηθή το απείρως σμικρόν διά του απείρως μεγάλου. "Ε, είναι αρκετόν το θαύμα τούτο, διά να μη ζήτησης και περισσότερα.
11. Θέλεις να μεταβάλης διά μιας την όψιν όλων των πραγμάτων; γίνου εμπαθής.
12. Βλακεία : το γήρας της νεότητος. Αχρειότης : η νεότης του γήρατος.
13. Όταν βλέπης μίαν υψηλότητα, αποφασίζουσαν να κύφη ολίγον, να την θεωρής ως ευρισκομένην χαμηλότερον και της ταπεινοτέρας ταπεινότητος.
14. Ό πλούτος δέν είναι πάντοτε πρόοδος· είναι πάντοτε πλοΰτος.
15. Άλλοίμονόν σου δταν άρχίσης νά ζής μέ αναμνήσεις· έγήρασες.
16. Ν' απεχθάνεσαι την γυναίκα ως υποκείμενον, να την λατρεύης ως αντικείμενον, να την υποφέρης ως ρήμα και να την καταδικάζης πάντοτε ως κατηγορούμενον.
17. Να θεωρής τον ανεμοδείκτην ενός ανακτόρου χρησιμώτερον ενός βασιλέως ανικάνου· τουλάχιστον δεν έχει ανάγκην εξόδων, και στρέφεται προς όλα τα μέρη του βασιλείου.
18. Φοβού τα τελειότερα εκ των θηρίων, και τους ημιτελείς εκ των ανθρώπων εκείνα καθιστά θρασύτερα η τελειότης των, τούτους πανουργοτέρους η ατέλεια των.
19. Λάλησον και εκρίθης.
20. Από τους ανθρώπους, τους έχοντας το συμφέρον εις την θρησκείαν, να προτιμάς πάντοτε τους έχοντας την θρησκείαν εις το συμφέρον τουλάχιστον οι δεύτεροι έχουν μίαν θρησκείαν, ενώ οι πρώτοι δεν έχουν καμμίαν.
21. Όσον άσημος και αν είσαι, πρόσεχε και εις το απλούστερον βλέμμα σου· είναι ικανόν να δημιουργήση ολόκληρον ίστορίαν.
22. θέλεις νά πιοτεύσουν δτι είσαι εγωιστής; διακήρυττε πάντοτε δτι είσαι μετριόφρων. (163)
23. Ανεγνώρισες την αμαρτίαν σου; ημάρτησες κατά του τίμιου· αποπειράσαι να την δικαιολόγησης; την εδιπλασίασες.
24. Όταν ίδης άνθρωπον θαυμάζοντα και λατρεύοντα την μορφήν του, γνώριζε ότι αυτός αγαπάται.
25. Το γήρας δεν έρχεται απ' εκεί, όπου λευκαίνεται η κόμη ' αλλ' απ' εκεί, όπου μαυρίζει η καρδία.
26. Θ' ακούσης να λέγουν ότι ο θεός είναι άνω, και ο Διάβολος κάτω ' πλάνη· ρίψε εν βλέμμα εντός σου, και θ' ανακαλύψης τον ένα εκ τούτων κοιμώμενον, και τον έτερον αγρυπνούντα.
27. Το καθήκον δεν είναι λέξις, ήτις να μεταλλάσση σημασίας αναλόγως της ιδιοσυγκρασίας και του χαρακτήρος εκάστου ανθρώπου· είναι συνθήκη καθιερωμένη, διά της συμπράξεως θείου και ανθρωπίνου νόμου, προς διαιώνισιν της αρμονίας του κόσμου. Εάν δε και ο θεός ακόμη εφωράτο παραβαίνων το καθήκον του, θα εδικαιούτο ν' αποδοκιμάση αυτόν και εκείνος ο σκώληξ της γης, διότι αφού άπαξ τον έπλασε, δεν θα είχε το δικαίωμα να διατάραξη την ευδαιμονίαν καί την ειρήνην του βίου του.
28. Η κακία των ανθρώπων είναι απέραντος και ανεξερεύνητος, ως το χάος· είναι το αρνητικόν άπειρον του ηθικού κόσμου.
29. Προφύλαττε μετά προσοχής το θερμόμετρον της φιλίας, και έχε το πάντοτε υπό τας ακτίνας του ηλίου της ευτυχίας· μή το θέσης υπό σκιάν, διότι θα θραυσθή.
30. Μη πιστεύης ότι θ' αγαπάς ισοβίως· εάν συνέβαινε τούτο η γη θα ήτο φωτεινότερα και του ηλίου, και θα είχομεν ρόδα και κατά τον χειμώνα.
31. Η ευσυνειδησία του παντοπώλου ζυγίζεται ακριβέστερον μόνον διά της ιδίας του πλάστιγγος.
32. Όταν σου ομιλούν περί γυναικός πανούργου, πίστευε, χωρίς να την ίδης, ότι δεν είναι πλέον ωραία.
33. Υπάρχει και κάτι χειρότερον από το σκότος των οφθαλμών το μίσος, σκότος της ψυχής.
34. Όταν ίδης άνθρωπον, αρχίζοντα να επιδεικνύη την αξίαν του, μή δίδης πλέον προσοχήν εις αυτόν την έχασε.
35. Θα ίδης πολλά μεγαλουργήματα εις την φύσιν, τα οποία θα σε καταπλήξουν το άπειρον, ο ήλιος, οι αστέρες εις τον ουρανόν, και εις την γην... η γυνή όταν λέγη ψεύματα.
36. Η στιγμή της πραγματικής ησυχίας σου δεν είναι εκείνη, καθ' ήν κοιμάσαι συ, αλλ' εκείνη, καθ' ήν κοιμάται η συνείδησίς σου.
37. Μη σε ενθουσιάζη η πρόωρος πνευματική ανάπτυξις' πλησίον της ίσταται απειλητικόν το πρόωρον γήρας.
37. Μη σε ενθουσιάζη η πρόωρος πνευματική ανάπτυξις' πλησίον της ίσταται απειλητικόν το πρόωρον γήρας.
38. Εφ' όσον έχεις στόμαχον και σάρκας, η απόλυτος αρετή είναι αυτόχρημα ουτοπία.
39. Μη πιστεύης ότι η επαγωγότης του λόγου είναι ιδιοφυία μόνον είναι και σοφίας είδος, έστω και αν ο λαλών δεν λέγη και μεγάλα πράγματα.
40. Μη μακαρίζης πάντοτε την ευτυχίαν διότι η ευτυχία του ενός, είναι κατά γενικόν κανόνα απόρροια της δυστυχίας κάποιου άλλου.
41. Να μη υβρίσης ποτέ τον δημοσιογράφον είναι φιλόπονος εργάτης, σπείρων δι' ημέρας και νυκτός, και δρέπων εν τέλει καρπούς, πολύ διαφορετικούς εκείνων ους έσπειρεν ανοίγει τους οφθαλμούς άλλων και χάνει τους ιδικούς του' ελευθερώνει χείρας και τον πνίγουν παρέχει τέλος την ευγενεστέραν τροφήν εις τους άλλους, και συνηθέστατα δειπνεί με την ευτελεστέραν. Μάρτυς αιώνιος, του οποίου και η αποτυχία είναι μαρτύριον, και ο θρίαμβος μαρτύριον.
42. Αγάπα τον χορόν είναι ή λογική των ποδών.
43. Η τραγωδία μιας αδυναμίας, είναι πολύ υψηλότερα και δεινοτέρα από την τραγωδίαν μιας ανάγκης· ουδείς πόλεμος διεξήχθη πεισματωδέστερον από τον Τρωϊκόν, και πολύ συνηθέστερον συνέβη να κομματιαστούν δύο πεινασμένοι δι' εν βλέμμα, παρά δι' εν καρβέλιον.
44. Έχε εμπιστοσύνην εις την λεγομένην θείαν ο ι κ ο ν ο μ ί α ν δεν άφίνει τίποτε ίνα χαθή έπι της γης είναι μήτηρ φιλόστοργος, τόσον δια την διαιώνισιν του χρυσού, όσον και δια την διαιώνισιν των τ ε ν ε κ έ δ ω ν.
45. Μη παραδεχθής ποτέ ότι η ιστορία διδάσκει· είναι ανόητος ιδέα. Εάν η ιστορία εδίδασκε θα ήταν, η μία σελίς της αντιγραφή της άλλης.
45. Μη παραδεχθής ποτέ ότι η ιστορία διδάσκει· είναι ανόητος ιδέα. Εάν η ιστορία εδίδασκε θα ήταν, η μία σελίς της αντιγραφή της άλλης.
46. Το παρελθόν είναι κτήμα των παρελθόντων, και το μέλλον είναι κτήμα των μελλόντων. Το παρόν μόνον είναι ιδικόν σου, εφ' όσον δε έχεις αγρόν καλλιεργήσιμον, είναι ανοησία να χάνης τον καιρόν σου καταπατών αγρούς, ανήκοντας εις άλλους.
47. Όταν ακούης αλήθειαν, ήτις, μόλις προφερομένη, αναγνωρίζεται παρ' όλων, έσο βέβαιος, ότι δεν είναι προωρισμένη να εξασκήση μεγάλην επιρροήν επί της τύχης της ανθρωπότητος.
48. Μη φοβηθής ποτέ την ειμαρμένην είναι η μάλλον θρασύδειλος θεότης, εξ όσων εφιλοξένησεν ο ουρανός, ή συνέλαβεν η ανθρωπίνη φαντασία. Επιτίθεται κατά της αδυναμίας και της δειλίας, και υποχωρεί προ της δυνάμεως και του θράσους. Η αυθάδεια την καταπλήττει και την τρέπει εις φυγήν. Ομοιάζει με θρασύδειλον κύνα, όστις σου επιτίθεται άνευ λόγου, αρκεί δε μόνον να προσποιηθής, ότι κύπτεις ίνα λάβης λίθον εκ της γης, δια να φύγη ουρλιαζόμενος.
49.Προσευχήθητι και οργίασε κατόπιν, δια να εννοήσης τι εστί προσευχή' οργίασε και προσευχήθητι, δια να εννοήσης τι εστί όργιον.
50. Ουδέποτε να αμφιβάλης ότι η αύριον δεν βραδύνει επί πολύ δια τα έθνη, τα προωρισμένα να ζήσουν.
49.Προσευχήθητι και οργίασε κατόπιν, δια να εννοήσης τι εστί προσευχή' οργίασε και προσευχήθητι, δια να εννοήσης τι εστί όργιον.
50. Ουδέποτε να αμφιβάλης ότι η αύριον δεν βραδύνει επί πολύ δια τα έθνη, τα προωρισμένα να ζήσουν.
51. Μη αποπειραθής ματαίως ν' ανακαλύψης το μυστήριον της δόξης' είναι φίλτρον μαγικόν, το οποίον άλλοτε παρασκευάζεται με τα ακριβότερα βότανα, και άλλοτε με καθαρό νερό.
52. Απόφευγε την πρώτην λέξιν και επιφύλασσε πάντοτε δια τον εαυτόν σου την τελευταίαν, ουδέποτε δε νά λαλής πριν να εξημερώση, όσον και αν είσαι βέβαιος ότι και τούτο θα γίνη.
52. Απόφευγε την πρώτην λέξιν και επιφύλασσε πάντοτε δια τον εαυτόν σου την τελευταίαν, ουδέποτε δε νά λαλής πριν να εξημερώση, όσον και αν είσαι βέβαιος ότι και τούτο θα γίνη.
53. Υποπτεύου πάντοτε τον θόρυβον πίθος πλήρης ουδέποτε θορυβεί' ο κενός, ορχήστρα ολόκληρος.
54. Μη εμπιστεύεσαι εις την δράσιν του ανθρώπου' σπανιώτατα αντιλαμβάνεται όπως βλέπει' συνηθέστατα βλέπει όπως αντιλαμβάνεται.
55. Ουδέποτε προς μέτρησιν της ηθικής του άλλου να μεταχειρισθής την ιδικήν σου' διότι τόσω μείζονα εμπιστοσύνην έχεις εις το μέτρον σου τούτο, όσω περισσότερον τυγχάνει βεβλαμμένο και ελλιπές.
56. Η ψυχή της μεγάλης τέχνης δεν είναι όγκος, όστις δύναται να προσπέση εις τας αισθήσεις σου ευθύς αμέσως' είναι ε ν σημείον ελάχιστον σου διέφυγε το σημείον αυτό; σου διέφυγεν ολόκληρος η ψυχή της' δεν εννόησες τίποτε.
57. Ξεύρεις; αι γυναίκες κλαίουν συνήθως, αλλά μη δίδης εις τούτο προσοχήν πάντοτε. Εάν οι κροκόδειλοι εγνώριζον πως κλαίουν αι γυναίκες βλέποντες κανένα κλαίοντα μεταξύ αυτών, θα έλεγον προς χλευασμόν του :
_ Κύτταξε! αυτός ο κροκόδιελος κλαίει σαν γυναίκα.
58. Μη εμπιστεύεσαι εις τας χείρας, όσον επιμελώς και αν εκαθαρίσθησαν από μιας κηλίδας΄
έφτιασε και το λελέκι
54. Μη εμπιστεύεσαι εις την δράσιν του ανθρώπου' σπανιώτατα αντιλαμβάνεται όπως βλέπει' συνηθέστατα βλέπει όπως αντιλαμβάνεται.
55. Ουδέποτε προς μέτρησιν της ηθικής του άλλου να μεταχειρισθής την ιδικήν σου' διότι τόσω μείζονα εμπιστοσύνην έχεις εις το μέτρον σου τούτο, όσω περισσότερον τυγχάνει βεβλαμμένο και ελλιπές.
56. Η ψυχή της μεγάλης τέχνης δεν είναι όγκος, όστις δύναται να προσπέση εις τας αισθήσεις σου ευθύς αμέσως' είναι ε ν σημείον ελάχιστον σου διέφυγε το σημείον αυτό; σου διέφυγεν ολόκληρος η ψυχή της' δεν εννόησες τίποτε.
57. Ξεύρεις; αι γυναίκες κλαίουν συνήθως, αλλά μη δίδης εις τούτο προσοχήν πάντοτε. Εάν οι κροκόδειλοι εγνώριζον πως κλαίουν αι γυναίκες βλέποντες κανένα κλαίοντα μεταξύ αυτών, θα έλεγον προς χλευασμόν του :
_ Κύτταξε! αυτός ο κροκόδιελος κλαίει σαν γυναίκα.
58. Μη εμπιστεύεσαι εις τας χείρας, όσον επιμελώς και αν εκαθαρίσθησαν από μιας κηλίδας΄
έφτιασε και το λελέκι
άλλην μια φωληάν παρέκει
μα δεν πρόφθασε να μείνη,
και τη λέρωσε κι εκείνη!
59.
Ν' αγαπήσης άπαξ, είναι αίσθημα· ν' αγαπήσης δις, είναι τέχνη· ν' αγαπήσης τρις,
είναι έξις· τετράκις, ανισορροπία· και πέραν; — ω θεέ μου!...
60. Υπάρχουσι καταπλήξεις, υπάρχουσι κεραυνοβόλα
θεάματα, προ των οποίων δύνασαι να βάλης ένας στεναγμόν. Αλλ' υπάρχουσι και
κεραυνοί, οίτινες σε μεταβάλλουσιν εν ακαρεί εις ψυχρόν και αναίσθητον αυτόματον,
αφαιρούντες εν τέλει και
αυτού του άλγους την συναίσθησιν. Το πνεύμα παύει τότε λειτουργούν, η δε καρδία
μεταπίπτει δια της υπερευαισθησίας εις την εντελή αναισθησίαν. Τη αληθεία όμως,
η τοιαύτη ακαριαία άμβλυνσις του αισθητικού, αποτελεί μεγίστην ευεργεσίαν εκ
μέρους της φύσεως, αποτελεί ασπίδα ισχυράν
κατά των υπολοίπων πληγών, ας δύναται να καταφέρη εξακολουθητικώς ο αγρίως
διεγερθείς περιβάλλων σε κόσμος, και κηρύξας αμείλικτον πόλεμον κατά του
περιβαλλόμενου εν σοι. Εις την περίστασιν ταύτην, η αναισθησία είναι αληθής
ηρωισμός.
61. Τρέμε, δυστυχή, τον ηθικόν θάνατον' είναι τόσον
τρομερώτερον του φυσικού, ώστε η ανάστασις
των ζώντων είναι έργον πολύ μεγαλύτερον από την ανάστασιν των νεκρών εάν εδοξάσθη
ο Ιησούς, εδοξάσθη μόνον δια το πρώτον.
62. Αληθώς η
δυσκολωτέρα γνώσις, είναι η
γνώσις σεαυτού.
Νομίζω μάλιστα, ότι εν όλω τω δικαίω του ήδύνατο να θεωρηθή ως μεγαλοφυής και ο μωρός ακόμη εκείνος, όστις θα εξύπνα
μίαν πρωϊαν και θα έλεγεν εις τον υπηρέτην του :
— Φίλε μου σε αποβάλω της υπηρεσίας μου, διότι, δια να υπηρετής άνθρωπον σαν εμέ, ή πολύ ανόητος πρέπει να είσαι ή πολύ
αχρείος!
63. Η καρδία·
μέλος των εντοσθίων σου, αιωνίως αιχμάλωτον, σύρον μόνον σε, και συρόμενον από όλους
τους άλλους.
64. Ο θεός' το ηθικόν στήριγμα της συνειδήσεως σου,
παρά του οποίου σπανίως ζητείς συγγνώμην δια την χθες, πάντοτε όμως αναθέτεις εις αυτόν την φροντίδα της αύριον.
Με την σήμερον, ο Θεός δεν έχει
καμμίαν σχέσιν.
65. Όταν συναντάς έρωτα πολύ θερμόν και ολίγον ειλικρινή, να του συμβουλεύης
ψυχρολουσίας και νοσοκομείον.
66. Ούτε υπάρχει, ούτε θα υπάρξη εν τω κόσμω ισότης· υπάρχει όμως και πρέπει να υπάρχη
ισορροπία, ήτις, κατά θείαν πρόνοιαν έχει διακανονισθή ούτως, ώστε να
επιτυγχάνεται και δι' αυτής της ανισότητος.
67. Όταν βλέπης, ότι ο βασιλεύς
κάμνει τον ένα μόνον μειδιά, έσο βέβαιος, ότι πέριξ χίλιοι κλαίουν.
68. Απόφευγε όρνιθα την οποίαν δεν αγαπάς·ουδέν ανιαρώτερον από την αφοσίωσιν και από τα κακαρίσματα της.
69.Σεβάσθητι τα δάκρυα του πρώτου έρωτος υπέρ πάντα τα άλλα· εμπερικλείουσιν ολόκληρον το μυστήριον της δημιουργείας και της διαιωνίσεως της ζωικής ύλης· εκείνα λαλούσιν ευγλωττότερον της γλώσσης, εκείνα ισχύουσιν, όπως καταστήσωσι τον κόσμον αιώνιον και ευδαίμον.Οι αδάμαντες της γης το πρώτον ερωτικόν δάκρυ των πρωτοπλάστων δύναται τις να είπη, ότι εις το δάκρυ τούτο ρευστοποιείται η ψυχή ολόκληρος, όπως συνελκύση ασφαλέστερον την ύλην προς την ύλην, όπως εμφυσήση αληθή ζωήν και σφρίγος εις το τέως αυτόματον,του άνοιξη, ως δια μαγείας, την χρυσήν πύλην του ναού της φύσεως, και φέρη αυτό γονυπετές προ του βωμού του Αιωνίου.
69.Σεβάσθητι τα δάκρυα του πρώτου έρωτος υπέρ πάντα τα άλλα· εμπερικλείουσιν ολόκληρον το μυστήριον της δημιουργείας και της διαιωνίσεως της ζωικής ύλης· εκείνα λαλούσιν ευγλωττότερον της γλώσσης, εκείνα ισχύουσιν, όπως καταστήσωσι τον κόσμον αιώνιον και ευδαίμον.Οι αδάμαντες της γης το πρώτον ερωτικόν δάκρυ των πρωτοπλάστων δύναται τις να είπη, ότι εις το δάκρυ τούτο ρευστοποιείται η ψυχή ολόκληρος, όπως συνελκύση ασφαλέστερον την ύλην προς την ύλην, όπως εμφυσήση αληθή ζωήν και σφρίγος εις το τέως αυτόματον,του άνοιξη, ως δια μαγείας, την χρυσήν πύλην του ναού της φύσεως, και φέρη αυτό γονυπετές προ του βωμού του Αιωνίου.
70. Ουδεμία πράξις υπάρχει, την οποίαν δεν περιβάλλει κατά συνθήκην εν ιδεώδες ουδέ το έγκλημα εξαιρείται.
71. 'Οταν βλέπης, ότι μία αλήθεια αρχίζει να προκαλή οργήν ή τρόμον, πίστευε ότι το ήμισυ του προορισμού της έχει ήδη εκπληρωθή.
71. 'Οταν βλέπης, ότι μία αλήθεια αρχίζει να προκαλή οργήν ή τρόμον, πίστευε ότι το ήμισυ του προορισμού της έχει ήδη εκπληρωθή.
72. Κατά τα φαινόμενα ούτε ο θεός ευνοεί πάντοτε τον αθώον, διότι αν ήθελε να τον σώση από τον κεραυνόν, θα έρριπτεν αυτόν μετά την βροντήν. Αλλά δεν θέλει·ρίπτει τον κεραυνόν, φονεύει και τον αθώον, κατόπιν δε βροντά, ως εάν λέγει:— Κάπου εφόνευσα άνθρωπον πηγαίνεται να τον εύρεται και να τον κλαύσεται!
73. Θέλεις να μετρήσης καλύτερον τους οδόντας του διαβόλου; κάμε τον να γελάση.
74. Και απόλυτος αλήθεια καταντά ουτοπία, εφ' όσον χίλιοι έχουν επί του αυτού αντικειμένου χιλίας ιδέας. Βλέπεις τον ήλιον; την ύπαρξίν του παραδέχονται όλα τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων. Ε, αν και συ ακόμη αποφασίσης να τον αρνηθής ο δίσκος του πρέπει να θεωρηθή ηλαττωμένος κατά το τοσάκις δισεκατομμυριοστόν.
73. Θέλεις να μετρήσης καλύτερον τους οδόντας του διαβόλου; κάμε τον να γελάση.
74. Και απόλυτος αλήθεια καταντά ουτοπία, εφ' όσον χίλιοι έχουν επί του αυτού αντικειμένου χιλίας ιδέας. Βλέπεις τον ήλιον; την ύπαρξίν του παραδέχονται όλα τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων. Ε, αν και συ ακόμη αποφασίσης να τον αρνηθής ο δίσκος του πρέπει να θεωρηθή ηλαττωμένος κατά το τοσάκις δισεκατομμυριοστόν.
75.Πρόσεχε· δεν είναι ηρωισμός να ρίπτης δύο πτώματα εις εν λεπτόν ηρωισμός είναι να τ' ανεγείρης.
76. Φοβού τας πληγάς των φίλων αύτοι γνωρίζουν που πονείς περισσότερον. Μη φοβού τας επιδημίας και τους λοιμούς· είναι οξείς, αλλά παρέρχονται· αι χειρότεροι νόσοι είναι αι ενδημικοί.
77. Εάν δυνηθής, αρκέσθητι μόνον εις την ιδέαν της απολαύσεως, είναι η διαρκεστέρα απόλαυσις.
76. Φοβού τας πληγάς των φίλων αύτοι γνωρίζουν που πονείς περισσότερον. Μη φοβού τας επιδημίας και τους λοιμούς· είναι οξείς, αλλά παρέρχονται· αι χειρότεροι νόσοι είναι αι ενδημικοί.
77. Εάν δυνηθής, αρκέσθητι μόνον εις την ιδέαν της απολαύσεως, είναι η διαρκεστέρα απόλαυσις.
78. Έχει και η καρδία την φιλοσοφίαν της, ο οίκτος- έχει και την ποίησίν της, ο έρως·έχει και την παραφροσύνην της,το μίσος.
79. Και η υπερβολή της ηδονής σου, γλυκεία οδύνη· και η υπερβολή της οδύνης σου, ηδονή πικρά.
80. Ο ευγενέστερος προορισμός του θάλπους είναι, όταν το έχης, να το παρέχης και εις τους άλλους· διότι εάν ο ήλιος εκράτει την θερμότητα και το φως δι' εαυτόν, και ήτο τόσον εγωιστής, ουδέν ον θά ευρίσκετο σήμερον δια ν' ανύψωση προς αυτόν το βλέμμα, δια να τον θαυμάση και του αναγνωρίση την ευεργεοίαν.
81. Παρά να δύνασαι νά πράξης τό καλόν και να μη θέλης είναι προτιμότερον να θέλης και να μη δύνασαι.
82. Ασφαλεστέραν θεώρει την στέγην της καλύβης σου, επί θεμελίου ιδικού σου, παρά την στέγην του μεγάρου σου, επί θεμελίου δανεικού.
83. Κεφαλή γυμνή έξωθεν, ημπορεί και να μη προδοθη· αλλά κεφαλή γυμνή έσωθεν, όσον και αν κρυφθή, θα προδοθή.
Η κεφαλή είναι το μόνον πράγμα εν τω κόσμω, του οποίου τα έσω φαίνονται καλύτερον από τα έξω.
84. Η γη δεν ενέκλεισεν εις τους κόλπους της αδάμαντα πολυτιμότερον, ούτε η θάλασσα μαργαρίτην, από το δάκρυ, το κυλιόμενον εκ των οφθαλμών ευτυχούς ανθρώπου δια την δυστυχίαν του άλλου.
85. Εάν ακούσης να λέγουν, ότι η τιμή είναι χρήμα και πλούτος, μη το πιστεύσης· πλούτος, είναι δι' εκείνους που την έχουν χρήμα, δι' εκείνους που την έχασαν.
86. Εις δύο περιστάσεις δεν επιτρέπεται η δειλία· εις τον πόλεμον και εις τον έρωτα.
87. Η Δουλεία είναι κατάστασις, την οποίαν αισθάνεται βαθύτερον η καρδία, παρ' όσον την αντιλαμβάνεται ο νους· δια τούτο γεννά περισσότερα αισθήματα, παρά ιδέας.
88. Μία μεγάλη γυνή, επιβάλλεται πλειότερον από ένα μέγαν άνδρα εις το πνεύμα, και ασκεί τόσω μείζονα επί της κρίσεως βαρύτητα, όσω μείζονα ελαφρότητα ανέμενε τις εξ αυτής.
89. Εάν ερωτήσης τους ανθρώπους, τί προτιμούν; να παραδώσουν την ψυχήν των εις ένα διάβολον με πορφύραν, ή εις ένα άγγελον με κουρέλια; Όλοι τον διάβολον θα προτιμήσουν.
90. Να βδελύττεσαι και να φοβήσαι ολιγώτερον τον αχρείον, που είναι και δεν φαίνεται, από τον αχρείον, που είναι και φαίνεται.
80. Ο ευγενέστερος προορισμός του θάλπους είναι, όταν το έχης, να το παρέχης και εις τους άλλους· διότι εάν ο ήλιος εκράτει την θερμότητα και το φως δι' εαυτόν, και ήτο τόσον εγωιστής, ουδέν ον θά ευρίσκετο σήμερον δια ν' ανύψωση προς αυτόν το βλέμμα, δια να τον θαυμάση και του αναγνωρίση την ευεργεοίαν.
81. Παρά να δύνασαι νά πράξης τό καλόν και να μη θέλης είναι προτιμότερον να θέλης και να μη δύνασαι.
82. Ασφαλεστέραν θεώρει την στέγην της καλύβης σου, επί θεμελίου ιδικού σου, παρά την στέγην του μεγάρου σου, επί θεμελίου δανεικού.
83. Κεφαλή γυμνή έξωθεν, ημπορεί και να μη προδοθη· αλλά κεφαλή γυμνή έσωθεν, όσον και αν κρυφθή, θα προδοθή.
Η κεφαλή είναι το μόνον πράγμα εν τω κόσμω, του οποίου τα έσω φαίνονται καλύτερον από τα έξω.
84. Η γη δεν ενέκλεισεν εις τους κόλπους της αδάμαντα πολυτιμότερον, ούτε η θάλασσα μαργαρίτην, από το δάκρυ, το κυλιόμενον εκ των οφθαλμών ευτυχούς ανθρώπου δια την δυστυχίαν του άλλου.
85. Εάν ακούσης να λέγουν, ότι η τιμή είναι χρήμα και πλούτος, μη το πιστεύσης· πλούτος, είναι δι' εκείνους που την έχουν χρήμα, δι' εκείνους που την έχασαν.
86. Εις δύο περιστάσεις δεν επιτρέπεται η δειλία· εις τον πόλεμον και εις τον έρωτα.
87. Η Δουλεία είναι κατάστασις, την οποίαν αισθάνεται βαθύτερον η καρδία, παρ' όσον την αντιλαμβάνεται ο νους· δια τούτο γεννά περισσότερα αισθήματα, παρά ιδέας.
88. Μία μεγάλη γυνή, επιβάλλεται πλειότερον από ένα μέγαν άνδρα εις το πνεύμα, και ασκεί τόσω μείζονα επί της κρίσεως βαρύτητα, όσω μείζονα ελαφρότητα ανέμενε τις εξ αυτής.
89. Εάν ερωτήσης τους ανθρώπους, τί προτιμούν; να παραδώσουν την ψυχήν των εις ένα διάβολον με πορφύραν, ή εις ένα άγγελον με κουρέλια; Όλοι τον διάβολον θα προτιμήσουν.
90. Να βδελύττεσαι και να φοβήσαι ολιγώτερον τον αχρείον, που είναι και δεν φαίνεται, από τον αχρείον, που είναι και φαίνεται.
91.Θαύμαζε τους καλούς τρόπους, αλλά μη τους εμπιστεύεσαι πάντοτε' εις το τρυφερώτερον πόδι απαντώνται συνήθως οι σκληρότεροι κάλοι.
92. Η νυξ είναι καλός σύμβουλος, άλλά δια τους έχοντας εις την ψυχήν των ημέραν· δια τους έχοντας όμως και εις την ψυχήν των νύκτα, είναι ολέθριος σύμβουλος.
93. Μη υποχρεώσης την ψυχήν σου να αισθανθή ακούσιον αίσθημα' ζητείς να διεγείρης τρικυμίαν εις ένα ωκεανόν με τον δάκτυλον.
94. Και καθήμενος και μηδέν πράττων ακόμη, κουράζεις τους άλλους· θέλεις να μη τους κουράζης ποτέ; ύβριζε.
95. Από την αλήθειαν, ήτις λέγεται όταν δεν πρέπει, να προτιμάς και αυτό το ψεύδος, το οποίον λέγεται όταν πρέπει.
96. Αυτό θα ειπή αγών της ζωής' ζητείς κάτι έπιμόνως από τον ουρανόν, καθ' ην στιγμήν ευρίσκεται προ των ποδών σου, και σκοντάπτων επ' αυτού, ή το συντρίβεις, ή συντρίβεσαι ο ίδιος.
97. Ο χρυσός είναι ο ισχυρότερος μαγνήτης, όστις έλκει ό,τι αντικρύση προς αυτόν. Νά είσαι βέβαιος, ότι εάν ο ήλιος δεν είχε το χρώμα του, ηλιακόν σύστημα δεν θα υπήρχεν ουδείς πλανήτης θα τον υπήκουε και θα εστρέφετο περί αυτόν.
98. Αίσχος' το μόνον αθάνατον, το οποίον δημιουργεί ο θνητός.
99. Ουδείς υπάρχει πράγματι δυστυχής· όλοι, όσοι φαίνονται τοιούτοι, νομίζουν πρώτον ότι είναι, και κατόπιν γίνονται.
100. Φοβού τους όνυχας και ρόδα φέροντας.
92. Η νυξ είναι καλός σύμβουλος, άλλά δια τους έχοντας εις την ψυχήν των ημέραν· δια τους έχοντας όμως και εις την ψυχήν των νύκτα, είναι ολέθριος σύμβουλος.
93. Μη υποχρεώσης την ψυχήν σου να αισθανθή ακούσιον αίσθημα' ζητείς να διεγείρης τρικυμίαν εις ένα ωκεανόν με τον δάκτυλον.
94. Και καθήμενος και μηδέν πράττων ακόμη, κουράζεις τους άλλους· θέλεις να μη τους κουράζης ποτέ; ύβριζε.
95. Από την αλήθειαν, ήτις λέγεται όταν δεν πρέπει, να προτιμάς και αυτό το ψεύδος, το οποίον λέγεται όταν πρέπει.
96. Αυτό θα ειπή αγών της ζωής' ζητείς κάτι έπιμόνως από τον ουρανόν, καθ' ην στιγμήν ευρίσκεται προ των ποδών σου, και σκοντάπτων επ' αυτού, ή το συντρίβεις, ή συντρίβεσαι ο ίδιος.
97. Ο χρυσός είναι ο ισχυρότερος μαγνήτης, όστις έλκει ό,τι αντικρύση προς αυτόν. Νά είσαι βέβαιος, ότι εάν ο ήλιος δεν είχε το χρώμα του, ηλιακόν σύστημα δεν θα υπήρχεν ουδείς πλανήτης θα τον υπήκουε και θα εστρέφετο περί αυτόν.
98. Αίσχος' το μόνον αθάνατον, το οποίον δημιουργεί ο θνητός.
99. Ουδείς υπάρχει πράγματι δυστυχής· όλοι, όσοι φαίνονται τοιούτοι, νομίζουν πρώτον ότι είναι, και κατόπιν γίνονται.
100. Φοβού τους όνυχας και ρόδα φέροντας.
Β΄
101. Δύναται και η ουρά σου ν' απαστράπτη εις τον ήλιον, και το στέμμα σου να θαυμάζεται· εφ' όσον έτι δεν ελάλησες, δεν έδειξες τι πετεινός είσαι.
102. Οσάκις συναντήσης σοφόν καθ' οδόν, σταμάτησε τον και ερώτα :
Τί προετίμας, ω σοφέ; να σου δώσω 100 χιλιάδας νέων δραχμών, ή να σου εμπνεύσω 100 χιλιάδας νέων ιδεών; Ή ακόμη τί προετίμας; να εσφετερίζεσο εν εκατομμύριον δραχμών από ένα τραπεζίτην, ή εν εκατομμύριον ξένων ιδεών από ένα φίλόσοφον, με την βεβαιότητα, ότι δεν θα σε εννοήση κανείς;... Μη λαμβάνης τον κόπον ν΄ απάντησης, διότι την απάντησίν σου την μαντεύω' ποσάκις δεν επώλησες ιδέας αντί δραχμών, και ποσάκις δεν παρεκάλεσες τον θεόν, ίνα σου εμβάλη εις τα θυλάκιά σου εκατομμύρια δραχμών, και να μη σου αφήση εις την κεφαλήν ουδεμίαν άλλην ιδέαν, ειμή; την ιδέαν μόνον... ότι είσαι εκατομμυριούχος! Βλέπεις λοιπόν, ω σοφέ, αυτό το χαρτονόμισμα το ξεσχισμένον, το λερωμένον, το βρωμερόν; η βρώμα του αποτελεί το ελιξίριον της μακροβιότητος και της αθανασίας· πολλοί έβλάβησαν από χρήσιν βρωμερών βιβλίων, από χρήσιν όμως βρωμερών χαρτονομισμάτων ουδείς. Με τούτο ημπορείς, όσον κτήνος και αν είσαι, να εγείρης ένα ανδριάντα εις την γελοίαν υπαρξίν σου, να τον ίδης ζων, τοποθετούμενον εις το άκρον μιας οδού, φερούσης το όνομά σου· και να διαιωνίσης δια του λίθου ξύλινον ον, μεταξύ του οποίου και σου η μόνη διαφορά υπάρχει, ότι το ξύλον επλήρωνε και ανεγείρετο ο λίθος!
102. Οσάκις συναντήσης σοφόν καθ' οδόν, σταμάτησε τον και ερώτα :
Τί προετίμας, ω σοφέ; να σου δώσω 100 χιλιάδας νέων δραχμών, ή να σου εμπνεύσω 100 χιλιάδας νέων ιδεών; Ή ακόμη τί προετίμας; να εσφετερίζεσο εν εκατομμύριον δραχμών από ένα τραπεζίτην, ή εν εκατομμύριον ξένων ιδεών από ένα φίλόσοφον, με την βεβαιότητα, ότι δεν θα σε εννοήση κανείς;... Μη λαμβάνης τον κόπον ν΄ απάντησης, διότι την απάντησίν σου την μαντεύω' ποσάκις δεν επώλησες ιδέας αντί δραχμών, και ποσάκις δεν παρεκάλεσες τον θεόν, ίνα σου εμβάλη εις τα θυλάκιά σου εκατομμύρια δραχμών, και να μη σου αφήση εις την κεφαλήν ουδεμίαν άλλην ιδέαν, ειμή; την ιδέαν μόνον... ότι είσαι εκατομμυριούχος! Βλέπεις λοιπόν, ω σοφέ, αυτό το χαρτονόμισμα το ξεσχισμένον, το λερωμένον, το βρωμερόν; η βρώμα του αποτελεί το ελιξίριον της μακροβιότητος και της αθανασίας· πολλοί έβλάβησαν από χρήσιν βρωμερών βιβλίων, από χρήσιν όμως βρωμερών χαρτονομισμάτων ουδείς. Με τούτο ημπορείς, όσον κτήνος και αν είσαι, να εγείρης ένα ανδριάντα εις την γελοίαν υπαρξίν σου, να τον ίδης ζων, τοποθετούμενον εις το άκρον μιας οδού, φερούσης το όνομά σου· και να διαιωνίσης δια του λίθου ξύλινον ον, μεταξύ του οποίου και σου η μόνη διαφορά υπάρχει, ότι το ξύλον επλήρωνε και ανεγείρετο ο λίθος!
103. Το Μεγαλείον έχει όρια, πέρα των οποίων, ή γελοίον αποβαίνει, ή ειδεχθές.
104. Εξέλεγχε πάντοτε την Αιδώ' ομοιάζει με τα πολύτιμα προϊόντα· όσω μάλλον εκλείπει, τόσον και πολλαπλασιάζεται η απομίμηαίς της.
105. Η φύσις κατέχει και τα αντίδοτα όλων των δηλητηρίων της· το δυστύχημα όμως είναι, ότι είναι δύσκολος η ανεύρεσις αυτών.
106. Μέγας νους μετά μεγάλης καρδίας, ανέρχεται μέχρι της Αρετής δια να την φθάση.
Μέγας νους μετά μικράς καρδίας, ανέρχεται μέχρι της Αρετής δια να την κρημνίση.
Μικρός νους μετά μεγάλης καρδίας, καταβιβάζει την Αρετήν μέχρις εαυτού δια να την φθάση.
Μικρός νους μετά μικρας καρδίας καταβιβάζει την Αρετήν μέχρις εαυτού δια να την συντρίψη.
107. Θέλεις να κρίνης την εργασίαν του άλλου ασφαλέστερον; δοκίμασε πρώτον αν ημπορής να την κάμης και ερώτησε τον εαυτόν σου διατί δεν την έκαμες.
108. Μη δίδης ποτέ πίστιν εις τα χρώματα· και τα δηλητήρια ανθούσιν, αλλά τα άνθη των φονεύουσι ταχύτερον.
109. Ουδέποτε θα δυνηθής να εννοήσης και τούτο' πως υπάρχουν άνθρωποι αναμιγνυόμενοι εις ξένα όνειρα, μολονότι δεν εξώφλησαν ακόμη με τα ιδικά των.
110. Ποτέ μη λέγης τι είσαι· δεν θα σε πιστεύση κανείς, ουδ' εάν κατηγορήσης σευτόν. Ο κόσμος τείνει εις το να έχη συνήθως περί σου πολύ διάφορον ιδέαν της ιδικής σου.
111. Όταν αγαπήσης και ανταγαπηθής, ερώτησε τον εαυτόν σου:
—Τί πλειότερον εγνώρισε και απήλαυσεν ο Μαθουσάλας από το έντομον εκείνο το καλούμενον Εφήμερον, του οποίου ο βίος άρχεται με την ανατολήν του ηλίου και εκλείπει με την δύσιν του.
112. Όταν σε πάρη ο κατήφορος, και εις τον Παράδεισον αν ταξιδεύσης θ' ακούσης περισσοτέρας κακολογίας επανερχόμενος, παρ' όσας θα ήκουες εάν εταξίδευες εις αυτήν την Κόλασιν.
113. Το μεγαλύτερον ελάττωμα είναι η προσπάθεια προς απόκρυψιν ενός ελαττώματος· αντί ν' αλλάξης όψιν, παρουσιάζεις αυτήν με εν ελάττωμα επί πλέον.
114. Και το γελοίον έχει όρια, πέραν των οποίων αποβαίνει συμπαθές.
115. Η γυνή οργιζομένη θάπτει ζώντας και εκθάπτει νεκρούς, μετά τοσαύτης ευκολίας, ώστε ο έρως δι' αυτήν καταντά νεκροθάπτης αυτόχρημα.
116. Μη θαυμάζης τον ταώ· έχει χρυσάς πτέρυγας, αλλά μυαουρίζει ως η γάτα' προτίμησε την γάτα, η οποία δεν μιμείται κανέν άλλο ζώον.
117. Ο ενθουσιασμός είναι σύμπτωμα μαρτυρούν αναβίωσιν και αναγέννησιν.
118. Ο Γολγοθάς της Τέχνης, έχει δύο ατραπούς, οδηγούσας εις την αυτήν κορυφήν από την μία ανέρχονται δια να σταυρωθούν από την άλλην δια να πάρουν τον αέρα των' και συμβαίνει συνήθως οι μέν πρώτοι να σταυρούνται, οι δε δεύτεροι να φαίνωνται εις τον κόσμον περιβεβλημένοι την αιγλην του αγίου Πνεύματος και τον στέφανον του μαρτυρίου.
119. Αγάπα τα άνθη' είναι το σιωπηλόν και άγραφον ευαγγέλιον τής φύσεως.
120. Δεν υπάρχει θέσις οικτρότερα δι' ένα άνδρα, από το πλευρόν γυναικός, παρ' ης δανείζεται το όνομά του, έστω και αν λέγεται «ο σύζυγος της Βασιλίσσης». Όταν του απονέμης τον τίτλον του είναι ωσάν να λέγης εις τους άλλους :
— «Ησυχάσετε, δεν είναι κανείς».
121. Μεσονύκτιον η τελευταία θωπεία της χθες, και το πρώτον ράπισμα της αύριον.
122. Μη πιστεύσης ποτέ, ότι η καρδία δεν έχει και ολίγον πνεύμα' το πνεύμα όμως είναι ανηλεές· δεν έχει ούτε ίχνος καρδίας.
123. Αλλοίμονον εις εκείνον, όστις εσυνήθισε να βλέπη όλα τα πράγματα ανάποδα· θα καταγγείλη επί εσχάτη προδοσία κατά της φύσεως και τον εαυτόν του ακόμη, όταν αποφασίση να εννοήση, ότι περπατεί με την κεφαλήν άνω και με τους πόδας κάτω.
132. Όταν βλέπης λαόν, όστις βαδίζει προς τον θάνατον άδων , πίστευε ότι βαδίζει προς την ζωήν.
132. Όταν βλέπης λαόν, όστις βαδίζει προς τον θάνατον άδων , πίστευε ότι βαδίζει προς την ζωήν.
133. Ουδείς θα κηρυχθή πολέμιός σου εάν πρώτον δεν αναγνωρίση την αξίαν σου' περί τούτου έσο βέβαιος.
134.
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
134.
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151. Ούτε ο ήλιος τυφλώνει ταχύτερον τους οφθαλμούς σου από τη λάμψιν, την οποίαν διαβλέπεις εις τον εαυτόν σου.
162. Από της αναγνωρίσεως μίας αληθείας , μέχρι της επικρατήσεως αυτής , εμεσολάβησε πάντοτε χάος , όπερ , ουχί σπανίως , επληρώθη δια πτωμάτων.
164. Όταν ακούης τοκογλύφον, τρέμε' ουδεμία πληγή δύναται να συγκριθή προς αυτόν. Αι επτά πληγαί της Αιγύπτου , κατέστρεψαν τα επ' αυτής, αλλ' αφήκαν την Αίγυπτον. Ο Θεός ελησμόνησε τον τοκογλύφον' ούτος θα κατέτρωγε και αυτήν την Αίγυπτον,και θα κατέπινε τον Νείλον δια να την χωνεύση.
170.Το κακόν δεν έχει απόλυτον βάρος' ζυγίζεται δια της χειρός του διαπράξαντος αυτό.
178. Όταν η πατρίς ευρίσκεται εν πενία, ο πλούτος σου μηδέν, όταν η πατρίς ευπορή, και η πενία σου θησαυρός.
179. Πρόσεχε εις τας χείρας των κυβερνώντων ' είναι το κάτοπτρον της καταστάσεως της χώρας.
183. Όσω πλειότερον δυστυχείς είμεθα , τόσω μάλλον πιστεύομεν ότι η ευτυχία προωρίσθη δι' ημάς.
187. Και αυτό το σμικρόν μεγαλώνει αρκετά , όταν γνωρίζη να εκτιμήση το μέγα.
192. Προτίμα ν' αγωνίζεσαι ισοβίως δια να φθάσης την Αρετήν, παρά να την καταβιβάζης και ιππεύων επί των νώτων της, να την μεταχειρίζεσαι ως υποζύγιον κατά τας ορέξεις και τας ανάγκας σου.193. Υπερηφάνεια : έπαρσις υπό μορφήν υποφερτήν έπαρσις: υπερηφάνεια υπό μορφήν ανυπόφορον.
194. Ο συκοφάντης ομοιάζει με τον σκύλον εκείνον, όστις εν ώρα νυκτός υλακτεί σκιάς εις το μέσον ενός χωρίου' μετά τινάς στιγμάς όλοι οι σκύλοι ευρίσκονται επί ποδός.
195. Οι άνθρωποι, προβαίνοντες επί τα πρόσω, κρατούν δύο σκαπάνας· με την μίαν ανοίγουν τον δρόμον, όπου θα πατήσουν, με την άλλην μεταβάλλουν εις χάος τον δρόμον, όπου επάτησαν. Ιδού διατί πάσα οπισθοδρόμησις αποτελεί κατακρημνισμόν.
196. Η ευτυχία και η δυστυχία είναι τόσον ακατανόητοι, ώστε συνήθως επιβάλλονται και κυριεύουσι της ψυχής δια του μυστηρίου των μάλλον, παρά δια της ουσίας των.
197. Να είσαι βέβαιος, ότι το απόλυτον βάρος της κεφαλής είναι πάντοτε το αυτό, ουδέν δε προσθέτει ο Διάβολος επί πλέον εις το μέτωπον ενός συζύγου· ό,τι φαίνεται ότι προσθέτει εκεί, το έχει αφαιρέσει απλούστατα εκ του εγκεφάλου.
198. Ομιλούν περί ανθρώπων πωλούντων την συνείδησίν των ουτοπία — είναι εμπόρευμα η συνείδησις, το οποίον τότε επώλησεν ο άνθρωπος, ότε έπαυσε να το έχη.
199. Ολόκληρος η φύσις είναι έρως και ο δημιουργός θεός είναι έρως· και η ζωή εξ έρωτος πηγάζει, αλλά και ο θάνατος θα κατενικάτο άνευ του έρωτος.
200. Πάσα ανθρωπίνη πράξις, όσον μεγάλη και αν είναι, δεν θέλει τίποτε άλλο δια να εξευτελισθή παρά μίαν επανάληψιν.
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
192. Προτίμα ν' αγωνίζεσαι ισοβίως δια να φθάσης την Αρετήν, παρά να την καταβιβάζης και ιππεύων επί των νώτων της, να την μεταχειρίζεσαι ως υποζύγιον κατά τας ορέξεις και τας ανάγκας σου.193. Υπερηφάνεια : έπαρσις υπό μορφήν υποφερτήν έπαρσις: υπερηφάνεια υπό μορφήν ανυπόφορον.
194. Ο συκοφάντης ομοιάζει με τον σκύλον εκείνον, όστις εν ώρα νυκτός υλακτεί σκιάς εις το μέσον ενός χωρίου' μετά τινάς στιγμάς όλοι οι σκύλοι ευρίσκονται επί ποδός.
195. Οι άνθρωποι, προβαίνοντες επί τα πρόσω, κρατούν δύο σκαπάνας· με την μίαν ανοίγουν τον δρόμον, όπου θα πατήσουν, με την άλλην μεταβάλλουν εις χάος τον δρόμον, όπου επάτησαν. Ιδού διατί πάσα οπισθοδρόμησις αποτελεί κατακρημνισμόν.
196. Η ευτυχία και η δυστυχία είναι τόσον ακατανόητοι, ώστε συνήθως επιβάλλονται και κυριεύουσι της ψυχής δια του μυστηρίου των μάλλον, παρά δια της ουσίας των.
197. Να είσαι βέβαιος, ότι το απόλυτον βάρος της κεφαλής είναι πάντοτε το αυτό, ουδέν δε προσθέτει ο Διάβολος επί πλέον εις το μέτωπον ενός συζύγου· ό,τι φαίνεται ότι προσθέτει εκεί, το έχει αφαιρέσει απλούστατα εκ του εγκεφάλου.
198. Ομιλούν περί ανθρώπων πωλούντων την συνείδησίν των ουτοπία — είναι εμπόρευμα η συνείδησις, το οποίον τότε επώλησεν ο άνθρωπος, ότε έπαυσε να το έχη.
199. Ολόκληρος η φύσις είναι έρως και ο δημιουργός θεός είναι έρως· και η ζωή εξ έρωτος πηγάζει, αλλά και ο θάνατος θα κατενικάτο άνευ του έρωτος.
200. Πάσα ανθρωπίνη πράξις, όσον μεγάλη και αν είναι, δεν θέλει τίποτε άλλο δια να εξευτελισθή παρά μίαν επανάληψιν.
Γ'
201. Εάν εύρης τινάς εκ των σκέψεων μου, ή και όλας
ταύτας ανοήτους, μη τας απορρίψης ασυζητητεί. Δια του ψεύδους ερευνάται ασφαλέστερον η αλήθεια.
★
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217. Τρομερόν δια την τύχην ενός λαού , να έχη πόδας παραλύτους και κεφαλήν υγιά' αλλ' είναι ασυγκρίτως τρομερώτερον , να έχη υγιείς πόδας και κεφαλήν παράλυτον.
218
219
218
219
220. Η βία είναι μηδέν ως έργον εξοντώσεως , ή καταστολής μιας γεννωμένης ιδέας ' η ιδέα μόνον δια της ιδέας καταπολεμείται.
221
222
223
224
221
222
223
224
225. Όταν ο στόμαχος παίζη βιολί, ο εγκέφαλος αρχίζει πολύ κακόν χορόν.
226
227
228
229
230
231
232
233
234
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235. Η φήμη είναι η γελειωδεστέρα θεότης, η οποία δύναται να έχη εκατό στόματα ,αλλ΄οφθαλμού ούτε ίχνος έχει. Πόσοι γνωρίζουν ποίος κατεσκεύασε τον εν Εφέσω ναόν της Αρτέμιδος; ελάχιστοι' ποίος όμως , αγνοεί, ότι τον έκαυσεν ο Ηρόστρατος.
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249. Μη στηρίξης ποτέ τας ελπίδας σου εις τον ουρανόν , αφού και αυτός ουδαμού στηρίζεται.
250.
251
252
253
254
255
256
250.
251
252
253
254
255
256
300. Οι λαοί δεν αποθνήσκουν ευκόλως' νεκροφανείας μόνον υφίστανται και επανέρχονται εις την ζωήν- αρκεί να μη ενταφιασθώσι ζώντες.
315. Ο καλύτερος στρατηγός δι εν στράτευμα είναι η ιδέα.
331. Τα ελευθέρια ήθη είναι οι φρουροί των αυστηρών.
338. Όπου ακούεις στόμαχον διεγειρόμενον , τρέμε , ο στόμαχος είναι η λογική των λαών.
342.Θετικώτερον και μάλλον αναμφισβήτητον σύμπτωμα σήψεως ενός λαού είναι, ότι εκάστη πληγή, αντί να προκαλή άλγος, γίνεται δεκτή αναισθήτως.
344.Η Δουλεία υπήρξε πάντοτε η αχάριστη κόρη της Ελευθερίας, ο δε άνθρωπος μόλις αισθάνεται τας χείρας του ελευθέρας , ουδέν άλλο πράττει, ή να σφυρηλατή , δια παντός υλικού, δεσμά.
349. Η ελευθερία του πολίτου έγκειται εις την ελευθερίαν του πνεύματός του' δούλος με ελεύθερον πνεύμα , ευρίσκεται εις υψηλοτέραν ηθικήν σφαίραν , από ελεύθερον με πνεύμα δούλου.
350. Πολιτική με κ ό μ μ α - έθνος με τ ε λ ε ί α ν.
351.
352.
351.
352.
353. Ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκην μακράς διδασκαλίας δια να εκπολιτισθή' όταν έχη διάθεσιν προς τούτο , εκπολιτίζεται αφ εαυτού, μόλις ακούσει ότι υπάρχει πολιτισμός.
354
355
356
357
354
355
356
357
374. Πραγματική πατρίς δια τους ανθρώπους , δεν είναι η περιορισμένη έκτασις της γης την οποίαν κατοικούσιν, ούτε προσέτι η κοινή θρησκεία' είναι η κοινή γλώσσα και η κοινή ιδέα.
(Τέλος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου